ANKARA - GAZİANTEP - AKP’nin sağlık çalışanlarıyla ilgili “müjde” olarak sunduğu yasa teklifine karşı meslek örgütleri ve hekimler, bugün ülke genelinde grev kararıyla performansa dayalı ücretlendirme sistemi getirilmesini protesto etti.
TBMM Genel Kurulu’nda bugün “Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” görüşmelerine başlandı. Teklife ilişkin Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Özlük hakları, emeklilik konusunda sevindirici netlik olmadığını düşünenler yanıldıklarını yakında anlayacaklar. Malpraktis davaları için çıkarılan yasa, yönetmeliklerle birlikte, umulmayan sonuçlar doğuracak. Her konuda sonuç, şu an görüneni aşacak” açıklaması yaptı. Koca’nın “Motive olabilecekleri bir değişiklik olduğundan emin olsunlar” dediği teklif ile sağlık personelinin özlük haklarının iyileştirileceği görüşü, sağlık personelince kabul görmedi. CHP ise, bu haliyle yasalaştığında teklifi Anayasa Mahkemesi’ne götürme hazırlığında.
Bugün söz konusu teklife karşı Türkiye’deki 100 bin hekimi temsil etmekte olan meslek örgütleri birlikte eylem düzenledi. Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Hekim-Sen, Tabip-Sen, Genel Sağlık İş Sendikası, Birlik ve Dayanışma Sendikası, Hekim Birliği Sendikası, Kamu Diş Hekimleri Derneği (KADHED), Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) ve Aile Hekimleri Çalışanları Sendikası (AHESEN) günübirlik grev eylemi yaptı.
“Performansa dayalı ödeme sistemi dayatılıyor”
Sağlık emek ve meslek örgütleri, “G(ö)revdeyiz! Biz hekimler olarak ‘Giderlerse gitsinler’e boyun eğmeyi reddedenler; hekimliğin beyazını karanlığa ışık yapanlar; ‘Artık yeter!’ diyoruz. Yoksulluk sınırı altı ödemelere, bizleri ölümüne çalıştıranlara, sağlıkta şiddeti üretenlere karşı ‘Sözümüz var!’ diyoruz” başlıklı ortak basın açıklaması yaptı. Bu kapsamda hekimler başta olmak hemşireler, teknikerler gibi sağlık personeli, sağlık kuruluşları önünde toplanarak, TBMM gündemindeki yasa teklifini protesto etti. Ortak açıklamada, “Aylar süren oyalamanın ardından, gasp yasa tasarısıyla hekimlerin emeğiyle yeniden alay ettiniz. Bizler emekliliğe yansıyacak temel ücret artışı talep ederken, nitelikli şekilde ve baskı altında olmadan çalışabilmemiz için yeterli süre ve olanaklar, sağlıkta şiddetten arındırılmış çalışma alanları, toplumun daha az hastalanması için koruyucu sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesini isterken; sizlerin yaptığınız biz hekimlere performansa dayalı ödeme sistemini dayatmak, emeğimiz için ayrılması gereken bütçeyi şehir hastanelerine kira ve hizmet bedeli olarak gömmek oldu. Bugünkü G(ö)REV eylemimiz bir itirazdır! Meclis’te yürütülen senaryoyu reddediştir!” denildi.
CHP: "Anayasa’ya aykırı, AYM’ye götüreceğiz"
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel ise, bugün TBMM Genel Kurulu’nda teklif görüşmelerine başlandığında, Anayasa’nın başta 10’ncu maddesindeki “kanun önünde eşitlik” hükmüne aykırı hükümler getirildiğini açıkladı. Anayasa’nın 49’ncu maddesindeki “çalışma barışı” kavramına da aykırı olduğunu belirten Özel, Anayasa’nın 128’nci maddesindeki kamu hizmeti görevlileriyle çelişkili hükümler olduğunu söyledi. Bu çerçevede Özel, yasa teklifini “Anayasa’ya aykırı” olarak niteledi.
CHP’li Özel, ayrıca “Ülkemizden dış dünyaya çok ciddi sayılarda hekim ve hemşire göçü başlamıştır. Bunun nedeni AKP iktidarının dünyadaki gelişmeleri doğru okuyamamasıdır. Başta Almanya olmak üzere Batı dünyası, sağlık sektörünü stratejik bir sektör olarak tanımlamıştır. Bir süredir nitelikli sağlık çalışanlarına kapılarını açmış durumdadırlar. Böylece 600 bin, 700 bin, 1 milyon Euro’ya yetiştireceği bir doktor yerine ayda 5-6 bin Euro vererek doktorları ithal etmektedir ve böylece altyapılarını güçlendirmektedir. Peki, neden dış dünyaya bir hekim göçü yaşanıyor?” sorusunu da gündeme getirdi. Teklife sağlık meslek örgütlerince tepki gösterildiğini anımsatan Özel, teklif ile hekimlerin yanısıra kamudaki eczacılar gibi diğer sağlık personeliyle ilgili iyileştirmeler yapılmadığını ifade etti.
