Türkiye’de ‘dezenformasyon’ yasası kapsamında ilk cezayı alan Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sinan Aygül, yasanın uygulamalarının oto sansüre yol açacağı görüşünde. Aygül, yasayı "korktuğumuz başımıza geldi” şeklinde yorumladı. Medya ve Hukuk Araştırmaları Derneği (MLSA) Başkanı Avukat Veysel Ok ise yerel mahkemenin Anayasa Mahkemesi’nin kararını beklemesi gerektiğini savundu.
Bitlis’te bir taciz iddiasını haberleştiren ancak daha sonra haberi doğrulamadan kaleme aldığını söyleyerek yayından kaldıran Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sinan Aygül, 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Aygül, tartışmalara neden olan ve hem CHP hem de Medya ve Hukuk Araştırmaları Derneği (MLSA) tarafından Anayasa Mahkemesi’ne taşınan yasadan ilk ceza alan isim oldu.
VOA Türkçe’ye konuşan Aygül, yasanın AYM’den dönmesini beklediğini söyledi. 16 yıllık meslek hayatı boyunca sık sık yargılandığını vurgulayan Aygül, “Benim özel olarak yoğunlaştığım konuların başında özellikle yolsuzluk, hak ihlalleri gibi dünyanın her yerinde önemli olan, önemli olduğu kadar da şimşekleri üzerine çeken konular olmuştur. Son yaptığım haber de bir cinsel taciz iddiası haberiydi. Ne yazık ki haberi yaptıktan 1-2 saat sonra apar topar gözaltına alındım, sabahına tutuklandım, 9 gün tutuklu kaldım” dedi.
”Korktuğumuz başımıza geldi”
Dezenformasyon yasasının sadece gazetecileri değil tüm toplumu tehdit ettiğini savunan Aygül, ”Korktuğumuz başımıza geldi” yorumunu yaptı. Yasanın sosyal medya mecralarını da tehdit ettiğini vurgulayan Aygül, “Sözgelimi bugün bir vatandaş kendi kişisel hesabından bir tweet atar da bu yasa kapsamında işlem başlatılırsa Twitter gibi milyonlarca kişinin kullandığı bir iletişim mecrası derhal kapatılabilecek. Yasa buna müsaade ediyor. Bu da şu demektir, basit bir bahane ile toplumun bütün haber alma ve haber verme mecraları kapatılabilir” şeklinde konuştu.
Aygül, yasanın gerçek anlamını cezayı aldıktan sonra anladığını ifade ederek, yasanın oto sansüre yol açtığına dikkat çekti. Aygül, gazetecileri zor günlerin beklediğini vurgulayarak, şunları söyledi: “Bu belki doğal ve beklenen bir durum ancak zaten can çekişen basın ve ifade özgürlüğü için ciddi bir risk. Karanlığı biraz daha arttıracak. Henüz yavaş yavaş uygulanıyor, tutuklama olmuyor belki ama bence ciddi sıkıntılı bir süreç hepimiz bekliyor.”
“AYM Yasa Anayasa’ya aykırı bulursa bu dava boşluğa düşer”
Medya ve Hukuk Araştırmaları Derneği (MLSA) Başkanı Avukat Veysel Ok da VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, yerel mahkemenin Anayasa Mahkemesi’nin kararını beklemesi gerektiğini savundu.
AYM’nin yasa maddesini Anayasa’ya aykırı bulması halinde, davanın boşluğa düşeceğini ifade eden OK, “Bu, yerel idarecilerin yargıya olan etkisini ortaya çıkarıyor. Hiçbir şekilde dava açılmaması gerekirken dava açıldı ve akabinde ilk celse ceza aldı ve ertelenmedi. Biz bu davada AYM başvurusu yapmıştık. CHP’nin başvurusu da vardı. Mahkemenin AYM’nin kararını beklemesi lazımdı. Şimdi Anayasa Mahkemesi dezenformasyon yasasının Anayasa’ya aykırı olduğunu karar verirse bu dava boşluğa düşecek. Ama maalesef bu kanunun uygulama biçimi konusunda bize fikir veriyor. Bu davadan sonra birçok gazeteciye benzer soruşturmalar açıldı. Seçim sürecinde de baskıyı da net bir şekilde göreceğiz” dedi.
Ne olmuştu?
Taciz iddiasını haberleştiren ancak daha sonra haberi teyit etmeden kaleme aldığını söyleyerek yayından kaldıran Aygül hakkında açılan dava, Tatvan 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Savcı, Aygül’ün, ‘Halk arasında endişe ve korku yaratma kast ve saikini gösterdiği’ gerekçesiyle cezalandırılmasını istedi. Avukatlar paylaşımın ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesini talep etti.
Tarafları dinleyen mahkeme heyeti Aygül’ün cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme kararında Aygül'ü ‘Yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçundan önce 1 yıl hapis cezasına çarptırdı. Ceza “Geleceği üzerindeki olası etkileri, sanığın sosyal ilişkileri, sanığın yargılama sürecindeki davranışları ve paylaşımı düzelterek eyleminden pişmanlık duyduğu” dikkate alınarak 10 aya indirildi. Aygül’ün cezasını ertelenmeyen mahkeme, paraya da çevirmedi. Aygül’ün avukatları, gerekçeli karar yayınlandıktan sonra karara itiraz edecek.
