Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yetkililerinin kur korumalı vadeli mevduat hesabının yurtdışında çalışan Türkler’e yönelik “Yuvam Hesabı” teklifini Londra’da yaşayanlar değerlendirdi.
Adını gizli tutmak isteyen bir göçmen yastık altı şeklinde tabir edilen 10 bin sterlinlik birikimini Ziraat Bankası’nın Londra’daki şubesinden Türkiye’ye gönderdiğini ve bu işlemin İngiliz İş Bulma Kurumu’nca tespit edildiği için sosyal yardımlarının kesildiğini anlattı.
“Eşimden kaçırırken devlete yakalandım”
“Eldeki tek birikimimi kumar oynayan eşimden kaçırırken devlete yakalandım” diyen göçmen, bu yüzden bütün mal varlığının araştırıldığını ve mahkemeye hesap vermek zorunda kaldığını anlattı.
Bir diğer göçmen de “birikimlerimizi vatanımıza göndermek isteriz tabii, önünde sonunda gideceğimiz yer orası” dedi ve ekledi: “Buradaki Türkler paralarını hesapta değil evde ya da kiralık kasada tutar.”
Eve yatırım yapanın tapusunu anne babasının üzerine yaptığını anlatan göçmen nedenini “yapmaya mecbur bırakılıyoruz işte” şeklinde açıkladı.
İngiltere’de inşaat işlerinde çalışıp artık sakatlandığı için son 6 yıldır devlet yardımlarıyla geçindiğini söyleyen diğer bir göçmen ise “az vergi ödemek isteyenlerin paralarını saklamak zorunda kaldıklarını tahmin ediyorum” dedi ve kazançlarını bu yüzden az gösterenlerin varlığından söz etti.
30 yıldır hep kayıtlı çalıştığını, vergisini gereğince ödediğini ve bu yüzden hiç birikimi olmadığını belirten bir başka göçmen, sosyal yardım alanların banka hesabında eğer 16 bin sterlinden fazla para olursa devletin yardımı kestiğini söyledi. O yüzden burada yaşayanların buna dikkat ederek birikim yaptıklarını iddia etti.
Bir başka göçmen “sosyal yardım alanlara ekonomik özgürlük olmuyor” diyerek, tatile giderken bile bu kişilerin en fazla 3 bin sterlinle seyahate izni olmasını örnek olarak gösterdi, aksi takdirde sosyal yardımların kesileceğine dikkat çekti.
“Kayıtlı çalışan para biriktiremez”
“Kurallara uygun çalışmakla para biriktirilemeyeceğini” iddia eden ve bu konuda örnek olarak kendisini gösteren göçmen “banka hesabında açıklayamayacağı miktarda para tutanların geriye dönük bütün hareketlerinin araştırılacağı” konusunda uyarıda bulundu.
Eşinden gizli birikimi yüzünden mahkemelik olan göçmen ise kayıtsız çalışanların vergi ödemiyor ve aynı zamanda çalışmıyor görünmesinden dolayı aldığı yardımlarla birikim yapabildiğini, yoksa devlet yardımıyla, tek başına bir birikim yapmanın mümkün olmadığını belirtti.
“Yakalanan faiziyle geri öder”
İngiliz sosyal yardım sistemiyle ilgili deneyimlerini anlatan bir göçmen, “eğer yakalarlarsa, sistemi ihlal edenlere o güne dek aldıkları yardımları faiziyle geri ödetiyorlar” dedi.
Yasal kazançla döviz birikir mi?
Adlarının gizli tutulmasını isteyen göçmenler, bu yüzden İngiltere’de yaşayanların çoğunun T.C. Merkez Bankası’nın teklifine sıcak bakamayacağını savundu.
Karşılıklı anlaşmayla İngiltere Gelirler İdaresi’nin gözetimine açık hale gelen Türk bankaları, usule uygun olmayan birikim sahiplerini tedirgin etmiş ve onları başka yollar bulmaya zorlamış durumda.
Adlarını vermek istemeyen göçmenler, kayıt dışı çalışarak işsizlik vergisi alanların içinde, işyeri sahibi zengin patronların bile olduğunu iddia etti.
“Devletten aldıkları evi kiraya veriyorlar”
“Evsizim” diyerek belediyeden aldıkları evleri başkalarına kiralayanlar ve buradan elde ettikleri gelirle zenginleşenlerin sayısının hiç de az olmadığından yakınan oldu.
Yasal çalışanlar, para biriktiremediğinden şikayet ederken kur korumalı mevduat hesabının hitap ettiği birikim sahiplerinin bir kısmının paraları belli ki durağan kalmaya devam edecek.