Venezuela'da seçim sonrası en az 13 gazeteci hapse atıldı

8 Ağustos’tan bu yana X platformuna erişimin yasaklandığı ülkede, bu yıl en az 39 web sitesine erişim yasağı getirildi, 20 radyo kapatıldı, 41 yayın yasağı uygulandı. Meslek örgütlerinin en az 260 basın çalışanının hak ihlallerine maruz kaldığını bildirdiği ülkede, 13 gazeteci tutuklandı.

Temmuz ayı sonunda yapılan başkanlık seçimine hile karıştığı iddialarının ardından taraflar arasında siyasi gerilimin de arttığı Venezuela’da, başta muhalifler olmak üzere medya kurumları ve gazeteciler işlerini yapmakta zorlanıyor.

Venezuela Basın ve Toplum Enstitüsü (IPYS) kayıtlarına göre, bu yıl basın özgürlüğüne yönelik hak ihlalleri arasında en az 39 web sitesine erişim yasağı getirildi, 20 radyo kapatıldı, 41 yayın yasağı getirildi. 8 Ağustos’tan bu yana ülkede X platformuna erişim yasağı bulunuyor. Hak ihlallerine maruz kalan 260 basın mensubundan 13’ü tutuklandı, en az 27’siyse ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
Basın örgütleri tutuklama, kapatma, saldırı veya gözdağı verme gibi yöntemlerle medya kurumlarına uygulanan sansürün arttığını, basın çalışanlarının artan baskıdan etkilendiğini kaydediyor.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından en az 13 gazetecinin tutuklandığı ülkede, basın çalışanlarına yönelik suçlamaların başında terörizm ve halkı kin ve düşmanlığa teşvik etme bulunuyor.

Bildirilen usulsüzlükler arasında arama emri ya da yeterli kanıt olmaksızın yapılan keyfi tutuklamalar, gözaltına alınanlara özel avukat tutma izni verilmemesi, tutuklanan gazetecilere uygulanan tecrit, görüşme izni vermeme, muhalif gazetecilerin pasaportunun yenilenmemesi gibi vakalar bulunuyor.

“Tutuklamaların sebebi adli değil, siyasi”

IPYS’nin “Otosansür, kaçış ya da cezaevi” adlı 2024 raporuna göre bu yıl Venezuela’da gazetecilik ve haber alma özgürlüğünü ihlal eden 380 olay yaşandı. İfade özgürlüğü kısıtlamalarından etkilenenler arasında 109 medya kurumu, 14 sivil toplum örgütü, bir sendika ve 9 sosyal medya ağı yer alıyor.

IPYS Başkanı Marienela Balbi, medyanın ve medya çalışanlarının üzerindeki baskıların artmasının gerekçelerinin adli değil siyasi olduğunu söylüyor.

Balbi “Venezuela'da basın çalışanlarının keyfi olarak gözaltına alınması, basın özgürlüğüne doğrudan bir saldırıdır. Hukuksuzlukları ve görevi kötüye kullanma vakalarını kamuoyuna duyurmak isteyen sesleri susturma girişimidir” diyor.
Daha önce hiç bu kadar çok sayıda basın çalışanının keyfi bir biçimde gözaltına alındığına tanıklık etmediklerine dikkat çeken Balbi, bugün gazetecilerin korku içinde yaşadığını ve görevini yapamaz hale getirildiğini kaydediyor.
Mayıs ayında açıklanan 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 156. sırada yer alan Venezuela, medya özgürlüğünün “çok vahim” olduğu ülkeler arasında değerlendiriliyor.