NATO Dışişleri ve Savunma Bakanları Brüksel'de Toplanıyor

NATO’nun geleceğinin masaya yatırılacağı 19-20 Kasım’daki Lizbon Zirvesi’ne haftalar kala İttifak’ın dışişleri ve savunma bakanları Brüksel’de bir araya geliyor. Toplantının ana gündem maddelerini stratejik konsept, füze savunma sistemi ve kurumsal reform oluşturuyor.

NATO’nun kelimenin tam anlamıyla kabuk değiştireceği ve geleceğinin şekillendirileceği Lizbon Zirvesi’nin son hazırlığını yapmak amacıyla Brüksel’de bir araya gelecek olan 28 ülkenin savunma ve dışişleri bakanlarını yoğun bir gündem bekliyor. Format olarak bir ilke imza atılacak olan toplantıda tartışmaların özellikle iki konu üzerinde yoğunlaşması bekleniyor.

Bunlardan ilki stratejik konsept. NATO, daha modern, daha etkili ve global partnerleriyle daha kolay çalışabilecek bir örgüt olabilme, başka bir deyişle kendini 21. yüzyıl şartlarına uydurma arayışında. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, stratejik konseptin İttifak’ın ana görevi olan alan savunmasını yeniden teyit etmesi ancak bunun nasıl daha modern şekilde yapılabileceğini göstermesi gerektiği görüşünde. Bakanlar, bugünkü toplantıda Rasmussen’in hazırladığı stratejik konsept belgesinin taslağı hakkında ilk kez görüş bildirme olanağına sahip olacaklar.

Toplantının bir başka sıcak konusu ise ABD’nin özellikle İran gibi ülkelerden gelebilecek balistik füze tehdidine karşı oluşturmak istediği füze savunma sistemi. Bakanlar, George Bush döneminde gündeme gelen ve Obama yönetiminin biraz rötuşlayarak yeni bir boyut kattığı projenin NATO unsuru haline getirilip getirilmeyeceği konusunda kafa yoracaklar. Rasmussen, NATO’nun bir füze tehdidine karşı Avrupa’yı koruma kapasitesini geliştirmek durumunda olduğunu ifade ediyor.

Füze savunma sistemi Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor. ABD, Türkiye’nin bu projenin aktif aktörlerinden biri olması konusunda ısrarcı. Bu ısrar son olarak Pentagon’un üst düzey isimlerinden Jim Townsend tarafından da net şekilde dile getirildi. Ankara’nın ise bazı çekinceleri var. Türkiye, savunma sisteminin birincil hedeflerinden birinin İran olmasının sıkıntısını çekiyor ve bu sisteme aktif şekilde katılması halinde bunun bölgede yaratabileceği tepkileri tartmaya çalışıyor.

Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile birlikte bugünkü toplantıda Türkiye’nin tezlerini anlatacak olan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, konuyla ilgili müzakerelerin sürdüğünü İttifak sistemi içinde, ortak bir strateji etrafında neler yapılabileceğinin birlikte değerlendirileceğini söyledi. ABD ise şu aşamada Türkiye konusunda iyimserliğini koruyor. Ankara’nın net kararını Lizbon Zirvesi’ne kadar vermesi gerekiyor.