Türkiye’deki özel bankalardan İş Bankası ve Denizbank, ABD'nin Rusya'ya yönelik yaptırımların delinmesine yardım eden kişi ve kurumlara yönelik yaptırım baskısını artırmasının ardından, Rus ödeme sistemi MIR’in kullanımını askıya aldığını açıkladı.
İlk açıklama gün içinde İş Bankası'ndan geldi. Reuters’ın haberine göre İş Bankası konuya ilişkin yaptığı açıklamada, faaliyetlerini ulusal ve uluslararası yasalarla ticari faaliyet kuralları ve ilkelerine uyarak sürdürme niyetinde olduğunu belirtti.
Hisseleri bugün yüzde 10 düşüş yaşayan bankadan yapılan açıklamada, ABD Maliye Bakanlığı'nın yeni yaptırımlarının değerlendirildiği belirtildi.
Denizbank'tan da gün içinde yapılan açıklamada, "Şu anda MIR'de hizmet veremiyoruz" denildi. Bankanın uluslararası yaptırım kuralları çerçevesinde hareket ettiği kaydedildi.
"Bankalar çapraz ateşte kalmak istemiyor"
İki bankadan ayrı ayrı yapılan açıklamalar öncesinde, Moskova’ya Ukrayna işgali sebebiyle mali yaptırım uygulayan ABD geçtiğimiz hafta, MIR sistemini işleten Rusya Ulusal Kart Ödeme Sistemi Bankası’nın (NSPK) genel müdürünü yaptırım listesine almıştı.
ABD Maliye Bakanlığı bu ödeme sisteminin yaptırım listesinde yer alan kişilere ait para transferleri ve benzer işlemlerde kullanılabileceği uyarısında bulunmuş ve bu ödeme sistemi aracılığıyla yaptırımların delinmesi çabalarına dikkat çekmişti.
Rus ödeme sistemi MIR bu yıl içinde Türkiye'ye giden on binlerce Rus turist tarafından sıklıkla kullanılan bir uygulama.
Türkiye'de Rus ödeme sistemini MIR'i kullanan beş bankadan ikisinin bu sistemi askıya alma kararı, bankaların Batı ve Rusya arasındaki mali çapraz ateşte kalmaktan kaçınma çabasının bir yansıması olarak değerlendirildi.
ABD Maliye Bakanlığı geçen ay TÜSİAD'a mektup göndermişti
NATO üyesi Türkiye Rusya'ya yaptırım uygulanmasına ilkesel olarak karşı çıkıyor. Ankara'nın Karadeniz'de komşusu olan hem Kiev hem de Moskova ile iyi ilişkileri bulunuyor. Türkiye Rusya'nın Ukrayna işgalini kınamış ve diplomatik denge politikası çerçevesinde Ukrayna'ya silahlı insansız hava araçları göndermişti.
Ancak diplomatlar batı ülkelerinin, özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin arasında Özbekistan'da geçen hafta yapılan görüşme dahil olmak üzere, iki lider arasındaki görüşmelerin ardından, Türkiye ve Rusya arasında artan ekonomik ilişkilerden rahatsız olduğunu belirtiyor.
ABD Maliye Bakanlığı geçen ay Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'ne (TÜSİAD) bir mektup göndererek yaptırım uygulanan Ruslar'la iş yapılması ve ticari ilişkilerin sürdürülmesi halinde, yaptırım riski altında olabilecekleri konusunda uyarıda bulunmuştu.
Maliye Bakanı Nureddin Nebati, mektubun iş çevrelerinde endişe yaratmasının anlamsız olduğunu savunmuştu.
Üç banka daha kullanıyor
Türkiye'de iki özel bankanın şu an için kullanımını askıya aldığı Rus ödeme sistemi MIR, devlet bankaları Halkbank, Vakıfbank ve Ziraat Bankası tarafından hala kullanılıyor.
Geçtiğimiz hafta düşüş yaşayan Borsa İstanbul'da bankacılık endeksi bugün yüzde 9 oranında değer kaybetti.
Reuters'a konuşan bir bankacı, dolaylı yaptırımların Türk bankalarını ya da şirketlerini hedef alabileceğine ilişkin endişelerin piyasaları etkilediğini söyledi.
VISA ve Mastercard gibi uluslararası ödeme sistemleri, Rusya’nın Ukrayna işgalinin başlamasının ardından Moskova’ya uygulanan yaptırımlar kapsamında Rus bankalarıyla faaliyetlerine son vermişti.
Bunun üzerine Rusya kendi bankalararası ödeme sistemi olan MIR’i genişletme çabalarını hızlandırmıştı.
VISA ve Mastercard benzeri bir ödeme sistemi olan MIR’le anlaşmalı olan başka Türk bankaları da bulunuyor.
Rusya Merkez Bankası ABD’nin açıkladığı yaptırımların ardından MIR banka kartlarını kabul eden ülkelerin sayısını artırmaya devam edeceğini belirtmişti.