Amerikalı yetkililer, F-35 savaş uçakları programından Türkiye’nin çıkarılmasının proje açısından sorun teşkil etmeyeceğini söylüyorlar. Reuters Haber Ajansı’nın adını paylaşmadığı Amerikalı yetkililere dayandırdığı haberine göre Türkiye’yi projeden çıkarmak imkansız değil.
Reuters Haber Ajansı geçen hafta yaptığı bir haberde de Türkiye’ye yapılacak F-35 savaş uçağı teslimatlarının durdurulabileceğini öne sürmüştü. Türkiye’nin Rusya’dan sipariş ettiği S-400 füze savunma sistemlerinin, F-35 savaş uçakları ve NATO sistemleriyle uyumsuz olması nedeniyle Amerika yönetimi, F-35 savaş uçağı programından Türkiye’nin çıkarılması konusunu bir süredir masada tutuyor.
Amerika ve NATO ülkeleri, Türkiye’nin S-400 sistemlerini kurması ve kullanmaya başlaması halinde bu sistemin, F-35 savaş uçaklarının tespit ve takip edilmesini öğreneceğini ve bu bilginin Rusya’nın eline geçeceğini belirtiyor ve bunu istemiyorlar.
Amerika son olarak Türkiye’ye, S-400 füze savunma sistemlerinden vazgeçmesini ve Patriot sistemlerini indirimli olarak almasını önerdi.
Ancak Ankara şu ana kadar S-400’lerden vazgeçeceğine dair herhangi bir sinyal vermedi. F-35 savaş uçaklarının üretimindeki ortaklardan biri olan Türkiye, uçakların gövdesi, iniş takımları ve kokpit göstergelerinin bazı parçalarının üretimini gerçekleştiriyor.
Konuya ilişkin Reuters Haber Ajansı’nın görüşlerine başvuruduğu iki yetkili, Türkiye’nin ürettiği parçaların başka üreticilerden temin edilebileceğini söyledi. Pentagon ve Türk Büyükelçiliğine ulaşan Reuters Haber Ajansı, tarafların şu aşamada herhangi bir yorum yapmadıklarını belirtiyor.
İsmi açıklanmayan bu yetkililerden biri “Türkiye F-35’lerin yaklaşık 800 parçasını üretiyor ve bunlardan çok azı tek bir yerden sağlanabilecek parçalar” diyor. Aynı yetkili söz konusu parçaların daha önce üretim için teklif veren firmalardan temin edilebileceğini söylüyor ve “Türkiye’nin projeden çıkması çok da büyük bir şey değil” ifadesini kullanıyor.
Türkiye’nin projeden çıkarılması ve farklı üreticilere yönelmenin uçakların üretimini 3 ay kadar geciktireceği ifade ediliyor. Uçağın üreticisi şirket Locheed Martin de şu aşamada bu konuda bir yorum yapmaktan kaçınıyor.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Aralık ayında yaptığı bir açıklamada Türkiye’nin F-35’lerin üretiminde kritik bir rol oynadığını ve Türkiye’yi programdan çıkarmanın kolay olmayacağını söylemişti. Buna karşın Amerikalı kaynaklar, Türkiye’de üretilen örneğin gövdeye ait parçaların, Northrop Grumman Corp. tarafından hali hazırda zaten California’daki fabrikada üretilen parçalar olduğunu söylüyorlar.
Bir yandan bu tartışmalar devam ederken diğer yandan Türk pilotların F-35 savaş uçaklarıyla ilgili eğitimleri de devam ediyor. Türkiye, uçaklardan ikisinin kendisine bu yıl Kasım ayında teslim edilmesini bekliyor.
Amerika’nın Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan Salı günü yaptığı açıklamada, Türkiye’nin F-35 programında kalmasını istediğini ancak bunun için Ankara’nın Patriot füze savunma sistemi satın alması gerektiğini söyledi.