Amerikan Kongresi’nin 111’nci yasama döneminin son gününde Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi 252 sayılı Ermeni soykırımı tasarısını Genel Kurulun onayına sunmaktan vazgeçti. Pelosi’nin gerekli desteği bulamadığı belirtiliyor, muhalefetin tutumu da sonuçta etkili oldu. Amerikan yönetimi tasarıya karşı olduğunu yinelemişti. Türk Büyükelçiliği, Türk lobisi ve Türk Amerikan dernekleri son derece etkili bir şekilde çalıştı ve tasarı bir kez daha engellendi.
Amerika Türk Koalisyonu Başkanı Lincoln McCurdy 252 sayılı tasarının oya sunulmamasının başlıca nedeninin Meclis Başkanı Nancy Pelosi’nin tasarının onayını gerektiren sayıda milletvekilinin desteğini bulamaması olduğunu vurguluyor.
Ancak McCurdy, Türk asıllı Amerikalılar ve Türk derneklerinin yoğun faaliyetlerinin tasarının durdurulmasında son derece etkili olduğunu söylüyor. McCurdy, Türk derneklerinin ilk kez bu kadar koordineli ve ortak hareket ettiğini ve bunun neticesinin alındığını söylüyor: “Taban hareketinin olağanüstü çabasını özellikle vurgulamak istiyorum. Tasarının durdurulmasının baş nedenlerinden biriydi. Çok etkilendim. Zannediyorum bu, tüm Türk gruplarının birlikte çalışarak, takım oyunu ruhuyla tutarlı bir girişimde bulunduğu ilk örnekti. Burada Türk Amerikan Dernekleri Asamblesi’ne (ATAA), Türk Amerikan Dernekleri Federasyonu’na (FTAA), Türkî Amerikan İttifakı’na, Türk Amerikan Konseyi’ne (ATC) atıfta bulunuyorum. Amerika Türk Koalisyonu’na danıştılar, biz onlara danıştık. Ayrıca yerel Türk Amerikan dernekleri etkiliydi, üyeleri Kongre üyelerini aradı. Neticede, Kongre üyelerinin bu tepkiye şaşırdığını düşünüyorum. Bu da bu tasarıya karşı çıkan Kongre üyelerini girişimlerini hızlandırmalarına teşvik etti.”
McCurdy, bu sürecin Türk Amerikan siyasi olgunluğu açısından bir dönüm noktası olduğunu söyledi.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve Dışişleri Komisyonu Başkanı Howard Berman Ermeni lobisi tarafından desteklenen isimler. Kasım ayında yapılan ara seçimlerde Demokratlar’ın Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kaybetmeleri üzerine Pelosi yeni yasama döneminde Meclis Başkanlığı’nı, Berman da Dışişleri Komisyonu Başkanlığı’nı bırakmak durumunda kalacak. Ermeni lobisinin– tasarının onaylanması açısından – son dört yıl içinde önemli bir fırsatı kaçırdığı söylenebilir.
Yeni yasama döneminde Meclis Başkanı Cumhuriyetçi Partili Ohio Milletvekili John Boehner, Dışişleri Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Partili Florida Milletvekili Ileana Ros-Lehtinen olacak: “Benzer bir tasarının yeni yasama döneminde yeniden hazırlanacağı konusunda hiç kuşkum yok. Her iki partide de bu tasarıyı destekleyen isimler var. Ancak Temsilciler Meclisi’nin yeni liderlerinin yeni bir tasarı konusunda Meclis Başkanı Pelosi kadar istekli olduğunu söylemek mümkün değil. Azınlık lideri Boehner ve Kongre üyesi Ros-Lehtinen bu tasarıya karşı çıkıyor ve Amerikan Kongresi’nin tarihi yorumlayan bir karar almasını doğru bulmuyor.”
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan McCurdy, Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçilerin lideri konumunda olan Boehner’ın “tasarının gündeme alınması durumunda mücadele edeceklerini” söylediğini hatırlatıyor. Tasarının mesafe almasının önündeki en önemli etkenlerden biri de buydu.
252 sayılı tasarının bağlayıcı niteliği bulunmuyor. Başkan’ın imzasına sunulmuyor, herhangi bir yaptırım gücü yok. Bu tür tasarılar sadece Kongre’nin veya bazı milletvekillerinin kendi görüşlerini yansıtmalarını sağlıyor – yani bir çeşit ifade biçimi… O zaman bu tasarının önemi ne? Neden bu kadar mücadele gerektiriyor?
McCurdy şöyle diyor: “Bu tasarı onaylansa Ermeni asıllı Amerikalıların Türkiye aleyhinde açtıkları davalarda konumlarını güçlendirmelerine yarar. Yani, ‘evet tasarı bağlayıcı değil, ama Amerikan makamları soykırımı tanıyor’ denmesine yol açar. Bunun ötesinde Türk asıllı Amerikalıların, Türk vatandaşlarının soykırımla suçlanması adil değil.”
Ermeni soykırımı iddialarına ilişkin tasarılar Washington’da belli aralıklarla gündeme gelir. Tasarı bu sefer de durduruldu. Ancak McCurdy – aynı nitelikte yeni bir tasarının Ocak ayında yeniden gündeme gelebileceğini söylüyor.
(VOA - TGRT Haber 23 Aralık, 2010 - TSİ 21:00)
