NATO Dışişleri Bakanları, kış koşulları altında Rus bombardımanlarına karşı direnmeye çalışan Ukrayna halkına ve ordusuna yardım için, ittifakın doğu kanadındaki stratejik bölgelerden birisi olan Romanya'nın başkenti Bükreş'te biraraya geldi.
Genel Sekreter Jens Stoltenberg, NATO müttefiklerinin, Ukrayna'nın gaz ve enerji alt yapılarını yeniden inşa etmelerine yardımcı olmak, hava savunma sistemleri sağlamaya devam etmek dahil, "Ukrayna'ya eşi benzeri görülmemiş yardımların süreceğini" belirtti.
Stoltenberg, "NATO Ukrayna'nın yanında olmaya devam ediyor. Geri dönüş yok" diye konuştu.
Genel Sekreter Stoltenberg, toplantı girişinde yaptığı açıklamada, NATO müttefiklerini, Rus saldırılarının yol açtığı gıda, su ve elektrik kıtlığı nedeniyle ülkede özellikle sert geçen kış öncesinde Ukrayna'ya verdikleri desteği arttırmaya çağırdı.
Rus lideri Putin'in "cephede kaybettikçe, kış koşullarını bir savaş silahı gibi kullandığını" belirten Jens Stoltenberg, Kiev'e hava savunma sistemleri ve mühimmatın yanısıra; "öldürücü olmayan" askeri teçhizatlar, tıbbi malzemeler, kış ekipmanları, dron sinyal bozucuları, jeneratör ve akaryakıt yardımı yapacaklarını kaydetti.
Stoltenberg, Ukrayna ile dayanışmanın yanısıra, Karadeniz ve Batı Balkanlar'ın güvenlik durumu, Çin'in zorlayıcı politikalarının ortaya çıkardığı zorlukların nasıl üstesinden gelineceği konularını da ele alacaklarını belirtti.
Genel Sekreter, NATO dışişleri bakanlarının Gürcistan, Moldova ve Bosna-Hersek dışişleri bakanlarıyla da biraraya gelerek, bu ülkelere nasıl güçlü ve hızlı destek verilebileceği konusunu ele alacaklarını da vurguladı.
Ağır kış koşulları
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, dün akşam yayınladığı bir video mesajında, Ukrayna halkını "milyonlarca insanı ısınma, içme suyu veya elektrikten mahrum bırakabilecek yeni Rus saldırıları riski konusunda" uyardı.
Toplantıya katılan Slovakya Dışişleri Bakanı Rastislav Kacer, "Önümüzdeki birkaç ay hepimiz için büyük bir sınav olacak. Ukrayna için bu varoluşsal, bizim içinse, ahlaki bir sorun. Ukrayna'nın ihtiyacı olduğu kadar, gerektiği kadar yardım etmeye devam etmeliyiz" dedi.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis de Twitter hesabından, ittifaka üye ülkeleri Kiev'e teslimatları hızlandırmaya çağırarak, "NATO toplantısına katılan diğer bakanlara mesajım çok basit; sakin olun ve tank verin" ifadelerini paylaştı.
Kış aylarının Ukrayna için "korkunç" geçeceğini belirten diplomatlar, ABD ve AB'nin Ukrayna'nın kış koşullarında Rusya'ya direnebilmesi için seferber olduğunu belirtiyor.
ABD, Moskova saldırılarından zarar gören yüksek gerilim ağlarını tamir edecek ekipman bulmak için Amerikalı şirketler ve Avrupa ülkeleriyle birlikte çalışıyor.
Fransa ve Almanya, 100 kadar elektrik jeneratörü gönderme hazırlığında. NATO ise, üretimlerini hızlandırmaları için silah üreticilerine baskı yapmaya devam ediyor.
Ukrayna, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği
NATO Dışişleri Bakanları, Bükreş toplantısındaki Ukrayna'nın NATO üyelik başvurusunu da görüşecek. Genel Sekreter Stoltenberg, konuya ilişkin, "Ukrayna'nın üye olacağını belirttik, müttefiklerin bu tavrını sürdürmelerini bekliyorum. Ancak şu anda asıl odak noktası Ukrayna'yı desteklemek. Bir savaşın ortasındayız ve bu nedenle Ukrayna'ya askeri, insani ve mali destek sağlamak için müttefiklerin birliğini baltalayacak hiçbir şey yapmamalıyız" dedi.
Toplantıya, NATO'ya tam üye olmak için Türkiye ve Macaristan'ın onaylarını bekleyen Finlandiya ve İsveç Dışişleri bakanları da katıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantı sırasında, iki ülke Dışişleri bakanı ile görüştü, Üçlü Muhtıra'nın uygulanması konusunda gelinen noktayı değerlendirdi.
Çavuşoğlu toplantı sonrası Twitter’da ‘’Türkiye-İsveç-Finlandiya Üçlü Dışişleri Bakanları toplantısında; Üçlü Muhtıra çerçevesinde atılan adımları değerlendirdik, beklentilerimizi vurguladık’’ mesajını paylaştı.
Çavuşoğlu: "Savaş ve diplomasi aynı anda yapılabilir"
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları toplantısının yanısıra, Bükreş’te Aspen Enstitüsü-Alman Marshall Vakfı tarafından düzenlenen foruma da katıldı.
Forumda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin tehdit altında olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Müttefikler, Türkiye'nin de yanında olmalıdır. Türkiye'nin, teröre en fazla hedef olan müttefik olduğu da unutulmamalıdır" dedi.
Nereden gelirse gelsin, ülkeleri tehdit eden sorunlara 'mutlaka kolektif bir yanıt verilmesi gerektiğini' vurgulayan Bakan Çavuşoğlu, bu konuda seçici olunmaması gerektiğini söyledi.
Ukrayna savaşında, "savaş ve diplomasinin aynı anda yapılabileceğini" savunan ve Ukrayna'nın adil bir barışa ihtiyacı olduğunun altını çizen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Türkiye olarak bizim yapmaya çalıştığımız şey bu. Bir yandan, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini güçlü bir şekilde desteklemeye devam ediyoruz, bir yandan da malzeme yardımı yapmayı sürdürüyoruz. Aynı zamanda söz konusu çatışmanın başka bir yere taşmasını engellemek ve gerilimleri de azaltabilmek için de çok çeşitli adımlar attık” dedi.
Çavuşoğlu, yüz yüze görüşmeler kapsamında Türkiye’nin tahıl anlaşması ve esir takası dahil, tarafların biraraya getirilmesi ve diplomatik yolların kullanılması konusunda önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin Türkiye tarafından sıkı şekilde uygulanarak Karadeniz’deki gerilimin engellendiğini anlatan Bakan Çavuşoğlu, Boğaz’daki denetimlerin sürdüğünü ve Türkiye üzerinden Rusya’ya ait hiçbir uçağın Suriye’ye gitmediğini belirtti.