Libyalı isyancılar Trablus yakınlarında iki küçük kenti Kaddafi kuvvetleriyle 6 saat çatıştıktan sonra ele geçirdi.
İsyancılar Trablusgarp’ın 100 kilometre güneybatısındaki el-Kavaliş ve Kikla kasabalarını kontrolleri altına aldıklarını açıkladı. İsyancılar bundan sonraki hedefin başkente giden ana karayolunun üzerindeki Garyan kenti olduğunu söylüyor.
Libya’nın batısındaki dağlık bölgelerde ağır silah kullanan isyancı güçlerin Kaddafi kuvvetlerini çekilmeye zorladığı bildiriliyor. Görgütanıkları NATO savaş uçaklarının da bölgede harekâta katıldıklarını söylüyor.
Doğudaki Misrata kentinden Ziltan kasabasına doğru ilerlemeye çalışan isyancı güçler ise Kaddafi kuvvetleri tarafından ağır top ateşine tutuldu. Sağlık görevlileri en az 14 isyancının öldüğünü, yaklaşık otuzunun yaralandığını bildirdi.
Öteyandan Bingazi’de muhalefet liderleriyle görüşen bir Çin Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Geçici Ulusal Konseyi önemli bir ortak olarak tanımladı.
Chen Xiadong, hükümetinin Libya’daki iç savaştan derin kaygı duyduğunu söyledi ve krize hızla siyasi çözüm bulunmasını istedi.
Mahmud Cibril başkanlığında bir konsey heyeti gelecek hafta Brüksel’de NATO ve Avrupa Birliği yetkilileriyle görüşecek
İsyancıların İlerlemesi Yavaş
Libya’da isyancılar Muammer Kaddafi’yi devirmek için yürüttükleri savaşta ilerleme sağlayamıyor ama bu onları Kaddafi’siz bir Libya kurma planları yapmaktan alıkoymuyor.
İsyancıların çalışmaları pek de düzenli bir şekilde başlamadı. Uzun süre hükümetlerine koyacak isimde kullanacakları sıfatlar üzerinde tartıştılar. Amaçları hem geçici hem de tüm Libya’yı kapsayan bir grup olduklarını göstermekti. Bu nedenle geçici ve ulusal sözcüklerini seçtiler.
Doğuda kurulan Geçici Ulusal Konsey, başından beri başkenti Trablus olan birleşik bir ülke istediğini ilan etti. Batıdaki bazı Libyalılar yeni hükümetde ülkenin doğu kesiminin ağırlık kazanmasından kaygı duyuyor. Libya’da ötedenberi zaten coğrafi bir bölünme var. Boydanboya uzanan çöl, kuzey kıyılarında sıralanan kentleri ülkenin gerikalan kesimlerinden ayırıyor.
Daha önemlisi siyasi bölünme..Ülkenin doğu kesimleri herzaman kendilerini batıdaki Kaddafi hükümeti ve destekçileri tarafından ihmal edilmiş görüyor.
Ancak savaş devam ederken bile Bingazi’deki isyancı liderler batıdakilerle işbirliği için ellerinden geleni yaptıklarını söylüyor.
İçişleri Bakanı Ahmed el Darrat, batıdaki bazı isyancıların kendi konseyleri kurduklarını ve Bingazi’daki yetkililerle temasa geçtiklerini belirtiyor. El Darrat, bu işbirliğinin Kaddafi’nin devrilmesinden sonraki geçiş dönemini kolaylaştıracağını savunuyor.
Bingazi’deki isyancı yönetim halen ayrıntıları çok açık olmayan bir geçici anayasa üzerinde çalışıyor. İsyancılar Geçici Ulusal Konseyi tüm üllkeyi kapsayacak şekilde genişletmeyi, böylece iktidar hırsları olmadığını göstermek istiyor. Ayrıca İsyancılar bir yıl içinde parlamento, ardından cumhurbaşkanlığı seçimine gitmeyi umuyor. Bazı konsey üyeleri tarafsızlıklarını göstermek için şimdiden seçime katılmayacakları sözü vermiş bulunuyor.
Geçici konsey bugüne kadar ne kadar başarılı oldu? Bazı temel hizmetlerin hala eksik olması tam bir başarı sağlayamadıklarını gösteriyor.
Bingazi’de bir yerel bankadan para çekmeye gelen bir müşteri nakit sıkıntısından şikayet ediyor. Bankalar nakit sıkıntısı nedeniyle müşterilerin çekecekleri para miktarını sınırlamış bulunuyor.
Ayrıca elektrik kesintileri devam ediyor. Yerel konsey halkın günün üçtebirini elektriksiz geçirmesine yolaçan kesintiler uyguluyor. Ama yönetim kentlerin askeri açıdan korunmasına öncelik verdiğinden kesintilerin daha uzun kesin olmaması bir bakıma başarı.
Bu arada yaşamları boyunca sadece Kaddafi’nin emirlerini yerine insanların şimdi gönüllü olarak yöneticilikten sokak temizliğine kadar çeşitli görevleri üstlenmeleri olağanüstü bir gelişme.
Konsey sözcüsü Celal elGaral Libyalıların siyasi altyapı ve demokratik karar süreci geleneği eksikliğini aşmak için çaba göstermeye devam edeceğini söylüyor.
Özgürlük duygusunun sorumluluk ve adalet duygusunu da beraberinde getirdiğini vurgulayan elGaral, çağdaş kurumların yokluğuna rağmen insanların adalet, hoşgörü ve özgürlük kavramlarını anladığını buyüzden kurumlar inşa edildiğinde çok kolay ayak uyduracaklarını savunuyor.
Libya’nın doğusunda umutlu bir başlangıç yaşanıyor ama önlerinde katedecekleri çok uzun bir yol var. Mısır’daki gibi başarılı halk ayaklanmalarında bile demokratik hükümet hedefine ulaşmak için zorlu mücadele veriliyor. Libya’da ise Kaddafi iktidarı asla bırakmayacağını ilan ederken isyancıların gelecekte kuracakları yönetimin temelleri hala atılmış değil.
