İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından 76 yıl geçmesine rağmen Almanya’nın savaş suçlarıyla ilgili hesaplaşma ve hayatta olan suçluların yargı önüne çıkarılma süreci devam ediyor.
Hitler döneminde, Berlin yakınlarındaki Sachsenhausen adlı toplama kampında muhafız olarak görev yaptığı iddia edilen ve 3 bin 518 cinayete yardım ve yataklık yapmakla suçlanan 100 yaşındaki bir kişinin duruşması bugün başladı.
Berlin’in yaklaşık 30 kilometre kuzeyindeki Sachsenhausen’ın da bulunduğu bölgeden sorumlu Neuruppin Eyalet Mahkemesi’nde görülecek dava, Nazi dönemiyle ilgili son büyük duruşmalardan birisi olması nedeniyle Yahudi kuruluşları ve uluslararası basın tarafından da yakından izleniyor.
Josef S. adlı zanlının 1942-1945 yılları arasında Sachsenhausen kampında Nasyonal Sosyalist Parti NSDAP’nin, paramilileter örgütü SS’in bir üyesi olarak çalıştığı ve bu yıllarda Rus esirlerin vurularak, Yahudi tutsaklarınsa gaz odalarında sistematik bir şekilde öldürülmesine suç ortaklığı yaptığı iddia ediliyor.
Alman ceza yasasına göre, soykırım kapsamında kasten öldürme ve öldürmeye tanıklık etme suçlarında zamanaşımı olmadığını açıklayan yetkililer, adli takibatlar sonucunda tespit edilen zanlının ileri yaşına rağmen yaşamını Brandenburg eyaletinde normal bir şekilde ve mahkemeye çıkacak kadar uygun sürdürdüğünü, ancak davalının yaşı nedeniyle, mahkemenin oturumlarının süresinin sınırlanacağını açıkladı. Dava için 22 oturum planlandığı ve mahkeme kararının gelecek yıl Ocak ayında açıklanacağı duyuruldu. Dava sürecinde, zanlının yanısıra çoğu Sachsenhausen Toplama Kampı’nda tutuklu olan ve ölümden kurtulan 15 tanığın da dinleneceği bildirildi.
Mahkeme başlamadan bir açıklama yapan Uluslararası Auschwitz Komitesi Başkan Yardımcısı Christoph Haubner, toplama kamplarında soykırıma yardımcı olanların çoğunun, yaşamları boyunca susmalarının kurbanlar açısından kabul edilemez olduğuna ve hala hayatta olan suçluların suçlarıyla yüzleşmesinin manevi açıdan önemine vurgu yaptı. Heubner, 100 yaşındaki Josef S.‘in kendine yönelik suçlamalarla ilgili konuşacağını ve Sachsenhausen Kampı’nda işlenen insanlık suçlarının aydınlatılmasına katkıda bulunacağını umduğunu ifade etti.
Nazi toplama kamplarının idari merkezi olma özelliği taşıyan ve aynı zamanda SS örgütünün eğitim merkezi de olan kampta, 1936-1945 yılları arasında 200 binden fazla insanın tutsak edildiği, bunlardan 100 bininin gaz odalarında öldürüldüğü ya da açlık ve hastalık gibi koşullar nedeniyle hayatlarını kaybettikleri biliniyor. Savaş sırasında kampta, Yahudi, Roman ve komünist tutukluların yanısıra Sovyet savaş esirlerinin bulunduğu biliniyor.
Almanya’da savaş ve insanlık suçlarıyla ilgili hala 10’a yakın kişinin davası sürüyor. Son olarak geçen yıl Hamburg mahkemesi, 93 yaşındaki toplama kampı muhafızına 2 yıl hapis cezası vermişti. Geçen hafta da Polonya topraklarında bulunan Stutthof Toplama Kampı’nda, savaş yıllarında sekreter olarak görev yapan ve şu anda 95 yaşında olan bir kadın hakkında, 1943 ila 1945 yıllarında 10 bin kişinin ölümüyle ilgili suç ortaklığında bulunduğu gerekçesiyle dava başlamıştı. Hamburg kentindeki bir yaşlılar yurdunda yaşamını sürdüren zanlı, mahkemenin başlayacağı gün firar etmesinin ardından, polis tarafından yakalandı ve tutuklandı.