1953-1961 yılları arasında iki dönem başkanlık yapan Dwight D. Eisenhower, dürüstlüğü, liderlik becerileri ve federal bütçeyi dengede tutmasıyla tanınan, halk tarafından çok sevilen bir başkandı.
Eisenhower hakkında bir kitap yazan Ohio Üniversitesi tarih profesörü Chester Pach, birçok Amerikalı'nın Eisenhower yıllarını "barış ve refah dönemi" şeklinde nitelendirdiğini ve olumlu olarak hatırladığını söylüyor.
ABD'nin 34'üncü başkanı Dwight D. Eisenhower'ın başarılarını ön plana çıkaran yeni anıt, tasarım üzerindeki tartışmaların yol açtığı 20 yıllık gecikmeden sonra geçtiğimiz günlerde başkent Washington'da ziyarete açıldı.
Washington'da National Mall olarak adlandırılan, birçok müze ve anıtın bulunduğu, doğu sınırını ABD Kongre binası Capitol Hill, batı sınırınıysa George Washington anıtının oluşturduğu bölgede inşa edilen Eisenhower Anıtı'nda dramatik etki yaratan çelik örgü panel, heykeller ve Eisenhower'ın konuşmalarından kesitler yer alıyor.
Eisenhower Anıtı Komisyonu Başkanı Carl Reddel, "Eisenhower hakkındaki bilgimizin eksiksiz olması için tarihi belge ve kayıtları büyük dikkatle inceledik" diyor.
Amerikalı ünlü mimar Frank Gehry tarafından tasarlanan anıt, Eisenhower'ın Kansas eyaletinin Abilene kasabasında geçirdiği mütevazi çocukluk yıllarını, İkinci Dünya Savaşı ve ABD başkanlığı sırasında gösterdiği başarıların öyküsünü anlatıyor.
Amerika'nın Sesi'ne konuşan Gehry, "Sanırım anıta olan katkım, bu öykünün nasıl yansıtılacağıyla ilgili anlayıştı" dedi.
Dwight D. Eisenhower, başkan seçilmeden önce uzun ve başarılı bir askeri kariyere imza atmıştı. Avrupa'daki Müttefik Kuvvetler'in komutanı olarak 1944 yılında Normandiya Çıkarması'na liderlik yapmış ve çıkarma, savaşın gidişatı açısından bir dönüm noktası olmuştu.
Anıttaki bronz heykeller, General Eisenhower'ın Normandiya Çıkarması'ndan önce paraşütçüleri cesaretlendirmesini betimliyor.
1950'li yıllarda başkanlık yarışına katılan Eisenhower, her iki dönem başkanlığını da büyük oy farkıyla kazanmıştı.
Profesör Pach, Eisenhower'ın "İnsanlara güven aşılayan, sevilen bir savaş kahramanı olduğunu, herkeste güven duygusu oluşturduğunu" söylüyor.
Anıt, Eisenhower'ın ABD Başkanı olarak sekiz yıl boyunca elde ettiği başarıları ön plana çıkarıyor. Bu başarılar arasında Amerika'nın dört bir yanını kaplayan karayolları ağının inşa edilmesi, Kore Silahsızlanma Anlaşması'nın zemininin hazırlanması ve ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin kurulması da var.
1957 yılında Medeni Haklar Yasası'nı imzalayan Eisenhower, kamu okullarında ırk ayrımcılığının sona erdirilerek siyah ve beyaz öğrencilerin bir arada eğitim görmesi amacıyla çıkarılan mahkeme kararının uygulanması için Arkansas eyaletinin Little Rock kentinde bir liseye asker göndermişti.
Profesör Pach, o dönemde Eisenhower'ın ırk ayrımcılığının sona erdirilmesi için liderlik rolü üstlenmediği şeklinde eleştiriler de olduğunu söylüyor.
Kansas eyaletinin Abilene kentindeki Eisenhower Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi Başkan Yardımcısı Tim Rives ise başkanlık görevi sona erdikten kısa süre sonra Eisenhower'ın ardında bıraktığı siyasi mirasın büyük çoğunlukla unutulduğu görüşünde.
Tim Rives, Eisenhower'ın "uzun başarılar listesinin göz doldurduğunu” ve yıllar içinde ”saygınlığının arttığını" kaydediyor.
Mimar Frank Gehry, Eisenhower Anıtı'nı, "bu kadar önemli bir insanı" yansıtacak şekilde tasarladığını söylüyor.
Ünlü mimar, Eğitim Bakanlığı’nın önündeki anıtı, şu anda halka açık bir park olan bir buçuk hektarlık alanla bütünleştirmeye odaklandığını söylüyor. Anıt, aralarında Amerika'nın Sesi'nin de (VOA) bulunduğu, Eisenhower'ın başkanlık dönemini yansıtan hükümet binalarına yakın bölgede kurulu. Anıtın sağ tarafında VOA binası, karşısında da Uzay ve Havacılık Müzesi bulunuyor.
Frank Gehry'nin ilk planı, anıtın Eisenhower Başkanlık Kütüphanesi'nin bulunduğu Kansas eyaletinin Abilene kasabasını yansıtan bir tasarımını içeriyordu. Ancak bu tasarımın içeriği daha sonra Normandiya Çıkarması'nı yansıtacak şekilde değiştirildi.
Gehry, bu gibi değişikliklere rağmen Eisenhower'ın başkanlık yıllarında danışmanlarıyla çalışmalarını yansıtan heykellerin de bulunduğu anıtın son halinden memnun olduğunu söylüyor.
Anıt, Normandiya tepelerini anlatan göz alıcı çelik panellerle çerçeveleniyor. 138 metre uzunlukta, 19 metre yükseklikteki panel hem gündüz hem de gece parlayan bir yapıya sahip.
Panelin yaratıcısı Tomas Osinski, çelik paneli oluşturma sürecinin, Normandiya kıyılarının insansız hava aracıyla fotoğraflarının çekilmesiyle başladığını söylüyor. Frank Gehry, bu fotoğrafları kullanarak kıyı şeridinin çizimini yapmış. Daha sonra Osinski'nin yaptığı bilgisayarlı bir makina, çelik ipleri örgü haline getirerek çizimi 600 panel üzerine aktarmış. Paneller Washington'da birleştirilmiş.
Osinski, panellerin en az yüz yıl boyunca kasırga kuvvetinde rüzgarlara karşı koyabilecek dayanıklılıkta 25 metre yükseklikteki kolonlarla desteklendiğini söylüyor.
Başkan Eisenhower'ın torunu David Eisenhower, dedesinin 1969 yılında 78 yaşında hayatını kaybetmeden önceki dönemi hatırlıyor.
Dedesinin "olağanüstü standartlara sahip, enerjisi yüksek, kafasına koyduğu her işi ustalık derecesinde öğrenen biri" olduğunu söyleyen David Eisenhower, "Dedem düşünceli bir insandı, başkan olmayı sevmişti" diyor.
Torun Eisenhower'ın Washington'daki yeni anıtın en sevdiği kısmı, önündeki geleceğe bakan dedesinin çocukluğunu yansıtan heykeli.
David Eisenhower, "Bu anıt, Kansas eyaletinin kırsalından gelen birinin 1950'li yıllarda ve 1960'ların başında Amerika'ya bilgelik ve istikrarla kılavuzluk yapabileceğini gösteriyor" diyor.
