Çoğunluğunu ülkelerindeki iç savaştan kaçan Suriyeli mültecilerin oluşturduğu göçmenlerin, Türkiye üzerinden Avrupa Birliği ülkelerine yaptıkları akını kontrol altına alabilmek için Türk ve Avrupalı liderler önceki hafta bir araya gelerek işbirliği yapma kararı aldı.
Brüksel'de düzenlenen zirvede çıkan kararlarla ilgili görüşlerine başvurduğumuz İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas, Haziran 2016'ta yürürlüğe girmesi planlanan Geri Dönüş Anlaşması ile birlikte AB'den Türkiye'ye mülteci iadesi olacağını ve bu konuda Türkiye'nin hazırlık yapması gerektiğini savunuyor ve ekliyor:
"Türkiye üzerinden geçtikleri tespit edilen ve Avrupa Birliği sınırlarına yasadışı yollarla girip bu ülkelerde yasadışı ikamet eden kişilerin iadesi söz konusu olacak."
İade edilen göçmenler için konaklama, eğitim, iş imkanı yaratma gibi konularda hukuki ve idari düzenlemelerin yapılması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Çiğdem Nas, AB ülkelerinin Türkiye'den beklediği sınır güvenliğinin arttırılması hususunu ise şu şekilde ele aldı:
"Sınır güvenliğinin arttırılması için büyük ölçüde maddi imkanlara ihtiyaç olacak ve mülteci akınının devam edeceği düşünülürse AB'nin taahhüt ettiği 3 milyar Euro’nun da üzerinde bir harcama söz konusu."
Zirvede uzlaşmaya varılan diğer bir konu ise 2016 yılı sonlarına doğru Türkiye'nin AB ülkelerine vizesiz seyahat edebilme hakkı. Ancak bunun için Türkiye'nin Geri Kabul Anlaşması koşullarını hayata geçirmesi gerekiyor. "Bu kadar kısa bir sürede bu koşulları gerçekleştirmek neredeyse imkansız" diyen İktisadi Kalkınma Vakfı Genel Sekreteri, gerekçelerini şöyle sıralıyor:
“Türkiye, bu süre zarfında iadesi yapılacak mülteciler için alt yapı oluşturmak, vize sistemini AB ülkeleriyle uyumlu hale getirmek, insan tacirleriyle etkin bir şekilde mücadele etmek, temel hak ve özgürlükler konusunda, yolsuzlukla mücadele konusunda düzenlemeler yapmak zorunda.”
Gelinen bu noktada Türkiye'nin AB üyeliği nasıl bir sürece girdi? Doç. Dr. Çiğdem Nas' a göre, "Gerçek anlamda Avrupa'ya yakınlaşabilmek için AB standartlarına ve değerlerine yakınlaşmak gerek. Aksi taktirde AB hiç bir zaman Türkiye'yi kendisinden bir ülke olarak görmeyecek.”
Nas, AB ülkeleri ve Türkiye'nin uzlaşmaya vardığı anlaşma ile her iki tarafın da kazanımları olduğunu görüşünde. Avrupa Birliği mülteci akınını kontrol altına almayı hedeflerken, daha önce bu konuda yalnız bırakılan Türkiye, bu krizin çözümünde AB'nin kendisi ile işbirliği yapmak zorunda olduğunu ortaya koydu.
