Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 2016 yılındaki seçim kampanyası sırasında porno yıldızına sus payı ödediği gerekçesiyle New York savcıları tarafından başlatılan soruşturmada iddianame beklentisi var.
Trump hafta sonunda yaptığı açıklamada Salı günü tutuklanacağını iddia etmiş; ancak iddiasını herhangi bir delile dayandırmamıştı.
Eski ABD Başkanı’nın 6 Ocak 2021 Kongre saldırısı öncesinde olduğu gibi destekçilerine protesto çağrısında bulunması, iddianamenin açıklanmasının ardından gerginlik olasılığını gündeme getirdi.
Trump’ın tutuklanması halinde getirileceği Manhattan Bölge Savcılığı yakınlarında, tansiyonun yükselmesi olasılığına karşı önlem alındı.
New York polisi, Trump’ın davasının sürdüğü Manhattan Ceza Mahkemesi, 5. Caddedeki konut ve işyerinin bulunduğu Trump Tower ve kentteki Trump ve ailesi ait işyerleri önünde ve çevresinde yoğun güvenlik önlemi aldı.
Trump taraftarları, Manhattan’daki mahkeme ve başsavcılık binası önünde ve Trump Tower önünde toplanarak gösterilerini sürdürdü.
Karşıt guruplar da taşıdıkları pankart ve attıkları sloganlarla Trump’ı protesto etti. Protestocular "Hiç kimse hukukun üzerinde değildir" sloganları attı.
Eski ABD Başkanı Trump aleyhine soruşturma başlatan Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg’in ofisinin önünde toplanan bir grup “Trump’ı Tutuklayın” pankartı açtı
New York Belediye Başkanı Eric Adams, kentin eski ABD Başkanı aleyhine hazırlanacak olası bir iddianameyle ilgili düzenlenecek protesto gösterileri için polis hazır olduğundan emin olduğunu söyledi.
Adams, "Sosyal medyadaki yorumları takip ediyoruz. New York Polisi şehirde uygunsuz eylemlerin olmamasını sağlamak için normal görevini sürdürüyor” dedi.
Yetkililer internet ortamında yapılan paylaşım ve sohbetleri de kamu görevlilerine yönelik tehditleri tespit etmek amacıyla dikkatle takip ediyor.
Büyük jüri Trump’a yakın tanığı dinledi
Manhattan bölge savcısının yürüttüğü soruşturma kapsamında açılan davada Büyük jüri dün, Trump’a yakın olduğu bilinen avukat Robert Costello’yu tanık olarak dinledi.
New York’ta deneyimli bir avukat olan Costello, Trump’ın eski siyasi stratejisti Steve Bannon ve şahsi avukatı Rudy Giuliani gibi isimleri de temsil etmişti.
Robert Costello’nun ifadesinde, soruşturmanın seyrini etkileyecek ilişkin net bir bulgu dikkat çekmedi.
Eski Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump hafta sonu yaptığı açıklamalarda soruşturmayı eleştirmiş, Demokrat Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg’i düşmanca bir söylemle doğrudan hedef almıştı.
Trump’ın eski avukatı Michael Cohen, porno yıldızı Stormy Daniels ve manken Karen McDougal’a ödeme iddialarıyla bağlantılı olarak suçunu itiraf etmiş ve bu ödemelerin yapılması talimatını Trump’ın verdiğini söylemişti.
Cohen o zamandan bu yana önce Kongre önünde çeşitli oturumlarda daha sonra da dava kapsamında Manhattan büyük jürisine ifade vermişti. İki kadınla cinsel ilişkiye girdiği iddialarını yalanlayan Trump ise Cohen’in yalancı olduğunu ileri sürmüştü.
Cumhuriyetçiler nasıl tepki verdi?
Cumhuriyetçi Parti cephesinden eski Başkan Donald Trump’ın tutuklanması ihtimali konusunda farklı tepkiler geliyor.
6 Ocak Kongre saldırısıyla bağlantılı olarak Trump’a karşı eleştirileriyle dikkat çeken eski Başkan Yardımcısı Mike Pence hafta sonu ABC’ye verdiği röportajda, Trump’ın tutuklanması olayının siyasi bir adım olacağını söyledi, “Bu Amerikan halkının görmek istediği bir şey değil” dedi.
2024 başkanlık yarışında Cumhuriyetçi Parti’den başkan adayı olması olası isimlerden Florida Valisi Ron DeSantis soruşturmayı eleştirdi; ancak siyasi rakibi olan eski başkanla ilgili davanın içeriği konusunda iğneleyici bir dil de kullandı.
