Doktor Martin Luther King Junior Amerika’da vatandaşlık hakları için milyonları organize etti. Şiddet içermeyen gösterilerle King, Amerika’da 20. Yüzyılda iki önemli yasa çıkarılmasını sağladı. 1964 tarihli medeni haklar yasası ve 1965 tarihli oy verme hakkı. 4 Nisan 2018, King’in bir suikast sonucu öldürülmesinin 50. Yılı. Ölümünün 50. yılında King, ülke genelinde sokaklara, caddelere, okullara verilen adıyla yaşamaya devam ediyor.
9 Nisan 1968. Martin Luther King Junior’ın son yürüyüşü.
Sadece birkaç gün önce 4 Nisan’da James Earl Ray, King’i Memphis’teki Lorraine Oteli’nin balkonunda öldürdü.
King’in doğum yeri Atlanta’daki cenaze töreninde 100 binden fazla kişi sokaklarda toplanmıştı.
King’in cenazesi dönemin ünlü isimlerini biraraya getirdi, Senatör Robert Kennedy, geleceğin başkanı Richard Nixon ve insan hakları savnucusu Jesse Jackson da oradaydı.
Jackson, Amerika’nın Sesi’ne 2011’de King’in Washington’daki anıtının açılışında şunları söylemişti: “Güç, adalet ve uzlaşmanın gerçek sembolüydü fakat uzlaşma için çok büyük savaşlar vermek zorunda kaldık. Montgomery savaşı mücadeleyi kazanmak için yüzleşme ve asla vazgeçmemekle ilgiliydi.”
Alabama’daki mücadele, Amerika’nın güneyinde birçok bölgede siyahlara tanınmayan oy verme hakkı içindi. Selma kentinde Kanlı Pazar olarak bilinen olaylarda polisin sivillere karşı şiddeti büyük tepkiye yolaçtı.
Kongre üyesi John Lewis öğrenci protestosundaki liderlerden biriydi: “Bize doğru geldiler, bizi sopalarla dövüyor ve atlarla eziyorlardı. Gaz sıkıyorlardı. Başıma sopayla darbe aldım. Köprüde beyin kanaması geçirdim. Öleceğimi sandım. Ölümü gördüğümü düşündüm.”
Televizyondaki görüntüler ülke çapında tepkiye neden oldu.
Martin Luther King, “Bütün dünyanın oy verme hakkımızın inkar edilmesi ve polis vahşetini protesto ettiğimizi bilmesini sağlamalıyız,” şeklinde konuşmuştu.
Birkaç gün sonra bir mahkeme King’e Selma’dan Montgomery’e onbinlerce göstericiye liderlik etme iznini verdi.
Kongre üyesi John Lewis, “Martin Luther King Junior hastane odasında beni ziyarete geldi ve ‘Endişelenme. Selma’dan Montgomery’e yürüyeceğiz ve Oy Kullanma Hakkı Yasası geçecek’ dedi,” şeklinde konuşuyor.
Başkan Lyndon Johnson’ın, Medeni Haklar Yasası’nıimzalamasından bir yıl sonra 1965’te Oy Kullanma Hakkı da yasalaştı.
Jesse Jackson, “Martin Luther King, yasal sürece inanmıştı. Davanın tek başına çok yavaş ilerlediğini düşünüyordu. Gösteriye, kanuna ihtiyaç olduğunu söylüyordu. Kitleleri organize ederek ve gösteri kültürünü değiştirerek bizi ihtiyaç duyduğumuz yürüyüşe sürükledi,” şeklinde konuşmuştu.
En büyük ve ünlü gösteri, 1963’te Washington’da gerçekleştirildi.
Yaklaşık 250 bin kişi King’in konuşmasını dinlemek için toplanmıştı.
Bu, kölelerin sırtında kurulmuş bir ülkede eşitliğin ve özgürlüğün rüyasıydı.
New York Times muhabiri Earl Caldwell King’i izlemek için Memphis’e gönderilmişti: “King’in aklında olan ve benimle konuşmak istediği Yoksul İnsanların Kampanyası hareketiydi. Bütün ülkeden yoksulları Washington’a getireceğini söyledi ve dikkate alınıncaya kadar Amerikan yönetiminin işini durdurmaya kararlı olduğunu söyledi.”
Medeni Haklar Yasası’nın geçmesi, 1960’larda yasal değişiklikler gerektirdi ancak gerçek değişim çok yavaş gerçekleşti.
Medeni Haklar Lideri Jesse Jackson, “Barbarca yasalarla kıyaslandığında bugün farklı ve daha iyi bir toplumuz, ırk ayrımı sona erdi, sosyal açık kapandı ama ekonomik eşitsizlik azalmadı. Özgürüz ama daha az eşitiz,” şeklinde konuşmuştu.
King’in barış içinde gösteri efsanesi devam ediyor. Son olarak bir örneğini Washington’daki Hayatlarımız için Yürüyüş adlı gösteride gördük. Organizatörler 800 bin kişinin gösteriye katıldığını söylüyor. Göstericiler arasında King’in torunu da vardı: “Büyükbabam dört küçük çocuğunun derilerinin rengi yüzünden yargılanmayacakları bir dünya hayal ediyordu.”
1968’de öldürülmesinden önce King, eşitlik için yürüttüğü şiddet içermeyen mücadele nedeniyle Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. Bugün, ülke genelinde 100’den fazla okul ve 900’den fazla cadde Martin Luther King adını taşıyor.
