19-20 Kasım’da Lizbon’da yapılacak zirveyle farklı ve daha modern bir yapıya bürünmenin hesaplarını yapan NATO, önemli bir dönemeci aştı. Brüksel’de bir araya gelen 28 NATO üyesi ülkenin savunma ve dışişleri bakanları bazı konularda önemli kararlar alırken bazı konularda da topu liderlere attılar.
NATO’daki kurumsal reform en kolay karar alınan konuların başını çekti. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, toplantının ardından yaptığı açıklamada ne tür reformlar yapılacağı konusunda net bir yetkiye sahip olduklarını söyledi. Üzerinde varılan uzlaşıya göre NATO’nun personel sayısı 13 binden 9 binin altına çekilecek, çeşitli konularla ilgilenen 14 ajansın sayısı 3'e indirilecek ve komuta yapısında 3’te 1 oranında indirime gidilecek.
Rasmussen’in kurumsal reform kadar rahat mesaj veremediği ve oldukça sıkı pazarlıkların sürdüğü ana başlığı ise füze savunma sistemi oluşturdu. Rasmussen, bu konuda yapılması gereken bazı hazırlık çalışmaları olduğunu ve nihai kararın Lizbon Zirvesi’nde alınmasını umduğunu söyledi. NATO Genel Sekreteri, “hazırlık çalışması” kelimelerini kullanmayı tercih etse de yaşanan bir ikna operasyonundan başka bir şey değil. İkna olması gereken ülkelerden biri de Türkiye. Bu çerçevede ABD ve Türkiye’nin savunma ve dışişleri bakanları dörtlü bir görüşme yaptılar. Türkiye toplantıda, “İttifak’ın tamamını kapsayacak ve tüm müttefiklerin güvenlik ihtiyaçlarını karşılayacak” nitelikte bir projeden yana olduğunu vurgularken iki taraf arasındaki görüşmelerin sürdürülmesi kararlaştırıldı.
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, füze savunma sistemini yeni NATO’nun önemli unsurlarından biri olarak görüyor. Clinton, NATO’nun yola bölgesel bir ittifak olarak çıktığını ancak artık global nitelikli tehditlerle karşı karşıya olunduğundan sahip olunacak perspektifin de global nitelikli olması gerektiğini söyledi.
Washington ile Ankara arasında uzunca bir zamandır yürütülen füze savunma sistemi pazarlıklarında belli bir aşamaya gelinse de Türkiye nihai kararını vermek için bazı şartların oluşmasını bekliyor. ABD’nin yakın markajı baskı hissini güçlendirse de ABD Savunma Bakanı Robert Gates farklı bir söylemden yana. Gates, Türklere baskı uygulamadıklarını ancak bir müttefikleri olarak görüşmeleri sürdürdüklerini söyledi.
