Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ve Avrupa Birliği Başkanı Herman Van Rompuy, NATO zirvesinin başlamasına sadece günler kala davetiyelerini alabildi.
Gecikmenin nedeni, Türkiye’nin NATO ve Avrupa Birliği yetkililerinin eşit muamele görmemesinden şikayetçi olması. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Selçuk Ünal, “Birçok ülke NATO Genel Sekreteri davet edilmezken, neden AB liderlerinin davet edildiğini merak ediyor. İkincisi NATO’yla bağlantılı diğer uluslararası ve bölgesel örgütler de davet edilmedi,” diyor.
Selçuk Ünal, AB liderlerinin katılımı konusundaki krizin çözüldüğünü söylüyor. Ama AB liderleri yalnızca açılış törenine katılacak, katılımları zirvenin belli oturumlarıyla sınırlanacak. Örneğin Afganistan’la ilgili oturumlara katılabilecekler.
Eski diplomat Sinan Ülgen’e göre Ankara’nın sert diplomatik atağının altında Avrupa Birliği üyelik sürecinin oyalanması yatıyor. Ülgen’e göre Türkiye NATO üyeliğini, AB’ne baskı aracı olarak kullanıyor.
Uzmanlara göre Türkiye’nin Avrupa Birliği’ni bu denli karşısına alması, bölgesel öneminin artmasından kaynaklanıyor. Bir yandan Amerika’nın önemli bir müttefiki olan Türkiye, Arap Baharı’nın etkisi altındaki bölgede önemli bir konuma sahip.
Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyelerinden Cengiz Aktar da, Washington’un desteğinin Ankara’ya ciddi stratejik avantaj sağladığı görüşünde. Aktar’a göre Türkiye bu konumunu kendi gündemini zorlamak amacıyla bazen kötüye bile kullanabiliyor.
Bir süre önce Dış İlişkiler Konseyi tarafından yayınlanan bir rapor Washington’un Ankara’yla ilişkilerini güçlendirmesini, Türkiye’nin artan önemine bağlıyor.
Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyse Türkiye’nin politikasını sertleştirdiği görüşüne katılmıyor. Selçuk Ünal, Türkiye’nin NATO üyeliğinden kaynaklanan meşru hak ve çıkarlarını korumak zorunda olduğunu belirtiyor.
Türkiye’nin NATO bünyesinde Kosova ve Afganistan’da artan rolü göz önüne alındığında, uzmanlar ittifak bünyesinde bir Türkiye-AB gerginliği yaşanabileceğine dikkati çekiyor.
