Türk Amerikan Konseyi konferansına katılan Türk ve Amerikalı yetkililer, iki ülkenin bölgesel gelişmeler konusundaki yaklaşımının örtüştüğü; özellikle Suriye konusunda Beşar Esad rejiminin meşruiyetini kaybettiği yönünde mesajlar verdiler. Konferans sırasında Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Halit Çevik, Suriye konusunda Türkiye’yle Amerika’nın birlikte hareket ettiğini söyledi.
Çevik şöyle konuştu: “Demokratik değerlere dayalı bir toplum görmek yanı başımızda, Türkiye için arzulanan bir şey. Suriye halkının da arzusunun bu yönde olduğunu biliyoruz, görüyoruz. Amerika’nın istediği de bu. Böyle bir amaç, vizyon beraberliği olunca buna ilişkin katkılarımızı desteğimizi sağlama konusunda beraber hareket edebiliyoruz. Yaptığımız Suriye halkının, Suriye’nin geleceğine sahip çıkma arzusuna destek olmak. Bunun için de beraber çalışıyoruz.”
2009 yılına kadar Türkiye’nin Şam Büyükelçisi olarak görev yapan Çevik, uluslararası toplumun Suriye’de şiddete son verilmesi konusunda neden yetersiz kaldığı yolundaki sorumuzu şöyle yanıtladı: “Bugün itibariyle beklenen, arzu edilen katkıyı – müdahale lafını kullanmak istemiyorum – katkıyı, uluslararası toplum sağlayamıyor. Belki, bunda belli başlı uluslararası oyuncuların hala aynı çizgiye gelmemiş olmasının etkisi var. Maalesef bir ülkenin içinde olan acılar dışarıda beklenen etkiyi yaratmayabiliyor. Umarız biran evvel uluslararası toplum birlik halinde ortak bir eylem planına sahip çıkabilir.”
Türk-Amerikan ilişkileri açısından önemli bir diğer bölgesel sorun da İran’ın nükleer programı konusunda yaşanan anlaşmazlık. Büyükelçi Çevik, Türkiye’nin yaklaşımını şöyle anlattı: “Biz İran’ın barışçı nükleer teknolojiye sahip olma hakkını savunuyoruz – her ülke için olduğu gibi onun için de savunuyoruz. İkinci temel parametremiz politikamızda, nükleer silahların aslında belki küresel ölçekte ortadan kaldırılması - ama özellikle de bölgemiz Ortadoğu bölgesi için bu silahlardan arındırılmış bir ortam arzu ediyoruz. Bunu sağlamanın en doğal yolunun da diplomatik, siyasi süreç olduğunu düşünüyoruz. ABD’nin ve uluslararası camianın bu kanaldaki çabalarına zaten aktif katkıda bulunuyoruz. Biliyorsunuz, P5+1 bu toplantılarından birini Türkiye’de yaptı. Bu tür diplomatik çabalara katkımızı sağlamaya devam edeceğiz. Yaptırımlar yoluyla, bu sürecin, zorlayıcı önlemlerle çözülebileceğine inanmıyoruz.”
Türk Amerikan Konseyi konferansında bu hafta tüm yetkililer Türkiye’yle Amerika’nın ortak değerler noktasında buluştuğunu, iki ülkenin çıkarlarının da örtüştüğünü vurguladılar. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Halit Çevik de iki ülke arasında gerçek bir ortaklık bulunduğunu kaydetti.
Çevik şöyle kouştu: “Aslında Türk Amerikan ilişkileri, uzun tarihi süreç içerisinde baktığınızda hep yakın, iletişim etkileşim bakımından hep yoğun olmuştur. NATO’da önemli iki müttefikiz. Bölgede Amerika’nın çıkarları var, bizim çıkarlarımız var. Sadece bölge içinde bakmamak lazım, onun ötesinde birçok alanda işbirliği yapıyoruz, öteden beri yapıyoruz. Zaman zaman iki ülkenin belli konulara değişik bakış açılarıyla yaklaşmaları doğal. Böyle bir dönemden de yakın zamanda geçtik. İleride de geçmeyeceğiz diye bir garanti yok. Ancak birbirimize bakış açımız aslında gerçek ortak bakışıdır. Bu yoğun ilişkilerde zaman zaman sorunların olması doğal, ama şu anda çıkarlarımız örtüşüyor. Birçok konuda örtüşüyor: Afganistan’dan, Somali’ye, Ortadoğu’dan Avrupa’yla ilişkilere baktığınızda, birçok konuda benzer yaklaşımlara sahip olduğumuzu görüyoruz.”
