ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Mike Rounds ve adını vermeyen Batılı bir diplomat, Ukrayna’nın Rusya içindeki hedefleri ilk kez ABD silahlarıyla vurduğunu söyledi. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Ukrayna’ya Batı’nın sağladığı uzun menzilli silahlarla Rusya içindeki hedefleri vurmasına izin verilmesi halinde, Batı’yı vurabilecek mesafede konvansiyonel füze konuşlandırabileceği tehdidinde bulundu.
ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komisyonu üyesi olan Senatör Rounds konuyla ilgili nasıl bilgilendirildiğine ilişkin ayrıntı vermedi; ancak bu gelişmenin Başkan Joe Biden’ın ABD silahlarının Rusya’ya karşı kısıtlı amaçlı kullanılmasına izin verme kararıyla tutarlı olduğunu söyledi.
Ukraynalı parlamento üyesi Yehor Cherniev de bu bilgiyi doğruladı, ABD yapımı Yüksek Hareket Yetenekli Topçu Roket Sistemi ile (HİMARS) Harkiv yakınlarında konuşlu Rus lojistik ve topçu hedeflerinin vurulduğunu belirtti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi İletişim Danışmanı John Kirby Salı günü yaptığı açıklamada Ukrayna’nın Rusya içindeki hedeflere karşı Amerikan silahlarını kullandığını doğrulamamış; “Her gün Ukraynalılar’ın neyi neyle vurduğunu tam olarak bilecek pozisyonda değiliz” demişti.
ABD Savunma Bakanlığı ise haberleri doğrulamadı. Pentagon sözcü yardımcısı Sabrina Singh Çarşamba günü düzenlenen basın toplantısında, “Haberleri gördüm. Şu aşamada doğrulayamam. Operasyonları ve kullanılan silahlar konusunda Ukraynalılar’a yönlendireceğim” dedi.
Biden yönetimi geçtiğimiz hafta Amerikan silahlarının yalnızca Ukrayna’nın ikinci en büyük kenti Harkiv’in Rusya saldırısı karşısında savunulması amacıyla kullanılmasına onay vermişti.
Uzun menzilli füzelerin ve ATACMS yasağı sürüyor
Başkan Biden’ın geçen haftaki direktifi, Amerika’nın sağladığı silahların, Moskova’nın Mayıs ayı ortalarında saldırı başlattığı Harkiv sınırına yakın bölgelerde Ukrayna’ya saldıran ya da saldırma hazırlığında olan Rus güçlere karşı kullanılmasına imkan veriyor.
Yetkililer, bu değişikliğin ABD’nin sağladığı uzun menzilli füzelerin veya 300 kilometreye kadar menzili olan Ordu Taktik Füze Sistemlerinin (ATACMS) Rusya içindeki hedeflere saldırı amacıyla kullanılmasını kapsamadığını özellikle vurgulamıştı.
ABD’nin ardından benzer bir adım atan Almanya da Ukrayna’ya sağladığı silahların saldırılara karşı kendisini savunmada kullanılmasına onay vermişti.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron 3 Mayıs’ta Kiev’e yaptığı ziyaret sırasında Ukrayna’nın İngiltere’nin sağladığı silahları Rusya içindeki hedefleri vurmak için kullanmaya hakkı olduğunu, bu konudaki kararın Kiev’e ait olduğunu söylemişti.
Ukrayna’nın ikinci en büyük kenti olan Harkiv, Rusya sınırından yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta.
ABD’nin Ukrayna’ya askeri yardımının gecikmesinden yararlanan Rus güçleri Harkiv’e ilerlemiş ve 10 Mayıs’ta kente saldırı başlatmıştı. Batı Avrupa’nın askeri mühimmat imalatının yetersiz kalması da Ukrayna’ya silah sevkiyatını yavaşlattı.
Putin’den Batı’ya tehdit
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın Batı’nın sağladığı uzun menzilli silahlarla Rusya’nın daha iç kısmındaki yerleri vurmasına izin vermesi halinde, ABD ve Avrupalı müttefiklerini hedef alabilecek mesafede konvansiyonel füze konuşlandırabileceği tehdidinde bulundu.
Çarşamba günü St. Petersburg’da uluslararası haber ajanslarının üst düzey editörlerinin sorularını cevaplayan Putin, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’ün Ukrayna’ya Rusya topraklarının vurulması için Batı’nın sağladığı silahların kullanılmasına izin verilmesine yönelik çağrılarına değindi.
Rus lider farklı füze tipleri arasında ayrım yaptı; ancak Kiev’e Rusya’nın daha güçlü silahlarla vurulmasına izin verilmesinin, “Batı’yı Rusya ile savaşa çeken ciddi bir tırmanma” olacağı uyarısında bulundu.
Rusya’nın böyle bir durumda Batı’ya ait füzeleri düşürerek yanıt vereceğini söyleyen Putin özellikle ABD’nin sağladığı ATACMS’ın yanı sıra İngiliz ve Fransız füze sistemlerinden söz etti.
Rusya Cumhurbaşkanı bazı ülkeleri silahlandırabilecekleri tehdidinde bulundu; "Eğer birileri bu tür silahların topraklarımıza saldırmak ve bize sorun yaratmak üzere bir savaş bölgesine tedarik edilmesinin mümkün olduğunu düşünüyorsa, neden bizim de bu ülkelerin hassas tesislerine saldırıların olacağı bölgelere aynı türden silahları tedarik etme hakkımız olmasın?" dedi. Rus lider hangi ülkelere Moskova’nın silah sağlayabileceğine ilişkin ayrıntı vermedi.
Özellikle Almanya’yı hedef alan Putin, "Rusya topraklarındaki hedefleri vuracak daha fazla füze olacağını söylediklerinde bu Rusya-Almanya ilişkilerini kesin olarak yok eder" dedi.
Hem Putin hem de Biden, Rusya ile ABD liderliğindeki NATO arasında doğrudan bir çatışmanın Üçüncü Dünya Savaşı’na doğru bir adım olacağı uyarısında bulunmuştu.
Rusya Cumhurbaşkanı Putin, “Rusya’nın NATO’ya saldırmak istediğini düşündüler. Çıldırdınız mı? Bu kimin aklına geldi? Tamamen saçmalık” ifadelerini kullandı.
Nükleer tehdit
Vladimir Putin, Batı’nın Rusya’nın asla nükleer silah kullanmayacağını varsaymasının yanlış olduğunu söyledi; “Kremlin’in nükleer doktrini hafife alınmamalı” dedi.
St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu öncesinde Gazprom’un yeni inşa edilen 81 katlı kulesinde 3 saati aşkın bir süre boyunca soruları cevaplayan Rusya Cumhurbaşkanı, “Bu ülkelerin Rusya Federasyonu’na karşı bir savaşa çekildiğini görmemiz halinde, o zaman aynı şekilde hareket etme hakkını saklı tutarız. Genel olarak bu çok ciddi sorunlara yok açacak bir yoldur” dedi.
Rusya’nın 2020 yılında yayınlanan nükleer doktrini hangi durumlarda nükleer silah kullanılmasının değerlendirileceğini belirliyor.
Bu doktrinde koşullar, “nükleer ya da diğer kitle imha silahlarıyla yapılan bir saldırıya karşılık verileceği durumda ya da devletin varlığını tehdit edecek şekilde konvansiyonel silahların kullanılması durumunda“ ifadeleriyle sıralanıyor.
Forum