Amerikan Alman Marshall Fonu tarafından yayınlanan kamuoyu yoklamasına göre geçen bir yıl içinde göreceli bir iyileşme olmasına rağmen Türklerin çoğu Amerika ve Avrupa Birliği hakkında olumsuz görüşlere sahip. Araştırmaya göre Türklerin önemli bir kısmı ekonomik ve güvenlik çıkarları için Avrupa Birliği ülkelerinden ziyade Ortadoğu ülkeleriyle çalışmanın daha önemli olduğunu düşünüyor.
2011 Transatlantik Eğilimler araştırmasında Türkler arasında yine Batılı ülkelerin politikaları konusunda olumsuz görüşler hakimdi; ancak geçen yıla oranla Türklerin batı konusundaki görüşlerinde iyileşme olduğu da belirlendi.
Batı Ülkelerine ve Kurumlarına Türkiye’de Destek Sınırlı
Kamuoyu yoklamasının yapıldığı 14 ülke arasında Amerika hakkında en olumsuz görüşlere sahip toplumun Türkler olduğu belirlendi. Amerika hakkında olumsuz görüşlere sahip Türklerin oranı yüzde 62. Amerika hakkında olumlu görüşlere sahip Türklerin oranı yüzde 30. Ancak araştırmada geçen yıla oranla Amerika hakkında olumlu görüş bildiren Türklerin oranında sekiz puanlık bir artış olduğu da dikkat çekici.
Bunun yanında, Avrupa Birliği hakkında en olumsuz görüş bildirenlerin yine Türkler olduğu görüldü. Türklerin çoğunluğu (yüzde 53’ü) Avrupa Birliği hakkında olumsuz görüş bildirdi. Yine de, araştırmaya göre geçen yıla oranla AB hakkında olumlu görüş bildiren Türklerin oranında beş puan artış kaydedildi.
Öte yandan Transatlantik Eğilimler araştırmasına göre Amerikalıların yüzde 42’si; Avrupalıların da yüzde 45’i Türkiye hakkında olumlu görüşlere sahip. Amerikalılar arasında bu oran geçen yıl yüzde 50’ydi.
Araştırmada dış politika konularında Amerikalılarla Avrupalıların görüşlerinin büyük ölçüde uyuştuğu görülürken, Türklerin farklı bir yaklaşım içinde olduğu belirlendi.
Türkler Başkan Barack Obama’nın icraatlarını onaylamıyor. Araştırmaya göre Obama’nın en az destek bulduğu ülke Türkiye (yüzde 30); Obama’nın dış politika icraatlarını onaylamayan Türklerin oranı yüzde 58. Türkler bu alanda Avrupalılardan farklı düşünüyor. Yoklama yapılan 12 Avrupa ülkesi arasında halkın yüzde 75’i Obama’nın dış politika icraatlarını onaylıyor. Amerika’nın liderliğini “istenen bir şey” olarak nitelendiren Türklerin oranı yüzde 17’de kaldı. Avrupa Birliği’nin liderliğini tercih eden Türklerin oranı yüzde 28.
NATO ittifakına en az destek yine Türkiye’de görüldü. Araştırmaya göre NATO’nun gerekli olduğunu düşünen Türklerin oranı yüzde 37.
Dış Politika
Amerikan Alman Marshall Fonu tarafından yapılan kamuoyu yoklamasına göre hükümetler, dış politika icraatları konusunda kendi vatandaşlarının sadece yarısının desteğini bulabiliyor. Avrupalıların yüzde 54’ü; Amerikalıların yüzde 50’si; Türklerin ise yüzde 45’i kendi hükümetlerinin dış politika icraatlarını onaylıyor.
Türklerin önemli bir kısmı (yüzde 27) Türkiye’nin dış politikada tek başına hareket etmesi gerektiğini savunurken yüzde 20’si Ortadoğu ülkeleriyle; yüzde 19’u ise Avrupa Birliği ülkeleriyle hareket etmesini destekliyor.
Araştırmaya göre Türklerin yüzde 44’ü Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da demokrasinin yayılmasının Türkiye’nin rolü olması gerektiğini bildirirken; yüzde 35’i buna karşı çıktı.
Türklerin yüzde 45’i hükümetin uluslararası terörle mücadelesini onaylıyor. Ekonomi konusundaysa Türklerin yüzde 47’si hükümetin politikalarına destek veriyor.
Bu arada, bu yıl Transatlantik Eğilimler raporuna göre Amerikalılar arasında İran’ın nükleer silah edinmesinden kaygı duyanların oranında düşüş olduğu görüldü. Bu konuda kaygı duyan Amerikalıların oranı 10 puan gerileyerek yüzde 76 oldu. Yoklamaya göre İran’ın nükleer silah edinmesinden en az kaygı duyanlar Türkler. Türklerin sadece yüzde 38’i bu konuda kaygı duyduğunu bildirdi.
Uluslararası güçlerin Libya’da müdahalesine verilen destek oranları da şöyle: ABD yüzde 59; AB yüzde 48; Türkiye yüzde 23.
Avrupa Birliği ve Türkler: Olumlu Bir Eğilim Var
Amerikan Alman Marshall Fonu tarafından yapılan 2011 Transatlantik Eğilimler araştırmasında Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliğinin iyi bir şey olduğunu düşünenlerin oranında artış olduğu görüldü. 10 puanlık bir artışla bu oran bu yıl yüzde 48 olarak belirlendi. Artışa rağmen, 2004 yılında Avrupa Birliği üyeliğini destekleyenlerin oranı yüzde 73’tü.
Avrupa Birliği ülkelerinde toplumun yarısı Türkiye’nin üyeliğinin ekonomik açıdan olumlu bir gelişme olacağı görüşüne karşı çıktı. Ancak Avrupa Birliği ülkeleri arasında Türkiye hakkında olumlu görüşlerin arttığı belirlendi. Araştırmaya göre Türkiye hakkında olumlu görüş bildirenlerin oranı Fransızlar arasında 12 puan artarak yüzde 53’e; Hollandalılar arasında 10 puan artarak yüzde 60’a; Portekizliler arasında 11 puan artarak yüzde 52’ye; Polonyalılar arasında 10 puan artarak yüzde 49’a ulaştı. Türkler hakkında olumlu görüş bildiren Almanlarla İtalyanların oranı da yüzde 8 arttı.
Transatlantik Eğilimler Direktörü Dr. Zsolt Nyiri Amerikan Alman Marshall Fonu'nun 2011 araştırmasını değerlendirdi. Nyiri, Amerika'nın Sesi'nden Barış Ornarlı'nın sorularını yanıtladı.