Kadir Has Üniversitesi, Türk Dış Politika Kamuoyu Algısı araştırmasına göre, Türk halkının %85’i IŞİD terör örgütü olarak görürken Türkiye’nin IŞİD dışındaki silahlı gruplara destek vermesini isteyenlerin oranı %7,6. Halkın neredeyse yarısı Türkiye’nin hiçbir zaman AB’ye üye olamayacağı kanaatinde.
Kadir Has Üniversitesi, ilk çalışmadan iki yıl sonra bir kez daha ‘Türk Dış Politika Kamuoyu Algısı’nı araştırdı. Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Aydın başkanlığında, Kadir Has Üniversitesi İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinem Açıkmeşe koordinasyonunda yapılan araştırmada çeşitli yaş grupları ve eğitim seviyelerinde bin kişiyle yapılan araştırma Türkiye’deki dış politika algısını gözler önüne seriyor.
Araştırmaya katılanların %45,5’i Türkiye’yi İslam ülkesi olarak görüyor. Bu Avrupa ülkesi olarak görenlerin oranı ise 2013’e göre, %2,1 yükselerek %26,4’e çıkmış. Türkiye’yi Ortadoğu olarak ülkesi olarak tanımlayanların oranı ise %20,3.
Türk Dış Politikası’nı hangi kurum ya da kurumlar yapar sorusuna deneklerden %57’i Dışişleri Bakanlığı, %28,4 hükümet yanıtını vermiş. Burada en dikkat çekici artış cumhurbaşkanı olarak görülüyor. Zira bu oran 2013 yılında Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanlığı sırasında %7,7 iken Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı ile birlikte 28,4’te yükselmiş.
“Sizce Türkiye’nin en yakın dostu hangi ülkedir” sorusuna deneklerin %38,9’u ‘Türkiye’nin dostu yoktur’ yanıtını işaretlemiş. Araştırmaya göre, Türkiye’nin en yakın dostu %37,6 ile Azerbaycan, onu %6,9’la Bosna Hersek izliyor. 2013’te %,7 ile ikinci sırada olan Amerika 2015’te %5,9 ile dördüncü sırada yer alıyor. ABD’nin arkasında ise Pakistan, Suudi Arabistan ve İran yer alıyor.
Araştırmaya göre, Türkiye için en büyük tehdit İsrail
2013’te %47,1 ile Türkiye için en çok tehdit oluşturan ülke olan Amerika, 2015’te bu kategoride %35,3 ile İsrail’in arkasında ikinci sırayı aldı. Suriye, %22,1 ile üçüncü, Ermenistan ise %20,3 ile dördüncü sırada yer aldı. Ermenistan’ı %14,8 ile İran, %10,9 ile Irak takip etti. Türkiye’ye yönelik herhangi bir tehdit olmadığını düşünenlerin oranı ise %8,7’de kaldı.
Türkiye hangi ülkeyle işbirliği yapsın sorusuna araştırmaya katılanların %22’si “tek başına yürütmelidir” derken %19,5 “Müslüman ülkelerle işbirliği yapsın”, ‘%18,7 Azerbaycan’la işbirliği yapsın’ yanıtını verdi. ABD’yle işbirliği yapılmasını isteyenlerin oranı %14,2’den %12,6’ya düşerken, Rusya’ya işbirliği isteyenler %6,8’den %9,4’e yükselmiş. 1951’den beri NATO üyesi olan Türkiye’de NATO’yla işbirliği yapılmasını isteyenlerin oranı ise sadece %0,4.
Toplumun neredeyse yarısı Türkiye’nin AB’ye hiçbir zaman üye olmayacağı kanaatinde
Araştırma, Avrupa Birliği’ne girmek isteyenlerin oranı %47,5’ten, %42,4’e düştüğünü ortaya koyuyor. Katılımcıların %47,6’sı Türkiye’nin hiçbir zaman AB’ye olamayacağı kanaatini taşırken %3,7 beş yıl içinde, %26,7 ise 10 yıl zarfında üye olacağı düşüncesinde. %72,5 Türkiye’nin AB’ye üyeliğinin engellendiğinden emin. Din ve kimlik farklılığı %46,2 ile en önemli engelleyici sebep olarak kabul ediliyor.
Katılımcıların %32’si AB ile imtiyazlı ortaklığa olumsuz bakarken imtiyazlı ortaklığı destekleyenlerin oranı %23. Araştırmaya iştirak edenlerin %27,7’si Türk Birliği’ni AB’ye alternatif olarak görürken İslam Konferansı’nda daha aktif üyeliği olumlu bulanlar %14.2 , NATO-ABD işbirliğini geliştirmek isteyenler %13,1. Rusya’ya stratejik işbirliğini tercih edenler ise %11,2 çıkarken Şanghay İşbirliği Katılmak isteyenler ise %4,9’da kaldı.
%69,8’e göre Türkiye-ABD arasında işbirliği bulunuyor
“ABD ile Türkiye arasında bir işbirliği var mıdır” sorusuna evet yanıtını verenlerin oranı %4,5 düşerek %69,8’e düşmüş. İki ülke arasında ekonomik işbirliği %41,8 olarak en önemli alan olarak görülürken askeri işbirliği ise %38,8 ile ikinci sırada yer aldı. Türkiye ile ABD arasında sorun olduğunu düşünenlerin oranı da 2013’e göre altı puan azalarak %40,7’e gerilemiş. Bu kategoride ilk sırada yer alan terörle mücadeledeki uyumsuzluk algısı %34,7’den %25,3’ye düşmüş. İsrail-Filistin sorunundaki farklılık algısı ise %20,1’den %17’ye.
Ankete katılanların %51,9’u; ABD’yi güvenilmez, sömürgeci, düşman, çıkarcı olarak, %38,9’u ise stratejik, askeri, dost ve ekonomik destek veren ülke olarak değerlendiriyor. ABD ayrıca, %18,5 ile Arap Baharı sonrası Ortadoğu’nun geleceğini en fazla etkileyecek ülke olarak görülüyor. ABD’yi %15,6 ile Türkiye, %11,3 ile Mısır, %8,8 Suudi Arabistan takip ediyor.
Araştırmanın tamamının sonuçlarına buradan ulaşabilirsiniz.
