Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Perşembe günü düzenlediği yıllık basın toplantısında yaptığı açıklamada, Rusya'nın Suriye'de dokuz yıldır sürdürdüğü müdahalenin başarısız olduğu iddiasını reddetti. Ancak Putin, müttefiki Beşar Esat'ın devrilmesinden bu yana İsrail'in Suriye'deki askeri operasyonlarından duyduğu endişeyi dile getirdi.
Yıllık basın toplantısında Suriye'ye ilişkin çok sayıda soruyu yanıtlayan Putin, Moskova'nın Şam'daki yeni yöneticilere Rusya'nın ülkedeki hava ve deniz üslerini muhafaza etmek için teklifte bulunduğunu söyledi.
Konuyla ilgili olarak kamuoyuna yaptığı ilk açıklamada Putin, Moskova'ya kaçmasından bu yana Esat'la henüz görüşmediğini, ancak görüşmeyi planladığını söyledi.
Esat'ın düşmesinin Moskova'ya vereceği zararı önemsiz gösteren Putin, 2015'ten bu yana Suriye'ye yaptığı askeri müdahalenin Suriye'nin bir “terör bölgesi” haline gelmesini önlemeye yardımcı olduğunu söyledi. Putin, mevcut durumdan “asıl faydalanan tarafın” İsrail olduğunu kaydetti.
Esat'ın devrilmesinden kısa bir süre sonra İsrail, kendisinin işgali altındaki Golan Tepeleri ile sınır hattının Suriye tarafındaki tampon bölgeye asker sevk etti ve Suriye ordusuna ait silah ve teçhizatı imha etmek için yüzlerce hava saldırısı düzenledi.
“Rusya, Suriye topraklarının ele geçirilmesini kınıyor. Bu çok açık” diyen Putin, İsrail'in Suriye'de 25 km derinliğe kadar girdiğini ve eski Sovyetler Birliği tarafından Suriye için inşa edilen tahkimatlara kadar ulaştığını söyledi.
Putin, Rusya'nın İsrail'in bir noktada Suriye topraklarını terk etmesini umduğunu ancak “sadece terk etmeyecekleri değil, aynı zamanda oraya takviye yapacakları izlenimine sahibim” dedi.
Putin, Türkiye'nin de kendi güvenlik çıkarları doğrultusunda, Ankara'nın terörist olarak gördüğü Suriye'deki Kürt savaşçılara müdahale ettiğini söyledi.
Putin, “Bunu hepimiz anlıyoruz. Birçok sorun yaşanacak. Ancak biz uluslararası hukuktan ve tüm ülkelerin egemenliğinden yanayız, toprak bütünlüklerine, yani Suriye'ye saygı duyuyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la iletişim içinde olduğunu ve Suriye ve Gazze başta olmak üzere Ortadoğu'daki gelişmeleri ele aldıklarını dile getiren Putin, Kürt savaşçılarla Türkiye arasında çatışmaların alevlenmemesini umduğunu söyledi, Kürt sorununun çözülmesi gerektiğini kaydetti.
Putin, Rusya'nın Suriye'deki iki ana askeri üssünün geleceği konusunda temas halinde olduğu Suriye'deki çoğu kişinin üslerin kalmasından yana olduğunu söyledi. Ancak Putin, görüşmelerin devam ettiğini ekledi.
Rusya'nın insani yardım ulaştırmak için Hmeymim hava üssünü kullanmayı önerdiğini ve 4000 İranlı savaşçıyı da bu yolla Suriye'den tahliye ettiğini kaydetti.
ABD'li bir gazetecinin konuyla ilgili sorusu üzerine Putin, Suriye'de kayıp olan ABD'li muhabir Austin Tice'ın akıbetini Esat'a soracağını ve Suriye'nin yeni yöneticilerine de Tice'ın nerede olduğunu sormaya hazır olduğunu söyledi.
Putin: “Rusya, Ukrayna savaşı konusunda Trump ile uzlaşmaya hazır”
Putin, ABD Başkanı seçilen Donald Trump ile Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi konusunda yapılacak olası görüşmelerde uzlaşmaya hazır olduğunu ve Ukraynalı yetkililerle görüşmelere başlamak için herhangi bir şartı olmadığını söyledi.
Trump, Rusya-Ukrayna çatışmasını hızla sona erdirme sözü vermişti, ancak bunu nasıl başarabileceğine dair henüz herhangi bir ayrıntı sunmadı.
Putin, bir ABD haber kanalı muhabirine yıllardır konuşmadığını söylediği Trump'la görüşmeye hazır olduğunu söyledi.
Trump'a ne önerebileceği sorulan Putin, Rusya'nın zayıf bir konumda olduğu iddiasını reddederek, 2022'de Ukrayna'ya asker gönderme emri verdiğinden bu yana Rusya'nın çok daha güçlendiğini vurguladı.
“Her zaman müzakerelere ve uzlaşmaya hazır olduğumuzu söyledik” diyen Putin, Rus güçlerinin Ukrayna'daki birincil hedeflerine ulaşma yolunda tüm cephe boyunca ilerlediğini söyledi.
