Amerika’da neredeyse bir buçuk yıla yakın süren başkan seçimleri kampanyasının önemli kilometre taşlarından biri olan ulusal kurultaylar bugün Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kurultayı’yla Ohio eyaletinin Cleveland kentinde başlıyor. Dört gün sürmesi beklenen kurultayda tüm ülke genelinde yapılan önseçimlerde delege salt çoğunluğunu kazanan Donald Trump’ın bu partiden resmen başkan adayı olarak çıkması bekleniyor.
Emlak devi ve talk-show sunucusu Donald Trump, adaylığını bir yılı aşkın süre önce açıkladı. Trump bu sürede eyalet bazında yapılan önseçimlerde Cumhuriyetçi seçmenlerin beğenisini topladı. Donald Trump, Amerika’daki 11 milyon kaçak yabancıyı sınır dışı edeceğini, kaçak girişleri önlemek için Meksika sınırına duvar öreceğini ve Müslümanlar’ın ülkeye girişini yasaklayacağını söylemesine rağmen, Washington politikalarından bezmiş Cumhuriyetçi seçmenin desteğini almışa benziyor.
Trump politikada acemi olmakla birlikte çoğu siyasi tecrübeye sahip, aralarında senatörlerin ve valilerin bulunduğu 16 başkan aday adayını saf dışı bıraktı. En nihayetinde Donald Trump, eyalet delegelerinin salt çoğunluğu olan 1237 rakamını 300 farkla geçerek adaylığı garantilemeyi de başardı.
Parti kurultaylarının önemi
Bu önem aday adaylarının eyaletlerde kazandığı binlerce delegenin tek bir etkinlikte bir araya gelmesi ve seçimlerini resmen ilan etmelerinde yatıyor. Aslında kurultaylar renkli görüntüleriyle her dört yılda bir, birer hafta süren şovlara dönüşüyor. Siyasetçiler, mali destekçileri ve bağışçılarıyla bu etkinliklerde bir araya geliyor. Perşembe gününe kadar delegeler parti ilkeleri üzerine tartışmalar yürütüyor ve adaylarını resmen belirliyor.
Bu kurultayın öncekilere göre bir farkı şu: Bu kez Trump karşıtları ve Trump’a karşı önseçim yarışını kaybeden bazı adaylar, partinin önemli bir tüzük kuralını değiştirmeye çalışacak önümüzdeki dört gün içinde. O da, delegelerin önseçimlerdeki tercihlerini kurultayda da aday gösterme yönündeki zorunluluğun kaldırılması. Trump’ın önseçimleri kaybeden Texas Senatörü Ted Cruz, Florida Senatörü Marco Rubio gibi rakipleri, karar değiştiren delegelerin seçimlerini bu kurultayda serbestçe yapmasını istiyor. Ancak Trump muhaliflerinin bu değişikliği başarmasına olası gözüyle bakılmıyor.
Başkan ve başkan yardımcısı adayları programlarını bu kurultaylarda açıklıyor. Kurultayların ardındansa iki parti adayı arasında Kasım ayına kadar kıran kırana sürecek asıl yarış başlıyor.
Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelenleri Trump’a destek vermiyor
Perşembe günü Cleveland’daki Quicken Loans Arena’da adaylık konuşmasını yapması beklenen Trump’a Cumhuriyetçi Parti liderliğinden fazla destek gelmedi.
Çok sayıda Cumhuriyetçi lider, bu kurultaya katılmıyor. Bunlar arasında eski başkanlar baba ve oğul Bush’lar, ayrıca yine bu yıl adaylığını koyup kaybeden eski Florida Valisi Jeb Bush, eski başkan adayları Arizona Senatörü John McCain ve eski Massachusetts Valisi Mitt Romney bulunuyor.
Önseçimlerde Donald Trump’a karşı yarışan Ohio Valisi John Kasich ise, kendi eyaletinde yapılıyor olmasına rağmen kurultaya katılmayacak.
