2020 sona ererken Rusya, eski Sovyet cumhuriyetleri Ermenistan ve Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ nedeniyle yaşanan çatışmalarda yeni bir arabulucu rolü üstlendi. Rusya, Kafkasya bölgesinde yakın gelecekte de gücünü korumayı hedefliyor.
Dağlık Karabağ’da altı hafta süren çatışmalarda Azerbaycan, Kafkaslar’ın güneyinde savaşın kurallarını belirleyen yüksek teknolojili drone’lar ve askeri altyapısıyla Ermeni güçlerini yenilgiye uğrattı.
Rus ordusu askeri uzmanı Alexander Golts’a göre Azerbaycan’da orduya ayrılan bütçe son 20 yılda Ermenistan ordusunun bütçesinin üç katına çıktı. Bu parayla Rusya ve Türkiye’den çok sayıda silah alındı.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin aracılığıyla müzakere edilen barış anlaşması bölgede Azerbaycan lehine değişen güç dinamiklerini ve Türkiye’nin rolünü gözler önüne serdi.
Rusya’nın desteklediği anlaşma Moskova’nın müttefiki Ermenistan’ın toprak kaybetmesi anlamına gelirken Dağlık Karabağ’da Ermeniler’in sahip olduğu toprakları tamamen kaybetmelerini önlüyor.
Anlaşma, Azerbaycan’da zafer kutlamalarıyla, Ermenistan’daysa hükümet kriziyle sonuçlandı.
Bölge uzmanı Karine Gevorgyan’a göre Ermenistan hükümetinde anlaşmadan sorumlu olan ekip itibar kaybetti ve görevinden ayrılmayı planlıyor. Gevorgyan, ‘‘Bu kişiler artık Erivan sokaklarında rahatça yürüyemeyeceklerini fark ettiler’’ diyor.
Ateşkes koşullarına göre gelecek 5 yıl boyunca 2.000 kadar Rus barışgücü askeri Dağlık Karabağ’da konuşlandırılacak. Rusya’nın bölgedeki varlığı; Azerbaycan’ın bundan sonraki olası ilerlemesine karşı güvenlik garantisi ve bölgede kalmayı tercih eden Ermeniler için koruma sağlama olarak görülüyor.
Rus savunma uzmanı Alexander Golts, anlaşmaya göre Rusya’nın görev süresinin uzatılabileceğini hatırlatıyor. Golts, “Kıbrıs örneğinde olduğu gibi çatışmaların uzun süreli dondurulmasının daha doğru bir yöntem olabileceğini” belirtiyor.
Başka bir deyişle yeniden askıya alınan bir çatışma sınırların da yeniden çizilmesi anlamına geliyor. Dağlık Karabağ anlaşması yalnızca Rusya’nın Kafkasya’daki etkisini sürdüren yeni bir statüko. Bölgenin uzun vadeli statüsüyse hala belirsizliğini koruyor.