Putin, “Yakında savaşmak isteyen Ukraynalılar bitecek, bence yakında savaşmak isteyen kimse kalmayacak. Biz hazırız ama karşı tarafın da hem müzakerelere hem de uzlaşmaya hazır olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Reuters geçen ay Putin'in Trump'la Ukrayna'da ateşkes anlaşmasını görüşmeye açık olduğunu ancak toprak tavizi vermeyi reddettiğini ve Kiev'in NATO'ya katılma hevesinden vazgeçmesini istediğini bildirmişti.
Rusya'nın Ukrayna ile görüşmelere başlamak için hiçbir şartı olmadığının altını çizen Putin, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski dahil herkesle görüşmeye hazır olduğunu söyledi.
Ancak Putin, herhangi bir anlaşmanın sadece Ukrayna'nın meşru otoriteleriyle imzalanabileceğini, Kremlin'in ise şimdilik sadece Ukrayna parlamentosunu dikkate aldığını kaydetti.
Putin, görev süresi dolan ancak savaş nedeniyle seçimleri erteleyen Zelenski'nin, Moskova'nın kendisini herhangi bir anlaşmanın meşru imzacısı olarak görmesi için yeniden seçilmesi gerektiğini söyledi.
Putin, savaşın ilk haftalarında İstanbul'daki görüşmelerde Rus ve Ukraynalı müzakereciler arasında varılan ancak hiçbir zaman uygulanmayan ön anlaşmanin bundan sonraki herhangi bir görüşmenin başlangıç noktası olarak alınması gerektiğini belirtti.
Zelenski ise Brüksel'deki Avrupa Konseyi toplantısında düzenlediği basın toplantısında Ukrayna ile Rusya arasında hiçbir zaman bir İstanbul anlaşmasının olmadığını söyledi.
İstanbul’daki görüşmeler için Zelenski, “Ukrayna, Rusya Federasyonu'nun ultimatomunu kabul etmedi. Ukrayna hiçbir şey imzalamadı, hiçbir anlaşma yoktu. Rusya Federasyonu'nun ultimatomuna bir yanıt vardı” dedi.
Bazı Ukraynalı siyasetçiler bu anlaşma taslağını, Ukrayna'nın askeri ve siyasi hırslarını kısırlaştıracak bir teslimiyete benzetiyor.
Savaş
Rusya'nın 2022'deki Ukrayna işgali on binlerce kişinin ölümüne, milyonlarca kişinin yerinden edilmesine ve Moskova ile Batı arasındaki ilişkilerde 1962 Küba Füze Krizi'nden bu yana yaşanan en büyük krize neden oldu.
Çatışmayı NATO'nun doğuya doğru tehlikeli genişlemesini durdurmak için tasarlanmış savunma amaçlı özel bir askeri operasyon olarak nitelendiren Rusya, Ukrayna'nın yaklaşık beşte birini kontrol ediyor. Rusya bu yıl birkaç bin kilometrekarelik alanı ele geçirdi.
Ukrayna'nın dört bölgesini Rusya'ya katmaya kararlı olan ve doğuda birçok köyü ele geçiren Moskova, şimdi de büyük bir karayolu ve demiryolu merkezi olan Pokrovsk gibi stratejik öneme sahip şehirleri tehdit ediyor.
Putin çatışmaların karmaşık olduğunu, bu nedenle “önümüzde ne olduğunu tahmin etmenin zor ve anlamsız olduğunu” söyledi, ancak “özel askeri operasyonun başlangıcında ana hatlarıyla belirttiği gibi Rusya'nın birincil görevlerini gerçekleştirmeye doğru ilerlediğini” kaydetti.
Rusya'nın Kursk bölgesinde Ukrayna güçlerinin varlığına da değinen Putin, Kiev'in birliklerinin geri çekilmeye zorlanacağını söyledi ancak bunun tam olarak ne zaman gerçekleşeceğini söylemekten kaçındı.
Savaşın Rus ekonomisini dönüştürdüğünü belirten Putin, ekonominin aşırı ısınma belirtileri gösterdiğini ve bunun da endişe verici derecede yüksek enflasyonu körüklediğini söyledi, ancak büyümenin İngiltere gibi diğer birçok ekonomiden daha yüksek olduğunu dile getirdi.
Şimdi baktığında geçmişte neyi daha farklı yapmak istediği sorulduğunda Putin, Ukrayna'ya 2022'den daha önce asker gönderebilir ve Rusya'nın çatışmaya daha iyi hazırlanabilirdi yanıtını verdi.
BBC muhabirinin Boris Yeltsin'in 1999 sonunda cumhurbaşkanlığını devretmeden önce kendisinden yapmasını istediği gibi Rusya'ya sahip çıkıp çıkmadığını sorması üzerine Putin, ülkeye sahip çıktığını söyledi.
“Uçurumun kenarından geri döndük” diyen Putin, “Rusya'nın kendi çıkarları doğrultusunda kararlar alabilen bağımsız ve egemen bir güç olmasını sağlamak için her şeyi yaptım” şeklinde konuştu.
Rusya'nın Ukrayna'daki bir askeri fabrikada test atışını gerçekleştirdiği “Oreşnik” hipersonik füzesinin “yenilmez” olduğunu söyleyen Putin, Ukrayna'ya yeni bir atış düzenlemeye ve Batılı hava savunma sistemlerinin bu füzeyi vurup vuramayacağını görmeye hazır olduğunu söyledi.
Forum