İsviçre’nin Cenevre kentinde beş gün boyunca devam eden Kıbrıs müzakereleri şimdilik sonuçsuz kaldı. 20 aydır süren Kıbrıs görüşmelerinin belki de son turu uzmanlar düzeyinde 18 Ocak’ta başlayacak. Eğer o görüşmelerde bir zemin oluşturulabilirse liderlerin katılımıyla bir konferans toplanacak.
Ancak görüşmelerin seyri, Türkiye’de hükümet ve muhalefet arasında gerilim yarattı. TBMM’de söz alan CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ardahan milletvekili Öztürk Yılmaz, hükümeti Kıbrıs davasını satmakla suçladı.
Yılmaz, “Kıbrıs’ı sattınız”; AKP’liler “Seni vermedik, Kıbrıs’ı verir miyiz?”
Yılmaz, “Sayın Cumhurbaşkanı kamuoyunda söylüyor ama Cenevre’de verilen harita var, yüzde 29,2 ve hâlâ bunu da Rumlar kabul etmemiş, ‘Daha ineceksiniz’ diyor. Bu verilen yerlere 100 bin Rum’un yerleştirileceğini sağır sultan bile duydu. Bunun dışında KKTC’de kalacak topraklara da mülkiyet çerçevesinde 50-60 bin Rum’un geleceğini de herkes biliyor. Ya neyi saklıyorsunuz? Çıkın deyin ki, ‘Biz vermiyoruz’, dağıtın masayı” dedi.
Musul Başkonsolosu iken IŞİD’in konsolosluk baskınıyla rehin alınan ve ardından hükümet tarafından diğer rehinelerle birlikte kurtarılan Yılmaz’ın sözlerine üzerine AKP milletvekili Nihat Öztürk, “Seni kurtardığımız gibi işte. Rahat ol, rahat. Vermeyiz biz Kıbrıs’ı, sen rahat ol. Seni vermedik Kıbrıs’ı verir miyiz be” diye yanıt verdi.
Yılmaz ise bu sözlere “veriyorsunuz işte, basbayağı Kıbrıs’ı satıyorsunuz” diyerek karşılık verdi.
Koray Aydın: Ya toprak vermeden çözüm bulun ya da müzakere tiyatrosunu bitirin
Kıbrıs’la ilgili hükümete bir başka eleştiri MHP saflarından geldi. MHP Genel Başkan adayı olan eski Trabzon milletvekili Koray Aydın Başbakan Binali Yıldırım’ın Cenevre’deki görüşmelere katılmamasına tepki gösterdi.
Aydın, “ Sayın Başbakanın Kıbrıs gibi milli bir dava için başkanlık görüşmelerini kast ederek ‘Şu andaki işimiz hepsinden önemli’ demesi bir faciadır. Hele ki ortada dolaşan haritalar ve olası anlaşma metinleri vicdanı olan hiçbir Türkiye ve Türklük sevdalısının kabul edemeyeceği durumdadır. Türkiye, Kıbrıs’ta toprak ve hak vermeden bir çözüm bulabiliyorsa bulmalı yoksa yıllardır süren bu müzakere tiyatroları bitirmelidir” dedi.
Binali Yıldırım: (Cenevre’ye) gitmeyince Kıbrıs’ı satmış mı oluyoruz?
MHP ve CHP çevrelerinden gelen eleştirilere Başbakan Binali Yıldırım, TBMM’de gazeteciler aracılığıyla yanıt verdi.
“Çok ayıp. En azından haddinin bilmemektir. Gitmeyince satmış mı oluyoruz? Böyle bir şey olur mu? Gitmemizi gerektiren durum yok. Kıbrıs ile ilgili görüşmeler uzun yıllardır devam ediyor. Kıbrıs için şartlarımız bellidir, kırmızı çizgilerimiz bellidir” diyen Yıldırım Türkiye’nin kırmızı çizgilerini saydı:
“Kıbrıs'ta güvenlik ve garanti konusu Türkiye'nin etkin garantisi ve güvenliği hiçbir şart altında vazgeçilemez, ortadan kaldırılamaz. Eğer iki toplumlu bir devlet kurulacaksa, bu devletteki yönetim adil paylaşım adil olmalıdır. Toprak ve mülkiyet konularında Türk tarafının herhangi bir mağduriyeti, kazanılmış haklarının ortadan kaldırılması söz konusu olamaz. Kısaca kurulacak bir ortaklık, ortak bir devlette her şey iki tarafı da mutlu ve memnun edecek şeklide olmalıdır. Bütün bunlar olduktan sonra da, Türkiye'nin etkin garantisi ve güvenlikle ilgili tedbirleri aynen devam etmelidir".
Çavuşoğlu: Karpaz'ın Rumlara verilmesi söz konusu değil
Cenevre görüşmeleri bugün Büyükelçiler Konferansı’nın kapanışından sonra basın toplantısı düzenleyen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na da soruldu. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Müzakereci Özdil Nami’yle Cenevre’deki tutumları nedeniyle kutlayan Çavuşoğlu, Türkiye’nin çözüm için aylarca beklemek istemediği mesajını verdi.
Dışişleri Bakanı, “Ama bu bir ucu açık bir süreç mi olmalı? Ucu açık bir süreç olmamalı. Teknik çalışmaların uzun sürmemesi gerekiyor. 18’indeki toplantıda ne kadar sürebileceği fikri ortaya çıkar. Taraflar düşüncelerini yazılı bir şekilde getirecek. Elbette Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ofisi ve Özel Temsilci Eide’nın da soruları da olacaktır. Ama biz bunun aylar sürmesini istemiyoruz. Bir ya da iki hafta içinde olacaksa da olmayacaksa da kararı vermemiz lazım” dedi.
KKTC ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin birbirleriyle harita paylaşmadığını ancak belirledikleri haritaları Özel Temsilci Eide’ya gösterdiklerini belirten Çavuşoğlu, Karpaz’ın Rumlara verilmesinin söz konusu olmadığını ifade etti.
Kıbrıs basınında KKTC'nin Eide'ye gösterdiği haritada Güzelyurt'un da Rumlara verilecek topraklar arasında yer almadığı yazıldı.
Akıncı: Dönüşümlü başkanlık ve etkin katılım olmazsa çözüm olmayacak
Dün akşam Lefkoşa'ya dönen KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ise harita konusunun henüz kilit altında olduğunu, dönüşümlü başkanlık sisteminden ve Türkiye'nin güvencesinden vazgeçilmesinin mümkün olmadığını söyledi.
Akıncı, "Dönüşümlü başkanlık ve Kıbrıs Türk tarafının kararlara etkin katılımı bunlar bizim olmazsa olmazlarımızdır. Bunlar yer almazsa çözüm olmayacak. Demeç savaşına girmek istemem ama Sayın Anastasiadis Rum toplumuna mesaj verdi benim de bunları söylemem lazım. Türkiye'nin güvencesinin devamını istiyoruz. Bunda saklanacak bir şey yok. Yalnız 1960 2017 arasında geçen zaman dilimi var. Ancak güvenlik ve garanti yeni şartlara uyarlanmalı ki bu durum diğer taraf için tehdit olmamalı. Bu bizim için de Rumlar için de söz konusudur" dedi.
