Dünyaca ünlü Türk kalp cerrahı Mehmet Öz’ü, Senato Tüketiciyi Koruma Alt Komisyonu’nda düzenlenen bir oturumda hesap vermeye zorlayan konu da bu.
Missouri eyaletinin Demokrat partili Senatörü Claire McCaskill, Senato Tüketiciyi Koruma Alt Komisyonu Başkanı. Aynı zamanda emekli bir savcı olan senatör, Mehmet Öz’e şöyle hitap etti:
“Doktor Öz, televizyon programınızda bir dizi iyi şey yaptığınızı biliyorum. Sağlık hakkında çok faydalı bilgiler veriyorsunuz ve bunu anlaşılır bir dille yapıyorsunuz. Çok zeki ve yeteneklisiniz ve bilime dayalı bir tıp eğitimden geçtiniz. Şimdi burada televizyon programınızda söylediğiniz üç cümleyi aktarıyorum: ‘Sihire inanmayabilirsiniz ama bilim adamları bu küçük sihirli çekirdeğin her vücut yapısına kilo verdirdiğini söylüyor. Sihrin adı, yeşil kahve çekirdeği. Yağlarınızı yakmak için mucize ilaç bende. Ahududu ketonu, Garcinia cambogia, Vücudunuzdaki yağlardan temelli kurtulmak için basit bir çözüm olabilir.”
Diyet ürünleri üreten firma temsilcileri de Doktor Öz ile birlikte Senato Alt Komisyonu karşısına savunma yaptı. Senatör McCaskill önce, Mehmet Öz’ün Amerika’da her gün, gündüz kuşağına yayınlanan ve izlenme rekorları kıran televizyon programında kullandığı bu ifadeleri okudu ardından Amerika’nın en ünlü doktorunu çok sert ifadelerle eleştirdi.
“Doğru olmadığını bilmenize rağmen bu sözleri neden söylediğinizi anlamıyorum. Böyle inanılmaz bir iletişim aracınız ve yeteneğiniz varken neden böyle sözlerle şovunuzu ucuz hale getiriyorsunuz?”
Senatör McCaskill'ın bu sözlerine karşılık Mehmet Öz şöyle cevap verdi:
“Bu diyet ürünlerinin işe yarayıp-yaramadığı konusunda henüz sonuca varamadım ama programda kullandığım sözlerden bahsedecek olursam: ‘Mesela, yeşil kahve çekirdekleriyle ilgili olan ürün. Bu, ilaç haline getirilirse Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi tarafından onaylanır demiyorum ancak, piyasadaki doğal ürünler arasında, çok sayıda klinik teste tabii tutulmuş bir ürün bu.’ ”
Senatör McCaskill: “Bildiğim tek klinik deney Hindistan’da 16 katılımcı üstünde, üretici firma tarafından para karşılığında yapılmıştı. ”
Mehmet Öz: “Bu konu üzerine beş makalem ve birkaç bilimsel yazım da var. Kahve çekirdeğinin denemeye değer olup-olmadığını uzunca bir süre tartışabiliriz. Bireylerin diyetleriyle ilgili verdikleri buna benzer kararlar aynı şekilde eleştirilebilir. Biri az yağlı bir diyet mi yoksa az karbonhidratlı bir diyet mi yapmalı? Kariyerimin büyük bir bölümünü insanlara az yağlı bir diyet önererek geçirdim. Ancak artık insanlara bunu önermiyoruz. Bir diyet programında nelerin işe yarayacağını belirlemek sizin de bildiğiniz gibi çok zor. ”
Doktor olarak işinin gereksinim duyan insanlara yardım etmek olduğunu belirten Öz, insanlara umut olabilecek bir ürünü onlara tanıtarak kendilerine yardımcı olduğunu savundu. Mehmet Öz, bu ilaçların diyet ve egzersiz yapmadan uzun süreli çözüm üretmeyeceğini de söyledi.
“Bu şovda benim görevim seyirciyi mutlu etmek. Umutsuz olduklarında, başaramayacaklarını düşündüklerinde, ben elimden gelen her yere bakıyorum, alternatif şifa teknikleri ve bunları destekleyen bütün delilleri buluyorum. İnsanların tekrar geleceklerini düşünmelerini, en iyi yaşlarının bitmediğini, ve kilo verebileceklerini anlamalarını istiyorum. Ben bu ürünlerin işe yaradığına inanıyorum, hepsini tutkuyla inceliyorum ve araştırıyorum. Bahsettiğim bir sürü maddenin etkilerinin bilimsel olarak kanıtlayamadığımın farkındayım, fakat bu tavsiyeleri aileme verdiğim gibi seyircilere de veriyorum.”
