Moskova'da mahkeme, şartlı tahliye kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle muhalif Rus siyasetçi Alexei Navalny'yi üç buçuk yıl hapis cezasına çarptırdı. Ancak mahkeme, Navalny'nin hapiste geçireceği sürenin, ev hapsinde geçirdiği süre düşürülerek kısaltılabileceğine hükmetti. Avukatı, Navalny'nin temyize gideceğini söyledi.
İngiltere ve Almanya, karara tepki gösterdi. İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, "İngiltere, Navalny ve son iki hafta içinde tutuklanan barışçı protestocuların derhal ve şartsız olarak salıverilmesi çağrısı yapıyor. Bugün bir zehirleme eyleminin sorumluları yerine mağdurunu hedef alan bu sapkın karar, Rusya'nın, uluslararası toplumun her bir sorumlu üyesinden beklenen en temel taahhütleri yerine getirmediğinin göstergesidir" dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da Navalny'ye verilen hapis cezasının Rusya'da hukukun üstünlüğüne ve temel özgürlüklere indirilen "acı bir darbe" olduğunu söyledi ve Navalny'nin bir an önce serbest bırakılması çağrısı yaptı.
Mahkeme, Salı günü, muhalif Rus siyasetçi Alexei Navalny'yi üç buçuk yıla varan hapisle cezalandırıp-cezalandırmayacağına karar vermek üzere toplanmıştı.
Mahkeme yargıcı, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin''in kendisine karşı duyduğu nefret ve korku nedeniyle cezalandırıldığını söyleyen Navalny'le ilgili kararı vermek üzere duruşmaya kısa bir ara vermişti.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'i en çok eleştiren muhaliflerden biri olan Navalny, 17 Ocak'ta, Rusya'da zehirlendikten sonra tedavi olmak için gittiği Almanya'dan dönüşte şartlı tahliye kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla havaalanında gözaltına alınmıştı.
Navalny, Putin'i, kendisini öldürme emri vermekle suçluyor. Bu suçlamayı reddeden Kremlin ise Navalny'nin CIA ajanı olduğunu iddia ediyor. Bu iddiayı reddeden Navalny, Batı'ya, Rusya'nın iç işlerinden uzak durmasını söylüyor.
Navalny aleyhindeki hapis cezası kararı, Batılı ülkelerle Rusya arasında gerginlik yaratan bir unsur haline gelebilir. Bir başka Putin muhalifi iş adamı Mikhail Hodorkovsky, 2003 yılında tutuklanmış ve 10 yıl hapiste kalmıştı.
Duruşmadan bir gün önce Navalny'ye yakın bir kişi, Batılı ülkeleri, Putin'in yakın çevresine kişisel yaptırım uygulama kararı alma çağrısı yaptı. Bu kişi, olası yaptırım kararının, Putin çevresindeki Rus elit kesimi içinde yaşanacak bir sürtüşmeyi tetikleyebileceği öngörüsünde bulundu.
Salı günkü duruşmayı mahkeme salonundaki cam kafes içinde dinleyen Navalny, oturum başlamadan önce eşi Yulia'dan övgü dolu sözlerle bahsetti. Yulia Navalnaya, önceki gün eşinin serbest bırakılması talebiyle katıldığı protesto gösterisinde kuralları çiğnediği gerekçesiyle para cezası almıştı.
Navalny, mahkemede, "Kamu düzenini ciddi şekilde ihlal ettiğini, yaramazlık yaptığını söylediler. Seninle gurur duyuyorum" dedi.
Rusya'daki kitlesel protesto eylemlerinde gözaltına alınanların takibini yapan OVD-Info grubu, Rus polisinin Salı günü Moskova'da 311 kişiyi gözaltına aldığını bildirdi.
Navalny müttefiklerinin, destekçilere adliye önünde toplanma çağrısı yapması üzerine çok sayıda polis, adliyeye yönlendirildi.
