Corona virüsü pandemisine karşı en büyük ve en etkili önlem olarak aşılama öne çıkıyor. Dünyanın birçok ülkesinde üniversiteler ve özel laboratuvarlar aşı çalışmalarını sürdürüyor.
Bu çalışmalarda Amerikan Pfizer ve Alman BioNTech’in Tozinameran, Oxford Üniversitesi ile İngiliz-İsveç ortaklı AstraZeneca’nın AZD1222, Çin'de Sinovac’ın CoronaVac, Rus Gameleya Enstitüsü’nün Sputnik V ve Amerikan Moderna’nın mRNA-1273 aşıları daha ön planda.
Özellikle Kasım ayından bu yana yeni bir salgın dalgasıyla karşı karşıya olan ve yeni vaka sayısında 32 bin 136 ile dünyada üçüncü sırada yer alan Türkiye’nin de aşılamadan büyük beklentisi var.
Bu kapsamda Pfizer BioNTech, AstraZeneca ve Sinovac’la görüşmeler yapan Türkiye, zaman ve miktar gibi parametreler nedeniyle tercihini Pekin'deki şirketten yana kullanmış gözüküyor.
Türkiye, Aralık ayı sonunda Sinovac aşısını kullanmayı hedefliyor
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hafta başında Sinovac tarafından üretilen ilk parti aşıların 11 Aralık’tan sonra Türkiye’ye gönderileceğini, iki hafta güven testlerinin yapılmasından sonra Aralık sonunda bu aşıların aşılamada kullanılacağını açıkladı.
Koca, Türkiye’nin bu aşıyı tercihinde fiyat değil, miktar ve teslimat tarihinin öne çıktığını söylerken Sinovac’ın geleneksel yöntemlerle ürettiği inaktif aşının güvenilir olduğunun altını çizdi.
Sağlık Bakanı, Sinovac’ın Türkiye’de yaptığı üçüncü faz testlerin olumlu çıkması halinde Mart ayına kadar 50 milyon doz aşının Türkiye’ye geleceğini, bu aşıların zorunlu olarak değil halkı ikna ederek yapılacağını açıkladı.
Ancak VOA Türkçe’nin İstanbul sokaklarında konuştuğu kişilerin büyük çoğunluğu henüz aşılara yeterince güvenmediklerini söylüyor.
‘‘Şu anda deneme aşamasında güvenmiyorum ama yan etkisi olmuyorsa kullanırım’’
Yakın zamanda anneleri, teyzeleri ve kuzenlerinin Corona pozitif olduğunu söyleyen üniversitesi öğrencisi Eylem ve Meryem Genç kardeşler, COVİD aşılarına karşı mesafeli.
Meryem Genç, ‘‘Şu an denenme aşamasında olduğu için pek güvenmiyorum. Denendikten sonra yan etkisi olmuyorsa tabii kullanırım. Ama şu anda kullanmayı düşünmüyorum aşıyı’’ derken Eylem Genç, ‘‘Birileri, ‘Ben yaptım, bende olumlu sonuçlar oldu’ diye kanıtlarsa, insanların içi rahatlasa, herkes olumlu bakar. Şu an etrafımda olumlu bakan kişiler de yok. O yüzden içim rahat değil, yaptırmam. Kendimi riske atmayı düşünmüyorum açıkçası. Ben henüz güvenmiyorum’’ diye konuştu.
Evlerde görüşemedikleri için Kadıköy çarşısında buluştuklarını söyleyen Seyit Doğan ve Nuran Çevik kardeşler ise aşı konusunda farklı görüşlere sahip.
Çevik, ‘‘Devletimiz de bizim için çalışıyor ama bazı şeylerin tam yerine oturmadan yapılması insanlarda çelişki yaratıyor. Ben olmak istemem, önce başarıya bakarım. Bu nedenle güvenle bakamıyorum. Çünkü bazı şeyler çok oturmadan denenmeden halkın üzerinde denenmeye çalışılıyor. Ne derece başarılı olacak belli değil. İnsanlar ikilemde kaldı. Vurulsak mı vurulmasak mı diye ikilemdeyiz. Ben kendi şahsımca vurulmayı düşünmüyorum’’ diye aşı olmaya şimdilik soğuk baktığını söylerken, ağabeyi Seyit Doğan ise ‘‘Çin’den gelen aşı güvenilir. Neden diyeceksiniz? Zaten bu illet oradan çıktı. Bu insanlar bazı çalışmalar yapmışlardır. Bence oradan gelen aşı güvenilir. Ben şahsıma gelirse orada vurulurum’’ yanıtıyla VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayanlar arasında Sinovac aşısına güvenli bakan tek kişi oldu.
