Son kez Almanya Başbakanı sıfatıyla Türkiye’ye gelen Angela Merkel, İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü.
Merkel’in 16 yıllık şansölyeliği sırasında pek fazla sorun yaşamayan iki liderin son buluşmasında Türkiye-AB ilişkileri, göçmen sorunu, Taliban’ın yönetimindeki yeni Afganistan’la ilişkiler, Doğu Akdeniz ve Libya’daki gelişmeler ve Suriye’nin geleceği öne çıkan konular oldu.
Huber Köşkü’nde yaklaşık bir saat süren görüşmenin ardından kameraların karşısına geçen iki lider gazetecilerin sorularını yanıtladı. Huber Köşkü'nün balkonundan İstanbul Boğazı'nı seyreden iki lider birlikte samimi pozlar verdi.
Merkel: ‘‘İnsan haklarıyla ilgili gelişmeler konusunda, bireysel özgürlükler konusunda (Erdoğan’ı) eleştirdim’’
Merkel, Türkiye’deki insan hakları sorunları hakkındaki bir soruya, ‘‘Görüşmelerimizde bazı sorunları çözdük fakat yeni vakalar eklendi. Bu nedenle her zaman bu konuda görüşmek gerekiyor. Boşuna görüşmediğimizi düşünüyorum. Birçok konuyu çözüme kavuşturduk. Başka bakış açıları var. Ne zaman terörden bahsedebileceğimizi ne zaman bahsedilemeyeceğini, fakat genelde görüşmeler başarılıydı diyebilirim. İnsan haklarıyla ilgili gelişmeler konusunda, bireysel özgürlükler konusunda eleştirdim. Her zaman bunu da dile getirdim. Tabii ki çözüm aradık, farklı bakış açılarımız olabilir ama jeostratejik açıdan birbirimize bağlıyız bağımlıyız’’ dedi.
Erdoğan: ‘‘Türkiye’de yargı bağımsızdır, yargının adil olduğuna inanalım’’
Aynı soruyu cevaplayan Erdoğan ise ‘‘Şunu hiçbir zaman kenara koyamayız. Her ülkede yargı bağımsızdır. Yargının bağımsızlığını savunuyoruz. Türkiye'de de yargı bağımsızdır. Yargının vereceği veya verdiği karara benim cumhurbaşkanı olarak müdahale etmem söz konusu değil yeter ki yargının adil olduğuna hep beraber inanalım’’ sözleriyle Türkiye’deki yargının bağımsız ve adil olduğunu dile getirdi.
Erdoğan, ‘‘Mültecileri, Yunanistan'ın yaptığı gibi ötelememiz mümkün değil, evsahipliği yapmaya devam ediyoruz’’
Türkiye Cumhurbaşkanı, ‘‘Suriyeli mültecilere evsahipliğimiz devam edecektir’’ diyerek, sürece dair endişe taşıyan Merkel’in yüreğine su serpti.
Erdoğan, ‘‘Mülteciler konusunda Türkiye adeta bu işin misafirhanesi konumunda. Bu insanları Yunanistan'ın yaptığı gibi ötelememiz mümkün değil. Bunlara aynı şekilde evsahipliği yapmaya devam ediyoruz. Bu evsahipliğimiz devam edecektir. Çünkü göçleri bugüne kadar uyguladığımız gibi aynen kabulleniyoruz. Aynı zamanda briket evler yaparak onları ağırlamayı ayrıca bir görev edindik" diye konuştu.
Merkel: ‘‘AB zirvesinde mülteci konuları görüşmek için çaba harcayacağım’’
Almanya şansölyesi ise mülteci konusunda son kez çözüm için Avrupa Birliği zirvesinde konuyu gündeme taşıyacağını ifade etti.
Angela Merkel ‘‘Suriyeli mülteciler konusunda Yunanistan'a yasa dışı yollarla gidenler konusunda bir çözüme kavuşamadık. AB on binlerce mülteci kabul etti ama bu süreç henüz tam işlemiyor. Detayları konuştuk fakat burada Almanya ve Türkiye tek başına bunu çözemeyecek. 27 üyesi ile birlikte AB'nin bunu ele alması gerekecek. AB zirvesinde bu konuları tekrar görüşmemiz için çaba harcayacağım’’ dedi.
Erdoğan’ın ‘‘Koalisyon hükümetleri çalışmayı her zaman zorlaştırıyor’’ sözlerine Merkel’den ‘‘Koalisyonlar bizim yapımıza uygundur’’ yanıtı
Soru-cevap kısmında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin başkanlık sistemine geçerek koalisyon hükümetlerinden kurtulduğunu söylemesi koalisyonlarla yönetilen Almanya’ya bir eleştiri gibi anlaşılınca Merkel, Alman siyasi geleneğinin bu yönde olduğunun altını çizdi.
Erdoğan, ‘‘Bundan sonraki süreçte de özellikle belki koalisyon hükümetleri olmamış olsaydı Almanya-Türkiye ilişkileri çok daha farklı bir yere ulaşabilirdi. Koalisyon hükümetleri çalışmayı her zaman zorlaştırıyor. Geçmişte bizdeki koalisyon hükümetleri de çok çok başarısız olmuştur, hiçbir netice alamamıştır. Ama bizim başkanlık sistemine geçmemizle birlikte biz bu koalisyonlardan kurtulduk ve yoğun bir çalışmanın içerisine girdik. Temennimiz odur ki yeni yönetimle bu başarılı süreci aynen devam ettiririz. Zira Almanya'da ciddi anlamda bir Türk potansiyeli var’’ derken, Merkel ise ‘‘Benim koalisyon ortaklarımla çalışmaktan mutlu olmadığım anlaşılmasın. Alman hükümetlerinin özelliği şudur, koalisyonlar bizim yapımıza uygundur. Biz bir başkanlık sistemi uygulamak istemiyoruz. Ama Türkiye ile iyi ilişkilerimizi sürdürmek istiyoruz’’ dedi.
İki liderin ‘‘Doğrudur hayat böyle’’ herkesi güldürdü
Basın toplantısının sonunda ise ikili arasında geçen samimi diyalog toplantıyı izleyenleri gülümsetti.
Erdoğan'ın ‘‘zaman zaman şikayetlerinizi hep bana aktardınız’’ şeklindeki sözleri üzerine Merkel, ‘‘Doğrudur hayat böyle, buna rağmen güzel’’ deyince Türkiye Cumhurbaşkanı da ‘‘Benim torun diyor ki ‘dede ne yapacaksın hayat böyle’ ’’ yanıtını verdi.
