Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), yılın son toplantısında politika faizini 100 baz puan indirdi.
TCMB’nin bu indirimi sonucu, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı, Eylül ayında yüzde 19 iken yılın sonunda yüzde 14’e çekilmiş oldu.
Merkez Bankası’nın bu kararının ardından güne 14,81’den başlayan ABD Doları/ Türk Lirası kuru, PPK toplantısı öncesi 15,18 iken, faiz indirim kararının ardından birkaç dakika içinde 15,65’i gördü.
Bu kararla birlikte 15 Aralık’a göre yüzde 4,5 değer kazanmış olan dolar kuru, TSİ 16.15 itibariyle 15,51-15,55 aralığında bulunuyor.
Merkez Bankası’ndan ‘faiz indirim alanı kalmadı’ vurgusu
Para Politikası Kuru, faiz indirimi kararının ardından yazılı açıklamada bu süreçte yeni bir faiz indirim alanı kalmadığını dile getirirken, orta vadeli yüzde 5 enflasyon hedefini de teyit etti.
Açıklamada, ‘‘İhracattaki artış eğiliminin güçlenmesiyle cari işlemler dengesinin 2022 yılında fazla vermesi öngörülmektedir. Enflasyonda Kasım ayında gözlenen yükselişte; döviz kuru gelişmeleri, küresel gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar etkili olmaktadır. Kurul, politika faizinin 100 baz puan indirilerek, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar vermiştir. 2022 yılının ilk çeyreğinde fiyat istikrarının sürdürülebilir bir zeminde yeniden şekillenmesi amacıyla geniş kapsamlı politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürütülecektir. TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar tüm araçları kullanmaya devam edecektir’’ denildi.
Ekonomistler, Merkez Bankası’nın yayınlamış olduğu metinde yüzde 5 enflasyon hedefine vurgu yapılırken yeni bir faiz indirimi yapmasının çelişkili olduğu görüşünde.
‘‘Bu sıradışı deneyin bedelini halk fakirleşerek ödeyecek’’
Bilgi Üniversitesi öğretim üyelerinden Cem Başlevent, enflasyondaki artış eğiliminin sürdüğünün altını çiziyor.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Prof. Başlevent, ‘‘TÜİK’in Aralık ayında açıkladığı enflasyon yüzde 21,31’di. 3 Ocak’ta yeni enflasyon açıklanacak. Bu rakamın da yüzde 30 civarında olması bekleniyor. Ancak gelin görün ki Merkez Bankası politika faizini yüzde 14’e çekti. Bunun gerçekten iler tutar bir tarafı yok. Bir taraftan Merkez Bankası açıklama metninde elindeki tüm araçları kullanacağını söylüyor, öbür taraftan faiz silahını karşısındaki yerine kendi bacağına sıkıyor. Üstelik ‘kararların birikimli etkileri 2022 yılının ilk çeyreğinde yakından takip edilecek ve bu dönemde fiyat istikrarının sürdürülebilir bir zeminde yeniden şekillenmesi amacıyla geniş kapsamlı politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürütülecektir’ denilerek bu tutumdan 2022’nin ilk çeyreğinde vazgeçilebileceği de söyleniyor. Peki bu süreçte oluşacak işsizliğin, geçim sıkıntısının faturası nasıl ödenecek? Para politikasındaki bu sıradışı deneyin başarılı olmama ihtimalinin hiç de az olmadığını banka yönetimi de biliyor olmalı. Üzücü olan, bu deneyin bedelini mutlu bir azınlığın dışındaki bütün ülke halkının fakirleşerek ödeyecek olması’’ dedi.
Yılbaşından bu yana kur nasıl değişti?
1 Ocak 2021’de 7,43 olan ABD Doları, Türk Lirası’nın karşısındaki kazancı yüzde 100’ü de aşarak yüzde 110’a ulaştı.
Euro ise serbest piyasada 17,67’den işlem görüyor.
1 Ocak’ta 9,07 olan Euro kuru ise Türk Lirası karşısında geride kalan bir yılda yüzde 95 değer kazanmış oldu.
Merkez Bankası son dört ayda ne yaptı?
Bağımsız tutumuyla öne çıkan Naci Ağbal’ın görevden alınmasıyla Merkez Bankası başkanı olan Prof. Şahap Kavcıoğlu, atanmasından önce Yeni Şafak gazetesinde yazdığı köşe yazılarında yüksek faizi yanlış bulduğunu dile getiriyordu.
Buna rağmen Kavcığlu, katıldığı beş Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında pandeminin de etkisiyle yüzde 19 olan politika faizinin sabit tutulması yönünde tutum takındı.
Eylül ayındaki PPK toplantısında 100 baz puan, Ekim ayında 200 ve Kasım ayında da 100 baz puan indirimle politika faizi yüzde 19’dan yüzde 15’e düşürüldü.
Bugün yapılan indirimle toplam faiz indirimi 500 baz puana ulaşırken, politika faizi de yüzde 14’e indirilmiş oldu.