Köseoğlu: ‘‘Almanya’da Türk ailenin bulduğu aşıya güveniyorum, Çin’den gelecek aşıya güvenmiyorum’
Kendisinin emekli hemşire olduğunu söyleyen Sevim Köseoğlu’na göre, bu kadar kısa sürede güvenilir aşı bulunması hiç akla yatkın değil.
‘‘Ben bu kadar kısa sürede aşı bulunacağına inanmıyorum. Erken buluyorum. sağlıkçıyım kendim. (Çin’den gelen) Bu aşılara güvenmiyorum. Çünkü aşı, öyle iki günde bulunan bir olay değil. Bunu bir deney safhası olarak düşünmek lazım yani. Ben şahsen güvenip yaptırmam. Ama Almanya’daki bizim Türk ailenin bulduğu aşıya güveniyorum, ama Çin’den gelecek aşıya güvenmiyorum.’’
‘‘Çin aşısını düşünebilirim ama diğerlerini yaptırırdım’’
Kısıtlamalardan önce Kadıköy’e alışveriş yapmak için gelen Kemal Güneyi ise Corona virüsüne karşı en etkili önlemin aşı olduğunu düşünse de Sinovac konusunda az da olsa tereddüt taşıyor.
Güneyi, ‘‘Batı ülkelerinin hemen hepsi Mart, Nisan'dan yana bu BioNTech, AstraZeneca olsun kuyruğuna girmişler tahmin ediyorum, daha güvenilir olduğu için. Batı ülkelerinin hiçbirisi Çin aşısı almamışlar. Öyle baktığınız zaman, öyle daha içe siner gibi gözüküyor. Ama teknik bir şey anladığım da bir şey değil. ‘Ama onlar neden almıyor’ dediğiniz vakit, sanki biz kuyruğu kaçırdık, fırsatı kaçırdık da Çin’e mecbur kaldık gibi bir hissiyat var içimde. Çin malı geleneksel olarak, ucuzdur şudur budur diye önyargı var ama. Çok net fikrim yok açıkçası. Öbür taraf olsa daha iyi olurdu sanki. Diğerlerini yaptırırım Çin aşısını düşünebilirim ama diğerlerini yaptırırdım’’ diyor.
Soyadını söylemek istemeyen 26 yaşındaki inşaat mühendisi Mert, Sinovac’ın şeffaf olmadığını bu yüzden de ne kendisine ne de ailesine bu aşıyı yaptırmak isteyeceğini ifade ederken, Ortaköy’de kafe işleten Aycan Çelik, soru işareti taşımayan her aşıyı yaptırmaya açık olduğunu belirtti.
Corona virüs salgını sırasında alınması gereken önlemlerin geciktiği ve verilerin gizlendiği gerekçesiyle hükümetle ters düşen Türk Tabipler Birliği ve Türkiye’nin en büyük tabip odası olan İstanbul Tabip Odası ise aşılamanın önemi konusunda Sağlık Bakanı’yla aynı fikirde.
Dr. Algan: ‘‘Zamanı ve sırası geldiğinde herkesin aşı olmasını öneriyoruz’’
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan İstanbul Tabip Odası Denetleme Kurulu üyesi Dr. Nazmi Algan, en büyük sorunun aşılamanın zamanı ve organizasyonda olabileceğini vurguladı.
Dr. Algan, ‘‘Her zaman aşıyı savunduk. Dünyada çocuk felci, çiçek hastalığı gibi hastalıklar aşıyla yenilmiştir. Kızamıktan on binlerce çocuk ölürdü. Şimdi bunun önüne geçtik. Aşıyı biz savunuruz, aşı karşıtlarına karşıyız. Türkiye’ye gelecek olan Çin menşeili aşının 3. Faz sonuçları henüz açıklanmadı. Bu hafta açıklanacağı söyleniyor. Çin’de üretilen Sinovac aşısının da diğerlerine göre şöyle bir avantajı var, en klasik yöntemle yönetilen aşı. Dolayısıyla on yıllardır yapılan aşı tekniği bu. Bunun yanıt etkisi, uzun vadede olumsuz bir etkisi görünmez. BioNTech ve Moderna’nın aşıları için bir takım soru işaretleri var. Orada da abartılıyor. DNA ile oynamak genetik şifreyi değiştirmek böyle bir şey söz konusu olmaz. Madem Türkiye Cumhuriyeti, bunu aldı, bunu alabildi, bununla anlaşma yaptı, biz herkesin aşı geldiği ve sırası geldiği zaman herkesin aşı olmasını önereceğiz. Öneriyoruz da. Doğrusu bu. Ben kendim de hekim olarak aşıyı olacağım’’ dedi.