Siyaseten deneyimsiz olan Trump, Indiana eyaletinin Cumhuriyetçi Valisi Mike Pence’i, başkan yardımcısı adayı olarak seçti. Pence’in Cumhuriyetçi Parti’nin klasik tabanına daha iyi hitap edebileceğine inanılıyor.
Anketlerde Hillary Clinton önde
Kurultaya bir gün kala açıklanan kamuoyu yoklaması, Demokrat Parti’nin başkan adayı Hillary Clinton’un Donald Trump’a karşı istikrarlı bir avantaj elde ettiğini gösteriyor. Kamuoyu yoklamalarından çıkan ortak sonuçsa, seçmenin iki adaya da isteksiz yaklaşması.
Anketler, Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kurultayı’ndan bir gün önce eski Dışişleri Bakanı Clinton’un, milyarder emlakçı Trump’ın yüzde 4 ila 7 önünde olduğunu gösteriyor.
İlk anket, ABC News ve Washington Post gazetelerinin yaptığı ortak araştırma. Bu ankette seçmenin Clinton’a desteği yüzde 47, Trump’a ise yüzde 43.
NBC News ve Wall Street Journal gazetesinin kamuoyu yoklamasında Clinton yüzde 46 oyla, yüzde 41 alan Donald Trump’ın önünde.
CNN televizyonuyla ORC International şirketinin yaptığı araştırmadaysa Clinton’a verilen destek yüzde 49, Trump’a verilense yüzde 42.
Bununla birlikte iki aday da seçmen arasında çok popüler değil. ABC-Washington Post anketi Amerikalı seçmenin yüzde 58’inin Clinton tercihinden rahatsız olduğunu ortaya koyuyor. Bu oran Trump için yüzde 64.
Aynı kamuoyu yoklamasına katılanların yüzde 59’u Hillary Clinton’un başkanlık vasıflarına sahip olduğu görüşünde. Bu oran Trump için yüzde 37 ve bu da oldukça açık bir ara.
Hillary Clinton ise başkan yardımcısı adayını cuma günü açıklayacak. Demokrat Parti’nin ulusal kurultayı da gelecek hafta Philadelphia kentinde yapılacak.
Trump karşıtlarından gösteri planları
Cumhuriyetçi Parti’nin kurultayları kurultayların düzenlendiği kentlerde sıklıkla gösterilere hedef olur. Trump’ın başkanlığa adaylığını açıklamasından bu yana Müslümanlar’dan kadınlara, göçmenlerden engellilere, siyahlardan silahlanma karşıtlarına, aşağılamadığı kesim ve azınlık grup bırakmamış olması yüzünden kendisini protesto etmek üzere çok sayıda karşıt grubun Cleveland’da gösteri düzenlemesi bekleniyor. Gösteri düzenleyecekler arasında Trump’ın destekçileri de olacak.
Karşıt gruplar arasında silah şiddetine her yıl çok sayıda kurban veren Amerikalı siyahların başını çektiği örgütler var. Bunlardan en ilgi çekici olanın Yeni Siyah Panterler Partisi olması bekleniyor. Ohio’da yasalar bireylerin silahlarını açıkta üstlerinde taşımalarına izin veriyor. Bu yasa, sivri uçlu şemsiyenin, hatta konserve kutularının bile yasaklandığı yüksek güvenlikli kurultaya ev sahipliği yapan Ohio eyaleti açısından oldukça çelişkili bir durum. Bundan dolayı Yeni Siyah Panterler Partisi, gösterilerini silah taşıyarak yapacak. Yeni Siyah Panterler Partisi, 1960 ve 70’li yıllarda güvenlik güçleriyle çatışmaya giren eski Siyah Panterler örgütünü örnek alsa da, bu örgütle bağlantısı yok.
Anarşist, faşizm karşıtı, hatta ırkçı partilerin de Cleveland’da Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kurultayı sırasında gösteri düzenlemesi bekleniyor.
