Mersin’de uzun yıllardır konuşulan ama proje aşamasından öteye geçmeyen metro için ilk somut adımın bu yıl atılması planlanıyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, raylı sistem için ilk kazmanın 2020 içinde vurulacağını söyledi.
“Mersin Raylı Sistem Bilgilendirme Toplantısı"nda konuşan Seçer, projenin üç buçuk yıl içinde tamamlanmasının öngörüldüğünü vurguladı. Seçer, “Gecikmiş bir proje olarak değerlendiriyoruz.” dedi.
3 ayrı fazda toplam 30 kilometre
Proje üç fazdan oluşuyor. İlk faz doğu-batı hattında, eski otogardan eski Mezitli Belediyesi binasına kadar. İkinci faz güney-kuzey hattında, şehir hastanesi ve yeni otogara uzanıyor. Üçüncü fazsa fuar merkeziyle Mersin Üniversitesi arasındaki tramvay hattı.
Üç faz toplamda 30 kilometre olarak planlanıyor.
Tanıtım toplantısında verilen bilgilere göre 2030 yılında günlük toplu taşıma yolcu sayısı 1 milyon 200 bin civarında olacak. Hedef, bunun yüzde 70’ini raylı sistem ile taşımak.
Mersin Büyükşehir Belediyesi’ne göre metro projesi doğrudan ya da dolaylı olarak toplam 8 bin kişiye iş olanağı sağlayacak. İhale bedelinin en az yarısı Mersin’de kalacak.
Proje için ihaleye 27 Aralık 2019’da çıkıldı. Vahap Seçer yaklaşık 40 firmanın başvuruda bulunduğunu söyledi.
"Risk alacaksınız ki önemli projeleri hayata geçirebilesiniz”
Peki mevcut siyasi ve ekonomik iklimde proje hayata geçirilebilecek mi? Mersin Büyükşehir Belediyesi bir önceki dönemden yaklaşık 3 milyar lira borç devraldı. Proje Cumhurbaşkanlığı tarafından 2019 yatırım programına alınsa da Hazine garantisi yok. Ayrıca Büyükşehir Belediyesi’nde Cumhur İttifakı çoğunluğu var. Meclisin AKP (Adalet ve Kalkınma Partisi) ve MHP’li (Milliyetçi Hareket Partisi) üyeleri daha önce borçlanma yetkisi dahil bazı başlıklarda CHP’li (Cumhuriyet Halk Partisi) Seçer’e muhalefet etmişti.
Seçer, Hazine garantisi için girişimlerde bulunacaklarını söyledi, "Alınamasa da dünyanın sonu değil." dedi: “Çıktığımız ihaleye Hazine garantisi koşulu koymadık. Hazine garantisi vereceğiz demedik, (buna rağmen) mevcut koşullar altında şu anda 40’tan fazla firma EKAP’tan (Elektronik Kamu Alımları Platformu) bu dosyayı indirdi. Tahminim, 15 iddialı firma bu ihalede kıyasıya mücadele edecek.”
Vahap Seçer VOA Türkçe'nin projenin siyasi bir risk olup olmadığıyla ilgili sorusunu yanıtladı: “Ben açıkçası böyle bir düşünce içerisinde değilim. Hizmet yapmak zorundayız. Mutlaka siyasi makamlar işgal ediyoruz, bunun sonuçlarına da katlanacağız. Risk alacaksınız ki önemli projeleri hayata geçireceksiniz. Bizim yaptığımız belediye başkanlığı görevi, hem konjonktürel olarak hem Mersin’in önemini düşündüğünüz zaman, standart işleri yapan bir belediye başkanı hüviyetinin çok dışında. Ben seçim öncesi de bunu hep söylüyordum; ‘Sıra dışı bir başkanlığı bizden bekleyin, sıra dışı projeler bekleyin, Mersin’in gelişimine yönelik bugüne kadar uygulanmamış bir takım projeleri, projeksiyonları hayata geçireceğiz’ diye söylemiştim. Bu sebeple de bu projenin akamete uğraması gibi bir endişe taşıdığımı söyleyemem.”
Tanıtım toplantısı projeyle ilgili endişeleri giderdi mi?
Seçer iddialı ve iyimser konuşuyor ama metro projesi uzun süredir “Evet ama nasıl?” sorusuyla birlikte anılıyor. Yerel yönetimler üzerine araştırmalar yapan Abdullah Ayan, tanıtım toplantısının bazı soru işaretlerini ortadan kaldırdığını ama bazılarının da hala cevapsız olduğunu söylüyor: “Bu proje teknik açıdan bazı soru işaretleri barındırıyordu, örneğin çevresel sorunlarla ilgili, çıkacak olan atıkların değerlendirilmesiyle ilgili, depolama alanının neresi olacağına dair (soruların) bazılarına cevap aldık bazılarına alamadık. Bu konuda karar verici ben olsam ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) revize projesi yaparım. Çünkü 800 bin ton atıktan bahseden bir projeye göre hazırlanmış bir ÇED dosyası var oysa 3.8 milyon ton çıkacak olan bir atıktan söz ediyoruz. Aşağı yukarı 200 bin kamyonun 2 yıl içerisinde hareket sağlayacağı, çevresel kirliliğin, egzoz vs sorunların yaşanacağı bir süreç.”
Ayan’ın bahsettiği ÇED raporu, bir önceki Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz dönemindeki projeyle ilgili verilen rapor. O projede 13 km yerine 18 km’lik bir hat öngörülüyor ve bunun bir kısmının yer üstünden gitmesi planlanıyordu. Dolayısıyla çıkarılacak atık miktarı daha azdı.
Tanıtım toplantısında bu raporun geçerliliğini koruduğu, yetkili mericilerle yapılan görüşmelerde yeni bir rapora ihtiyaç duyulmadığının bildirildiği söylendi. Yeni projeyle tamamen yer altına alınan ilk fazın daha az gürültü yapacağı değerlendirildiği için yeni bir raporun gerekli görülmediği vurgulandı. Ancak artacak atık miktarıyla ilgili bir değerlendirmeden bahsedilmedi. Ayan'ın projeyle ilgili soru işareti olarak vurguladığı nokta da bu.
“Geç bile kaldı”
Peki halk metroyla ilgili ne düşünüyor? VOA Türkçe'nin mikrofon uzattığı Mersinliler, karardan memnun. Emekli Sabahattin Aksu ''Geç kalındı bile. Yapılması kesinlikle lazım. Bütün bunun gibi büyük şehirlerde yapılmıştır. Mesela Eskişehir, Bursa, Konya hepsinde yapılmış'' derken Sami Buğdaycı da ''Tabii yapılmalı, borcu vardı, eski belediyeden var, yeni belediyeden değil. Esasında yapılmalı, geç kalınmış bile bir karar. Yapılması gerekir. Mersin daha iyi gelişir. Halk için, bizim için, herkes için iyi'' şeklinde konuştu.
