Türkiye son Ukrayna-Rusya gerginliğine kadar iki tarafla da iyi ilişkiler yürütmeye çalıştı. Ancak uzmanlar, Moskova ile Kiev arasında artan gerginlik nedeniyle Erdoğan’ın artık aynı dengeyi koruyamayacağı uyarısını yapıyor.
Kadir Has Üniversitesi’nden Prof. Mustafa Aydın, Türkiye’nin Rusya’yla ilişkilerinin dönem dönem değiştiğini ancak Ukrayna olan bağların daha köklü olduğuna dikkat çekiyor. Amerika’nın Sesi’ne (VOA) konuşan Aydın’a göre, iki ülke arasında uzlaşmazlıkların daha da büyümesi durumunda Türkiye taraf tutmak zorunda kalabilir.
Her iki ülkeyle de bağlarını koruma çabasında olan Erdoğan’ın, Kiev ile Moskova arasında arabuluculuk yapma önerisi Ukrayna hükümeti tarafından olumlu karşılandı. Ancak Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü bu öneriyi açıkça reddetti.
Bazı uzmanlar Moskova’nın Ankara ile bağlarına zarar vermekten kaçınacağını söylüyor. Bu görüşte olan uzmanlara göre, Türkiye’nin NATO üyesi olması, Rusya’nın Ankara’yla ilişkilerini dengeli devam ettirme çabasının başlıca nedenlerinden.
VOA’e konuşan Bonn Üniversitesi’nden Profesör Zaur Gasimov, “Rusya için, NATO’daki çatlakları derinleştirmek öncelikli bir iş. Türkiye, Rusya için çok önemli. Rusya, Ankara ile temaslarını derinleştirdikçe, NATO’daki çatlakları da derinleştirmiş oluyor” görüşünü savunuyor.
Ancak bir taraftan da Moskova’nın Ankara’ya karşı sabrı da azalıyor.
Türkiye’nin, NATO-Ukrayna ortak tatbikatlarına katılmak üzere bölgede olan bir ABD savaş gemisine İstanbul Boğazı’ndan, bu yıl Nisan ayında geçiş izni vermesi, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in sert tepki vermesine neden oldu.
Türkiye’nin Ukrayna’ya SİHA satması da Moskova’nın eleştirdiği konular arasında. Kiev’in kısa bir süre önce, Türkiye’den satın aldığı SİHA’yı Rusya’nın destek verdiği ayrılıkçı güçlere karşı kullanması bu eleştirilerin daha da büyümesine neden oldu.
Savunma uzmanı Arda Mevlütoğlu, Rusya’nın, Ukrayna uzlaşmazlığında Türkiye’nin NATO’dan ayrı bir pozisyon sergilemesini tercih ettiğine dikkat çekiyor. Mevlütoğlu’na göre, Türkiye’nin Ukrayna’ya desteği de Rus liderlerin en belirgin endişeleri arasında.
Enerji tedariğinde Rusya’ya büyük oranda bağlı olan Türkiye için, Suriye dahil çeşitli bölgesel konularda da iki ülke arasında bağlar önem taşıyor. Türk yetkililer, Ukrayna konusunda NATO’daki müttefiklerinin tarafını tutmaları halinde Rusya’nın enerji satış fiyatlarını yükseltebileceğini de farkında.
