Taleban örgütü, Türkiye’nin, ABD ve NATO güçlerinin çekilmesini öngören 2020 anlaşmasına göre Afganistan’daki askerlerini çekmesi gerektiğini söyledi. Taleban sözcüsü tarafından yapılan bu açıklama, örgütün, Ankara’nın ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin ülkeden ayrılmasından sonra Kabil havaalanının güvenliği ve idaresini üstlenme teklifini fiilen reddettiği anlamına geliyor.
Bu gelişme, Kabil’de misyonları bulunan ülkeler ve uluslararası teşkilatların, başkentte bir iç savaş tehdidi yaşanması halinde dört tarafı karayla çevrili ülkeden personelini nasıl güvenli şekilde tahliye edecekleri konusunda ciddi sorular uyandırıyor.
Katar’ın başkenti Doha’daki Taleban sözcüsü, Türkiye’nin Kabil’deki uluslararası havaalanının idaresi için başkentte asker bulundurma teklifinin Taleban tarafından reddedilip reddedilmediği sorusuna yanıt olarak, Türkiye’nin askerlerini çekmesi gerektiğini belirtti.
Sözcü Süheyl Şahin, telefon mesajı üzerinden Reuters’ın sorusu üzerine yaptığı açıklamada, “Türkiye son 20 yılda NATO güçlerinin parçasıydı, dolayısıyla 29 Şubat 2020’de ABD’yle imzaladığımız anlaşma temelinde Afganistan’dan çekilmeliler” ifadesini kullandı.
Şahin, “Türkiye büyük bir İslam ülkesi. Afganistan’ın Türkiye’yle tarihi ilişkileri bulunuyor. Gelecekte ülkede yeni bir İslami hükümet oluşturulduğunda Türkiye’yle yakın ve iyi ilişkilere sahip olmayı umuyoruz” dedi.
Türk yetkililer, Kabil havaalanına ilişkin tekliflerini Mayıs ayındaki NATO toplantısında masaya getirdiklerini belirtiyor. Toplantıda ABD ve ortakları, Afganistan savaşının 20’inci yıldönümü olan bu yılın 11 Eylül’üne kadar bu ülkedeki güçlerini geri çekme planı üzerinde anlaşmaya varmıştı.
ABD’de çok sayıda Kongre üyesiyle hem halen görevde olan hem de eski bazı yetkililer, Afganistan’dan yabancı güçlerin ayrılması ve barış müzakerelerinin tıkanmasının bu ülkeyi iç savaş yoluna sokmasından ve Taleban’ı tekrar iktidara getirmesinden endişe ediyor.
ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon 2001 yılı sonlarında 11 Eylül saldırılarına karışan El Kaide militanlarına sığınak sağladıkları gerekçesiyle Afganistan’a operasyon başlatarak Taleban hükümetini devirmişti.