Geçtiğimiz hafta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda söz konusu teklif kabul edildiğinde, CHP Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir de düzenlemeyi yasalaştığı zaman Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) götüreceklerini açıkladı.
CHP, teklifteki sağlık personeline yapılacak ek ödeme yapılmasında “disiplin durumunu dikkate alma” şeklinde muğlak şart konulmasına tepkili. Bunun ek ödemelerde keyfiyet yaratacağı vurgulandı.
Tepkiyle karşılanan teklifteki düzenlemeler nedir?
TBMM gündemindeki AKP’nin sunduğu teklife göre; “emekli tabip ve diş tabiplere ilgili mevzuatına göre uzman olanlara, 26 bin gösterge ve uzman olmayanlara 20 bin gösterge rakamı üzerinden yapılacak hesaplamayla” her ay emekli aylıklarına ilave ödeme yapılacak. Sağlık Bakanlığı bünyesinde çalışanlar açısından ise, “eğitim görevlilerine en yüksek devlet memuru aylığının yüzde 410'u, uzman tabip, tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar ile uzman diş tabiplerine yüzde 335'i ve pratisyen tabip ve diş tabiplerine ise yüzde 265'i oranında, merkezi yönetim bütçesinden ek ödeme” yapılacak.
Hekimlere ek ödemelere ilişkin detaylar, Sağlık Bakanlığı’nın çıkaracağı yönetmelikle belirlenecek. Ancak ek ödemelere ilişkin teklifteki “Sağlık kurum ve kuruluşlarında bakanlıkça belirlenen hizmet sunum şartları ve kriterleri, personelin unvanı, görevi, disiplin durumu, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, performansı, tetkik, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile muayene, ameliyat, anestezi, girişimsel işlemler ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi unsurlar dikkate alınmak” hükmü söz konusu. Bu hüküm için CHP “Anayasa’ya aykırı” derken; buradaki “disiplin durumu” ifadesi meslek örgütlerince tepkiye neden oldu.
TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, teklife ilişkin TBMM’deki değerlendirmesinde, teklif ile iyileştirme olmayacağını ve örneğin emekli hekimlere ilave ödeme yapılmasındaki gösterge rakamını yetersiz gördüklerini açıklamıştı. Bulut, hekimlere yapılacak ek ödemelerin kaynağının değiştirildiğini, merkezi bütçeden karşılanacağını ancak prim kesintisi olmaması nedeniyle bunun emekliliğe yansıyan güvenceli bir gelir artışı olmadığını söylemişti.
Çok iyi yetişmiş uzman hekimlerin artık yurtdışına gittiğini kaydeden Bulut, "2003 yılından bu yana sağlık çalışanlarının, hekimlerin satın alma gücü üçte bire gerilemiş. Bu nedenle de yüzde 200 gibi bir iyileştirmenin dışında hekimleri kaybetme engellenemez” demişti.
“Taleplerimiz karşılık görmezse eylemlerimiz devam edecek”
Bu arada Ankara’da hekimler ve sağlık personeli, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi önünde buluştu. Burada TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Deniz Erdoğdu, sekiz aydır hakları için eylemler düzenlediklerini belirterek, "Özlük haklarıyla ilgili hekimler ve emekli hekimler yoksulluk sınırının altında ve açlık sınırının altında ücretlerle geçinmek zorunda bırakılıyor. Tüm sağlık meslek grupları da aynı şekilde sağlıkta şiddetin çözülmesi, malpraktisin gerçekten yaşanmaması ve yeterli insanca yaşayabileceğimiz ücretlerin verilmesi için meslek örgütleri eylemlerine devam ediyor. Sonuç alıncaya kadar da bırakmayacağız" dedi.
Gaziantep’te de sağlık emekçileri bugün iş bırakma eylemine imza attı. Hekimler ve sağlık personeli, Gaziantep Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi önünde bir araya gelerek, ortak basın açıklaması okudu.
Gaziantep-Kilis Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Mehmet Yılmaz ise, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, sağlık çalışanları için çıkarılan yasayı yeterli ve etkili bulmadıklarını bildirdi. Yılmaz, “Çağrımızda söylediklerimiz açık ve net. Emekliliğe yansıyacak hak ediş istiyoruz, maaşların arttırılmasını ve ek gösterge kat sayısının arttırılmasını talep ediyoruz. Sağlıkta etkili bir şiddet yasası istiyoruz. Şu anda mecliste görüşülen yasaya baktığımızda bu taleplerimizi hiçbir şekilde karşılamıyor. Çıkarılan yasayı doğru ve yeterli bulmuyoruz. Burada da gördüğünüz gibi sağlık çalışanları bu konuda çok kararlı. Taleplerimiz karşılık görmezse önümüzdeki dönemde daha yoğun ve etkili eylemlerimiz olacaktır’’ diye konuştu.
Bu arada basın açıklamasını izlerken baygınlık geçirerek yere yığılan bir kişiye ilk müdahaleyi eylem için alanda bulunan doktorlar yaptı.
