Lübnan’ın tek devlet üniversitesi olan Lübnan Üniversitesi’nin 2019 yılı bütçesinde kesinti yapılmasına yönelik adımın ardından başlayan tepkiler sürüyor.
Mayıs ayının başından beri bütçe kesintisini protesto etmek için gösteriler düzenlenirken akademik kadronun bir kısmı yaklaşık 7 hafta süren grev başlatarak derslere girmedi.
Haftalar süren grev nedeniyle öğrenim süreci, yılsonu sınavları, yüksek lisans, yurtdışında öğrenime devam edilmesi için tamamlanması gereken prosedürler dahil üniversitedeki işleyiş büyük ölçüde yavaşladı.
Greve paralel olarak öğrenciler ve akademisyenler birkaç kez protesto gösterileri düzenlediler.
Üniversite yönetim kurulunun akademisyenlerin grevlerine ‘geçici’ olarak ara verdiklerini duyurmasının ardından grev yapan akademisyenler geçtiğimiz hafta derslere girmeye başladı.
Ancak bu da tepkilerin dinmesini sağlamaya yetmedi. Greve devam edilmesi gerektiğini savunan yaklaşık 250 akademisyen imza kampanyası başlattı. Grevin güz döneminde de devam edip etmeyeceği belirsiz.
Büyük bir ekonomik krizin yaşandığı Lübnan’da hükümet ‘kemer sıkma politikalarına’ başvurarak kamuda harcamaları kısmaya dayalı yeni bir bütçe hazırladı.
Hükümet yetkilileri Lübnan Üniversitesi bütçesinde kesinti yapma kararının ekonomik krizden dolayı alınmış olduğunu söylüyor. Protesto gösterileri ve grevin ardından bütçe kesintisi konusunun bakanlar kurulunda tekrar görüşüleceği belirtildi ancak hükümetin bu kararından vazgeçebileceğine dair henüz olumlu işaret olarak yorumlanabilecek bir gelişme olmadı.
“Hükümetin amacı Lübnan Üniversitesi’ni zayıflatmak”
Bütçe kesintisine tepki gösterenler ise yolsuzluğun bitirilememesi, kamu kaynaklarının yanlış kullanımı, gelir yaratacak yeni alanların araştırılmaması gibi eleştiriler öne sürerek hükümetin ‘krizin bedelini halka fatura etmeye’ çalıştığını savunuyor.
Bunun yanı sıra Lübnan Üniversitesi bütçesindeki kesintinin sebebinin ekonomik kriz olmadığını, hükümetin amacının ülkenin tek devlet üniversitesi olan Lübnan Üniversitesi’ni zayıflatmak olduğunu öne sürenler de var.
Kesintinin protesto edilmesi amacıyla 21 Haziran’da Beyrut’ta bir gösteri daha yapıldı.
Gösteriye katılan üniversitenin öğrencilerinden Hıdır Enver VOA Türkçe’ye, “Bu kesinti, özel üniversitelerin çıkarına olacak şekilde Lübnan Üniversitesi’ni zayıflatır. Lübnan Üniversitesi’ni zayıflatmaya çalışıyorlar. Akademisyenlerin hakları yeniyor” dedi.
Üniversitenin 2018 yılında yaklaşık 255 milyon Dolar olan bütçesi son düzenlemelerle birlikte 250 milyon Dolar olarak belirlendi. Ancak üniversitenin önceki yıllarda da bütçe yetersizliği nedeniyle birçok sorun yaşadığı biliniyor.
Lübnan Üniversitesi’nin bütçesinin 8 bin öğrencisi olan özel üniversite bütçesine eşit olduğu belirtiliyor.
Bütçe kesintisinin üniversitede kadrolu ve sözleşmeli çalışan akademik kadronun sigortaları, devlet katkı payları, üniversitedeki döner sermaye benzeri sistem, emeklilik maaşı gibi kalemleri de kapsaması bekleniyor.
Üniversitede görev yapan yaklaşık 5 bin 500 akademisyenin yarısına yakını ise sözleşmeli çalışıyor. Sözleşmeli akademisyenlerin bir kısmının gelecek güz döneminde sözleşmelerinin uzatılmayacağı belirtiliyor.
Son bütçe kesintileri ile birlikte kadrolu öğretim görevlilerinin ve sözleşmeleri uzatılmayan akademisyenlerin özel üniversitelere geçebileceği, bu durumun da eğitim kalitesini doğrudan etkileyeceği kaydediliyor.