Ron DeSantis, “Bir tür ilişki iddiasıyla ilgili olarak sessiz kalmasını sağlamak için porno yıldızına sus payı ödemek neleri kapsayabilir bilmiyorum. Bu konuda yorum yapamam” dedi.
Soruşturmayı yürüten Demokrat savcıyı hedef alan Cumhuriyetçi Florida Valisi, “Her gün kendi görev bölgesinde yaşanan suçları görmezden gelen bir savcı, porno yıldızına sus payı ödemeleriyle ilgili durumu kullanmaya çalışmak için yıllar öncesine gitmeyi tercih ediyorsa, bu siyasi bir gündem peşinde olduğu ve görevi bir silah olarak kullandığı anlamına gelir. Bu da bence yanlıştır” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetçi Kongre üyesi Mario Diaz-Balart da Associated Press’e yaptığı açıklamada, “Elbette ABD’nin eski başkanına büyük saygım var. Parti liderinin kim olduğu sorusuna gelince, bana kalırsa partinin lideri Temsilciler Meclisi’nin başkanıdır. Seçilerek göreve gelmiş en üst düzey yetkili odur” sözleriyle Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi Başkanı Kevin McCarthy’yi işaret etti.
Cumhuriyetçiler’in çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ise Trump’a destek veren bir tonda konuştu. Olası iddianame için “siyasi” diyen Kevin McCarthy de New York savcılarını kentte artan suç oranları üzerinden hedef aldı.
Temsilciler Meclisi’ndeki üç komisyonun Cumhuriyetçi başkanları, Demokrat Partili Manhattan Bölge Savcısı’ndan davayla ilgili belge ve bilgi talep etti.
Cumhuriyetçiler savcının yetkisini kötüye kullandığını iddia etti; soruşturmada şeffaflık talebinde bulundu.
“Bunlar adalet sürecinin altını oymaya yönelik girişimler”
Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg ve Adalet Bakanlığı’nın, savcıların aktif davalarla ilgili bilgi paylaşmama ilkesi kapsamında, bu talebe yanıt vermesi beklenmiyor.
Bragg’in ofisinden yapılan yazılı açıklamada tepkiler ve söylemler, “adalet sürecinin altını oymaya yönelik girişimler” olarak nitelendi.
Manhattan Bölge Savcılığı ABD’de en saygın ve yüksek profilli savcılık pozisyonlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Cumhuriyetçiler’in hedef aldığı Demokrat Savcı Bragg kim?
2021’de seçilen Alvin Bragg 2022 yılında Manhattan’ın ilk Siyah bölge savcısı olmuştu.
Savcı Bragg, davanın yeterince güçlü olup olmadığı konusunda endişelerinin olduğunu söyleyerek, göreve geldikten sonra Trump aleyhinde bir iddianame hazırlanması sürecini ağırdan almıştı.
Soruşturmayı yürüten iki savcı bu durumu protesto ederek görevlerinden istifa etmişti.
Trump’ın aile şirketinin vergi dolandırıcılığından suçlu bulunmasının ardından yeni bir büyük jüri toplayan Savcı Bragg diğer soruşturmanın diğer boyutlarına odaklanmaya başlamıştı.
2024 başkanlık seçimleri sürecini nasıl etkiler?
2024 başkanlık seçimlerinde aday adayı olduğunu açıklayan eski Başkan Donald Trump’ın aday olarak belirlenmesi için Cumhuriyetçi Parti’nin içinde desteğini artırması gerekiyor.
New York’ta görülen dava ve Trump aleyhinde olası bir iddianamenin, bu desteği zora sokabileceği yorumu yapılıyor.
6 Ocak Kongre saldırısının ardından YouTube ve Facebook gibi sosyal medya platformlarından yasaklanan eski Başkan Trump, bu platformlara 2 yıl aradan sonra yeniden dönmesinin ardından, siyasi kampanya döneminde sosyal medyayı yeniden aktif şekilde kullanabilir.
Hafta başında yapılan Reuters/Ipsos anketine göre Trump Cumhuriyetçiler’in yüzde 44’ününün desteğine sahip.
Eski ABD Başkanı Trump’ı yüzde 30’la Florida Valisi Ron DeSantis izliyor.
VOA Türkçe New York muhabiri Cam Kamiloğlu ve AP'nin haberlerinden yararlanılmıştır.