Büyükelçi Çevik, son yıllarda Türk-Amerikan ilişkilerinin iyileşmesindeki önemli etkenlerden birinin de kurumlar arası diyaloğun artması olduğunu söyledi.
Çevik şöyle konuştu: “Demokratik değerlere dayalı bir toplum görmek yanı başımızda, Türkiye için arzulanan bir şey. Suriye halkının da arzusunun bu yönde olduğunu biliyoruz, görüyoruz. Amerika’nın istediği de bu. Böyle bir amaç, vizyon beraberliği olunca buna ilişkin katkılarımızı desteğimizi sağlama konusunda beraber hareket edebiliyoruz. Yaptığımız Suriye halkının, Suriye’nin geleceğine sahip çıkma arzusuna destek olmak. Bunun için de beraber çalışıyoruz.”
2009 yılına kadar Türkiye’nin Şam Büyükelçisi olarak görev yapan Çevik, uluslararası toplumun Suriye’de şiddete son verilmesi konusunda neden yetersiz kaldığı yolundaki sorumuzu şöyle yanıtladı: “Bugün itibariyle beklenen, arzu edilen katkıyı – müdahale lafını kullanmak istemiyorum – katkıyı, uluslararası toplum sağlayamıyor. Belki, bunda belli başlı uluslararası oyuncuların hala aynı çizgiye gelmemiş olmasının etkisi var. Maalesef bir ülkenin içinde olan acılar dışarıda beklenen etkiyi yaratmayabiliyor. Umarız biran evvel uluslararası toplum birlik halinde ortak bir eylem planına sahip çıkabilir.”
Türk-Amerikan ilişkileri açısından önemli bir diğer bölgesel sorun da İran’ın nükleer programı konusunda yaşanan anlaşmazlık. Büyükelçi Çevik, Türkiye’nin yaklaşımını şöyle anlattı: “Biz İran’ın barışçı nükleer teknolojiye sahip olma hakkını savunuyoruz – her ülke için olduğu gibi onun için de savunuyoruz. İkinci temel parametremiz politikamızda, nükleer silahların aslında belki küresel ölçekte ortadan kaldırılması - ama özellikle de bölgemiz Ortadoğu bölgesi için bu silahlardan arındırılmış bir ortam arzu ediyoruz. Bunu sağlamanın en doğal yolunun da diplomatik, siyasi süreç olduğunu düşünüyoruz. ABD’nin ve uluslararası camianın bu kanaldaki çabalarına zaten aktif katkıda bulunuyoruz. Biliyorsunuz, P5+1 bu toplantılarından birini Türkiye’de yaptı. Bu tür diplomatik çabalara katkımızı sağlamaya devam edeceğiz. Yaptırımlar yoluyla, bu sürecin, zorlayıcı önlemlerle çözülebileceğine inanmıyoruz.”
Türk Amerikan Konseyi konferansında bu hafta tüm yetkililer Türkiye’yle Amerika’nın ortak değerler noktasında buluştuğunu, iki ülkenin çıkarlarının da örtüştüğünü vurguladılar. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Halit Çevik de iki ülke arasında gerçek bir ortaklık bulunduğunu kaydetti.
Çevik şöyle kouştu: “Aslında Türk Amerikan ilişkileri, uzun tarihi süreç içerisinde baktığınızda hep yakın, iletişim etkileşim bakımından hep yoğun olmuştur. NATO’da önemli iki müttefikiz. Bölgede Amerika’nın çıkarları var, bizim çıkarlarımız var. Sadece bölge içinde bakmamak lazım, onun ötesinde birçok alanda işbirliği yapıyoruz, öteden beri yapıyoruz. Zaman zaman iki ülkenin belli konulara değişik bakış açılarıyla yaklaşmaları doğal. Böyle bir dönemden de yakın zamanda geçtik. İleride de geçmeyeceğiz diye bir garanti yok. Ancak birbirimize bakış açımız aslında gerçek ortak bakışıdır. Bu yoğun ilişkilerde zaman zaman sorunların olması doğal, ama şu anda çıkarlarımız örtüşüyor. Birçok konuda örtüşüyor: Afganistan’dan, Somali’ye, Ortadoğu’dan Avrupa’yla ilişkilere baktığınızda, birçok konuda benzer yaklaşımlara sahip olduğumuzu görüyoruz.”
Büyükelçi Çevik, son yıllarda Türk-Amerikan ilişkilerinin iyileşmesindeki önemli etkenlerden birinin de kurumlar arası diyaloğun artması olduğunu söyledi.
