Rusya'da mahkeme Amerikalı basketbol oyuncusu Brittney Griner'ı uyuşturucuyla bağlantılı suçlardan dokuz yıl hapis cezasına çarptırdı. Griner mahkeme tarafından uyuşturucu bulundurmak ve Rusya'ya elektronik sigara kartuşları içinde kenevir yağı sokmaktan suçlu bulunmuştu.
Savcılık Griner için 9 buçuk yıl hapis cezası talep etmişti. Griner ise mahkemeye verdiği ifadesinde ''bilmeden hata yaptığını'' söylemişti.
Griner ayrıca 16 bin dolar para cezasına çarptırıldı.
Cezasının açıklanmasının ardından Griner'ın üzgün ve ifadesiz olduğu görüldü. Griner, hakkında verilen cezayı anladığını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden, Griner hakkındaki cezanın açıklanmasının ardından yaptığı açıklamada ''Rusya Brittney'i haksız yere tutukluyor'' dedi. Kararın ''kabul edilemez'' olduğunu söyleyen Biden, ''Rusya'ya Griner'ı derhal serbest bırakması çağrısı yapıyorum'' ifadesini kullandı. Biden açıklamasında, ''Yönetimim Brittney ve Paul Whelan'ı mümkün olan en kısa sürede güvenli şekilde evlerine geri döndürmek için yılmadan çalışmaya ve her çareye baş vurmaya devam edecek'' sözlerine yer verdi.
İki kez Olimpiyat altın madalyası kazanan Brittney Griner, 17 Şubat'ta WNBA sezonu dışında oynadığı Rus takımı için Moskova’ya dönerken, kenevir yağı bulundurma suçlamasıyla tutuklanmıştı. Griner’ın davası 1 Temmuz’da başlamıştı.
Amerikalı Paul Whelan ise Rusya'da 2020'de casusluk suçlamasından 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Whelan suçlamaları reddetmiş ve gizli bir operasyonla kendisine tuzak kurulduğunu öne sürmüştü.
Griner hakkında hükme varılması ve ceza verilmesinin ABD-Rusya arasında bir tutuklu takasının yolunu açabileceği sanılıyor. Geçtiğimiz haftalarda ABD ve Rusya arasında anlaşmaya varılması durumunda 31 yaşındaki basketbol yıldızı Griner'ın ABD'de tutuklu bir Rus silah kaçakçısıyla takas edilebileceği gündeme gelmişti.
Griner: ''Umarım hayatımı sona erdirmezsiniz''
Griner, mahkemede hakime hitaben yaptığı konuşmada gözyaşları arasında ''Yanlışlıkla bir hata yaptım. Umarım kararınızda hayatımı burada sona erdirmezsiniz'' dedi.
Basketbol dünyasının ünlü ismi ''Anne ve babam bana iki şey öğretti, birincisi sorumluluklarını üstlen ve ikincisi sahip olduğun her şey için çok çalış. Bu yüzden suçlamayı kabul ettim'' diye konuştu.
Griner, ''Herkesin siyasi piyonlardan ve siyasetten söz ettiğini biliyorum. Bunun bu mahkemeden uzak olmasını umuyorum'' ifadelerini kullandı.
Griner, ''Yine söylemek istiyorum. Rus yasalarını ihlal etmek gibi bir amacım yoktu. Bunu amaçlamadım. Gizli plan yapmadım ya da suç işlemeyi planlamadım'' dedi.
Griner, 17 Şubat'ta Moskova'nın Sheremetyevo Havaalanı'nda gözaltına alınmasının ardından suçunu kabul etmiş ancak amacının Rusya'ya yasaklı bir maddeyi sokmak ya da kimseye zarar vermek olmadığını söylemişti.
ABD-Rusya ilişkileri Soğuk Savaş sonrası en kötü seviyesinde
ABD ve Rusya arasındaki ilişkiler Rusya'nın 24 Şubat'ta başlayan Ukrayna işgali nedeniyle Soğuk Savaş'tan bu yana en kötü seviyesine gerilemişken Başkan Joe Biden, Rusya'da tutulan Amerikalılar konusunda müdahalede bulunması için baskı altında.
Kenevir Rusya'da yasaklı maddeler arasında. Maddenin ülkede tıbbi gerekçelerle kullanılması da yasak.
Griner'ın avukatları mahkemeye, Griner'ın beraat ettirilmesi gerektiğini, ancak cezalandırılması kararına varılırsa da Usain Bolt ve Michael Schumacher gibi bir spor efsanesi olduğu için kendisine ''yumuşak'' davranılması gerektiğini söyledi.
Avukatı Maria Blagovolina, ''Koşuda Usain Bolt, Formula 1'de Michael Schumacher ve kadınlar basketbolunda Brittney Griner var'' dedi.
Griner'ın diğer avukatı ise bazı dava dosyalarının kanuna aykırı şekilde hazırlandığını öne sürdü.
Tutuklu takası gündemde
Reuters haber ajansına konuşan konuya yakın bir kaynak Washington'un Griner'ı ABD'de suçlu bulunan bir silah kaçakçısı olan Rus Viktor Bout ile takas etmeyi istediğini belirtti. Bout'un hayat hikayesi, Nicholas Cage'in başrolünde oynadığı 2005 Hollywood yapımı ''Lord of War'' filmine de ilham olmuştu.
Ancak Rus yetkililer henüz bir anlaşmaya varılmadığını belirtiyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken 29 Temmuz'da Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'la telefonda görüşmüş ve Lavrov'a Rusya'nın ülkede tutuklu bulunan Amerikalılar Brittney Griner ve Paul Whelan'ın serbest bırakılması için sundukları öneriyi kabul etmesi yönünde baskı yaptığını bildirmişti.
İki diplomat Rusya'nın 24 Şubat'taki Ukrayna işgalinin ardından ilk kez karşılıklı konuşmuştu.
Rus Interfax haber ajansına göre ise Lavrov, telefon görüşmesinde Blinken'a tutuklu takası konusunda daha sessiz diplomasi yürütülmesi önerisinde bulundu.
Tutuklu takası önerisi ilk olarak Haziran ayında yapılmıştı ancak iki hükümetten yetkililerin görüşmelerine rağmen bugüne kadar konuyla ilgili bir neticeye varılamamıştı.
Griner, geçen hafta verdiği ifadesinde kartuşların çantasına nasıl girdiği konusunda kafasının karışık olduğunu ifade etmiş ve "Çantama aceleyle koyduğumu sanıyorum'' demişti.
Griner kronik yaraları nedeniyle ABD'de tıbbi marihuana kullanıyordu. Bu tedavi yönteminin elit atletler arasında popüler olmasının nedeni bazı ağrı kesicilerden daha az yan etkisi olması.