Üniversitenin öğrenim görevlilerinden biri olan Henan Saik, bütçe kesintilerine ilişkin, “Kesinti kesinlikle öğrenimi etkileyecek. Üniversitedeki cihazlar, öğrencilerin ihtiyacı olan araç-gereç, yurtlara kadar her şeyi etkileyecek” dedi.
Lübnan Üniversitesi’nde öğrenci olan Christine Fares, “Üniversitenin bütçesi ve kesinti yapılan kısım bizim vergilerimizden oluşuyor. Gösteriler yaparak hükümete Lübnan Üniversitesi’ne zarar verdiklerini anlatmaya çalışıyoruz ama hükümet bununla öğrencileri ve akademisyenleri özel üniversitelere itmeye çalışıyor. Bizim bütçemizden kesilen paraların mantıksız yerlerde kullanıldığını görüyoruz” diye konuştu.
Tepkilerinin sadece üniversite bütçesi ile sınırlı olmadığını belirten Fares, “Eğer grev devam etmezse hiçbir şey kalmaz elimizde ve gelecek yıl bütçemiz daha da az olabilir. Bu sadece üniversitenin bütçesi ile ilgili değil, akademisyenlerin hakları ile de ilgili. Bazı akademisyenler 1-2 yıldır ödeme alamıyor” dedi.
Öğrenci olan Nurhan Aknan, üniversitedeki öğrenim kalitesinin kötüleşmesi ve imkanlarının azalması durumunda öğrencilerin birçok zorluk yaşayabileceğini söyledi. Aknan, Lübnan Üniversitesi’ne her ekonomik seviyeden öğrencinin gidebildiğini belirterek, “Herkes Lübnan Üniversitesi dışında bir üniversiteye, özel üniversiteye gidecek durumda değil” diye konuştu.
Adını vermek istemeyen bir akademisyen, “Bütün zorluklara rağmen Lübnan Üniversitesi’nin eğitimi çok iyi. Diploması bütün dünyada kabul ediliyor. Ama bir akademisyen bütün bu sorunları yaşarken nasıl huzurla ders anlatacak? Üniversitedeki sıkıntı herkesi etkiliyor. Akademisyenler, öğrenciler, memurlar, hepsi birlikte üniversiteyi var ediyor” dedi.
Üniversitenin öğretim görevlilerinden biri olan Dr. Halid Hadaba, bütçe kesintisinin amacının üniversiteyi zayıflatmak, öğrencileri ve akademik kadroyu özel üniversitelere yönlendirmek olduğunu savunanlar arasında.
Hadaba, Lübnan Üniversitesi’nin bir çeşit kuşatma altında olduğunu savunarak, “Lübnan Üniversitesi’nin özel üniversitelerin çıkarı için kuşatma altına alındığı ve devlet vasıtasıyla siyaset yürütüldüğünü düşündüğümüz için buradayız. Ve bu kuşatma da yeni değil. Daha önce Lübnan Üniversitesi’nin kendi akademik, eğitim, müfredat konularında kararlarını alma bağımsızlığı vardı. Bu, üniversitenin elinden bakanlar kurulu tarafından alındı. Üniversitede hizipleşmeler, müfredata kadar müdahaleler başladı. Akademisyenlerin maaşlarına müdahale etmeye başladılar. Doğrudan değil, ek vergiler, kesintiler ile. Üniversitedeki sandıkta kesintiler yapıyorlar ki akademisyenlerin ve memurların normal hayatlarını sürdürmeleri bile zorlaşıyor” dedi.
Bu zorlukların öğrenim kalitesini doğrudan etkilediğini, araştırmaların yapılamadığını, öğrencilere öğrenim için gerekli olan ekipmanın temininde zorluklar yaşandığını belirten Hadaba, “Tek devlet üniversitesi, herkesin gelebildiği ve ulusal olan üniversite Lübnan Üniversitesi. Lübnan’daki özel üniversitelerin sayısı 50’yi aştı. Hepsi de akademik açıdan yeterli seviyede değil” diye konuştu.
Akademisyen olan Velid Takrub da üniversitede uzun süredir birçok zorluğun yaşandığına dikkat çekerek, “6-7 haftadır grev yaptık ama hiçbir sonuca ulaşamadık. Bu durum üniversiteyi aşamalı olarak çok etkileyecek” dedi.