Amerika’da tüketicileri korumakla sorumlu devlet kurumu Federal Ticaret Komisyonu haksız rekabete yol açan veya aldatıcı reklam ve pazarlama uygulamalarını da denetlemekle yükümlü. Doktor Öz’ün Senato oturumunda ifade vermesini gerektiren durum ise, marka adı kullanmasa da bazı maddelerin kilo verdirdiğine dair kullandığı kesin ifadeler.
Senatör McCaskill Mehmet Öz'ün şovunda kullandığı dili eleştirmeye devam etti:
“Bütün bilim topluluğu sizin mucize dediğiniz bu üç ürünün yararlığından şüpheli. Satın alınabilir bir ürüne mucizevi dediğinizde bu insanları boş yere umutlandırıyor. Bunu neden yapmanız gerektiğini anlamıyorum.” “Kendinizi mağdur olarak gördüğünüzü biliyorum, fakat bazen yaptığınız işler sizi bu konuma itebilir. Eğer daha dikkatli olursanız, bu kadar sık mağdur duruma düşmezsiniz.”
Mehmet Öz cevap olarak şöyle dedi:
“Bahsettiğiniz sözler iki seneden uzun süre önce sarf edildi programda. Ürünlerden bu şekilde bahsetmeyeli iki sene oldu.” “Yorumlarınıza kesinlikle önem veriyorum.”
Senatör McCaskill: “Bu hataları iki sene önce yaptığınızı söylüyorsunuz. Fakat daha üç hafta önce, programınızdaki ürünlerden aynı şekilde, mucizevi olarak bahsettiniz. İnsanlar söylediklerinize inanmak istiyor. Dolandırıcılar da güvenilirliğinizi tehlikeye düşürüyor.”
Dünyaca ünlü kalp cerrahı Mehmet Öz, sık sık sosyal medyada da yer alan zayıflama hapı reklamlarında kendi adı ve görüntülerinin kullanılmasından şikayet ederek, kendisinin de bu ürünlerin mağduru olduğundan yakınıyor. Ancak senato alt komisyonu Doktor Öz’e Amerika’nın en etkili uzmanlarından biri olduğunu hatırlattı ve programında kullandığı her kelimeye dikkat etmesi gerektiği uyarısında bulundu.
“Elinizde ne kadar büyük bir güç olduğunun farkında olduğunuzu biliyorum. Ve güçlü olmak sorumluluğu da beraberinde getiriyor. Bu konuyu dikkate aldığınızı biliyorum ve hem kendi seyircileriniz hem de Amerikalıların sağlıklarının önemsediğinizi de biliyorum. Burada ya sorunun ya da çözümün bir parçası olabilirsiniz. Ve biz umuyoruz ki siz burada çözümün parçası olmayı tercih edersiniz.”
Mehmet Öz: “Buraya gelmekteki nedenim, elbette çözümün bir parçası olmak istemem, problemin değil. Kullandığım dille ilgili yorumlarınızı dikkate alacağım ve söyledikleriniz için minnettarım.”
“Bir programın sunucusu olarak süslü bir dille konuşamayınca görevimi yerine getiremiyormuşum gibi hissediyorum. Sanki insanların ilgisini çekme yeteneğim elimden alınmış gibi. Sahnede hayatımla ilgili tutkulu bir şekilde konuşurken kullandığım her kelimenin bana negatif bir şekilde geri dönebileceğini düşünmek istemiyorum- aynı konudan bahsederken kullandığım diğer 100 kelime ürünü nasıl doğru kullanacağınızı anlatıyor bile olsa. Bu duruma saygılıyım, yorumlarınızı anladım, ve Federal Ticaret Komisyonu’ndaki meslektaşlarıma da anlattım.”
Senatör McCaskill: “Kimse size tutkulu olmayın demiyor. Fakat tutkuyu ‘mucizevi ilaç’ ve ‘kilo kaybı’ kelimeleriyle beraber kullanmak kilo vermek için kolay çıkış yolu arayan insanları yanlış şekilde umutlandırabilir."
Televizyon ekranlarındaki rahat tavırlarıyla bilinen Mehmet Öz’u terleten Senato oturumu bu uyarılarla son buldu. Ancak Doktor Mehmet Öz’ü Senato’da ifadeye götüren ve Amerikalı yetkililerin “dolandırıcılık” olarak nitelediği zayıflama ürünleri, Türkiye’de de internet üzerinden, yine Mehmet Öz’ün adı kullanılarak satılmaya devam ediyor.