Başkan Barack Obama, Türkiye’de basına yönelik yaklaşımın ülkeyi “sıkıntı verici bir yola sokacağı” uyarısında bulundu ve “Türkiye’deki bazı eğilimlerden rahatsızım” diye konuştu. Obama bu açıklamasıyla Türk hükümetinin basın özgürlüğünü ve demokrasiyi hedef alan uygulamalarını ilk kez kamuoyuna açık bir şekilde eleştirmiş oldu.
Washington’da dördüncüsü yapılan Nükleer Güvenlik Zirvesi’nin kapanışında konuşan Başkan Obama, gazetecilerin sorularını yanıtladı. Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) Beyaz Saray muhabiri Andrew Beatty Obama’ya, “Dün Brookings Enstitüsü’ndeki çirkin olaylardan birkaç saat sonra Türkiye Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan’la görüştünüz, Erdoğan’ı otoriter biri olarak görüyor musunuz?” diye sordu.
Perşembe günü Washington’daki düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü’nde konuşmaya hazırlanan Erdoğan’ın korumaları, konuşmayı dinlemeye gelen veakreditasyon sahibi muhalif bir gazeteciyi zorla salondan çıkartmış, aralarında Türk gazetecilerin bulunduğu bazı kişileri darp etmiş, bu kişilere ağır hakaretler ve küfürlerle saldırmıştı. Bu manzaraya tanık olan Brookings Enstitüsü yetkilileri, kendi güvenlik görevlileriyle olaya müdahale etmiş ve çıkarılan gazeteyi tekrar salona götürüp yerine oturtmuştu. Ancak Erdoğan’ın korumalarının yetkilerini aşarak böyle bir olaya karışması Washington’da tatsız bir izlenim bıraktı. Uluslararası basın örgütleri, Cumhurbaşkanlığı korumalarının yol açtığı olaydan dolayı kınama mesajları yayınladı.
Obama bu soruyu yanıtlamadan önce derin bir iç çekti ve sözlerine, “Türkiye bir NATO müttefiki, IŞİD’le mücadelemizde olağanüstü önemli bir ortak. Uzun ve stratejik ilişkilere sahip olduğumuz bir ülke” diye başladı.
Erdoğan’la Başkanlık görevine başladığı yedi yıl önce muhatap olmaya başladığını hatırlatan ve çeşitli alanlarda verimli ortaklığa sahip olduklarının altını çizen Obama, “Gerçek olan bir şey var ve bunu doğrudan da söyledim: Türkiye’deki bazı eğilimlerden rahatsız olduğum bir sır değil. Ben basın özgürlüğüne, din özgürlüğüne, hukuk ve demokrasiye güçlü bir şekilde inanıyorum” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın demokratik bir süreçte “defalarca seçildiğini” hatırlatan Obama, “Basına yönelik sergilemekte oldukları yaklaşımın Türkiye'yi çok rahatsız edici bir yola sokabileceğini düşünüyorum ve biz onlara tavsiye vermeye devam edeceğiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a göreve demokrasi vaadiyle geldiğini hatırlattığını söyleyen Başkan Obama, Türkiye’nin derin İslam inancı ve modernliği geçmişten bu yana artan bir açılımla birlikte yaşattığını belirtti; “Erdoğan böyle bir mirasın takipçisi olmalı, bilgiyi baskı altına alan ve demokratik tartışmaya son veren bir stratejinin değil” diye devam etti.
Obama bunu söylemekle birlikte, Türkiye’nin çeşitli uluslararası ve bölgesel konularda kritik işbirliği sağladığını ve sağlamaya devam edeceğini sözlerine ekledi. “Birçok dostumuz ve ortağımız gibi Türkiye’yle de birlikte çalışıyoruz” diyen Obama “Türkiye’nin çabalarına müteşekkiriz ama görüş ayrılıklarımız da olacak. Görüş ayrılıkları olduğu zamanda bunları ifade edeceğiz. Ben de burada bunu yapmaya çalıştım” dedi.