Mahkeme salonunda söz düellosu
Moskova Devlet Cezaevi Dairesi, Navalny'yi, işlediği bir zimmet suçu nedeniyle çarptırıldığı hapis cezasına ilişkin şartlı tahliyenin kurallarını çiğnemekle suçluyor. Navalny ise zimmet suçlamasının uydurma olduğunu savunuyor.
Daire, Salı günü, mahkemenin, Navalny'nin ertelenen cezasını üç buçuk yıla varan hapis cezasına çevirmesine ilişkin talebini yineledi.
Cezaevi dairesinden bir yetkili, mahkemede, Navalny'nin şartlı tahliye kararından bu yana kamu düzenini defalarca bozduğunu, kaydını yaptırmayı ve imza atmayı sürekli geciktirdiğini söyledi.
Navalny ise geçen yılın sonunda zehirlendikten sonra Almanya'da tedavi altında olduğu için cezaevi dairesine imza vermeye gidemediğini kaydetti. Daire ise Navalny'nin kuralları zehirlenmeden önce ihlal etmeye başladığını, Eylül'de Berlin'deki hastaneden çıktıktan sonra gazetecilerle görüşecek kadar iyi olduğunu öne sürdü.
Aynı davayla ilgili olarak 30 günlük gözaltı cezasına çarptırılan ve halen hapiste olan Navalny, Salı günü çıkarıldığı mahkemede, tüm ülkenin zehirlendiğinden haberdar olduğunu ve geçen yılın sonunda Almanya'da olduğunun bilindiğini kaydetti.
Navalny, içinde bulunduğu durum hakkında cezaevi dairesini resmi olarak haberdar etmesi gerektiğini söyleyen yetkiliye hitaben, "Nerede olduğumu bilmediğinizi neye dayanarak söylüyorsunuz? Mahkemeyi yanıltıyorsunuz" dedi.
Kremlin'e yakın siyasi danışman Alexai Chesnakov, Telegram üzerinden gönderdiği bir mesajda, "Mesele, Navalny'ye hapis cezası verip-vermeyecekleri değil. Bugün hapis cezasını verecekler. Asıl soru, bu cezanın ne kadar süreceği. Buna ne zaman eklemeler yapacakları" ifadelerini kullandı.
Navalny'nin destekçileri, son iki haftasonu, dev polis gücüne, tutuklanma tehdidine, aşırı soğuğa ve pandemiye rağmen ülke çapında düzenledikleri protesto eylemlerinde, muhalif siyasetçinin serbest bırakılması çağrısı yapıyor.
Protesto eylemlerini tetikleyen unsur Navalny'nin tutuklanması olsa da bazı göstericiler, kötüleşen hayat şartları ve küçük bir zengin azınlıkla sıradan insanlar arasında giderek açılan uçuruma ilişkin öfkelerini dile getirmek için de sokağa çıktıklarını söylüyor.
Baltık ülkelerinden "Navalny serbest bırakılsın" çağrısı
Öte yandan Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, Moskova'da mahkemenin Navalny hakkında hapis cezası kararı almasının ardından Avrupa Birliği'ne Rusya'ya yaptırım uygulama çağrısı yaptı. Bakan Landsbergis, Avrupa Birliği'nin yeterince hızlı hareket etmemesi durumunda ülkesinin kendi yaptırımlarını gündeme alacağını kaydetti.
Üç Baltık ülkesi Estonya, Letonya ve Litvanya, Avrupa Konseyi ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü'ne (AGİT) Navalny ve destekçilerinin serbest bırakılmasını ve insan hakları ihlallerinin soruşturulmasını talep etmesi çağrısı yapmıştı.
Üç Baltık ülkesinin dışişleri bakanları, Rusya'yı; eylemcilerin, sivil toplumun ve medyanın haklarını baskı altına alarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal etmekle suçluyor.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, "Avrupa Konseyi'nin ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü'nün protestoculara yönelik polis şiddetinin derhal durdurulması ve Alexei Navalny dahil gelişigüzel gözaltına alınan Rus vatandaşlarının serbest bırakılması için gereken tüm adımları atacağını umuyoruz" dedi.
