Son aylarda küresel ekonominin toparlamaya başlamasıyla birlikte düzenli yükseliş eğilimi izleyen petrol fiyatları, bu kez Mısır’daki siyasi karışıklıktan dolayı istikrarsız bir şekilde yükselebilir. Mısır, dünya ekonomisini etkileyecek yeterlilikte petrol üreten bir ülke değil. Ancak dünya petrol ticaretinin hayat damarlarından biri olan Süveyş Kanalı, Mısır’ın kontrolünde. Uzmanlar ülkede olayların kontrolden çıkması halinde, cariel başına 90 dolar düzeyinde seyreden ham petrol fiyatlarının 120 dolara tırmanabileceğine işaret ediyor.
Süveyş Kanalı büyük stratejik öneme sahip. Ortadoğu petrollerinin Akdeniz ve Kızıldeniz üzerinden tüm dünyaya ihracatında önemli bir rol oynuyor. Öyle ki 1956 yılında Mısır’ın ilk diktatörü Cemal Nasır kanalı kamulaştırmaya karar verdiğinde İngiltere, Fransa ve İsrail asker göndererek kanalı bir süre işgal etmişti.
Dünya ülkelerine ihraç edilen petrolün yüzde 10’u Süveyş Kanalı’ndan aktarılıyor.“Bundan dolayı petrol piyasası buradaki karışıklıklardan kaygılı,” diye konuşan Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü uzmanı Simon Henderson, henüz böyle bir sorun yaşanmasa da geçmiş örneklere bakarak petrol fiyatlarının oynayabileceğini söylüyor.
Uzmana göre ikinci büyük etken, Mısır’daki olayların Ürdün ve Yemen’de olduğu gibi Ortadoğu’daki diğer ülkelere sıçraması. Bölgedeki, özellikle de dünyadaki petrol yataklarının büyük çoğunluğuna sahip olan bu bölgedeki istikrarsızlıklar, petrol piyasasını derinden kaygılandırıyor.
Simon Henderson, “Petrol piyasaları fiyat değişimini tetikleyebilecek somut haber duymak istiyor. İstikrarsızlık kaygıları var, ama henüz böyle bir şey olmadı. İstikrarsızlık olmazsa da fiyatlar sabit kalır,” diyor. Bununla birlikte uzman, Süveyş Kanalı’nın kapatılmasının, Mısır’daki ana petrol boru hattının faaliyetinin durmasının, ya da petrol işçilerinin greve gitmesinin fiyatları dalgalandırabileceğini söylüyor.
Mısır’daki olaylar diğer bölge ülkelerine de sıçrayacak mı? Ortadoğu uzmanı Simon Henderson’a göre bunu zaman gösterecek. Çünkü sorun petrol sorunu değil, demokrasi sorunu.
Ama Mısır’daki demokrasi arayışlarının siyasi istikrarsızlığa dönüşmesi, önümüzdeki günlerde petrol fiyatlarını kaçınılmaz bir şekilde etkileyebilir.
