Rusya’nın Kırım’ı işgalinin üzerinden bir yıl geçmesinden sonra Batı ile ilişkiler onlarca senedir olmadığı kadar kötü bir düzeye indi. Karadeniz’deki yarımada büyük oranda Ukrayna’dan kopmuş durumda. Ticaret azaldı ve ürünler deniz yoluyla ithal ediliyor. Bu da fiyatları arttırıyor ve beklemeye yolaçıyor. Mevcut ürünlerin kalitesi de düştü. Amerika’nın Sesi’nden Daniel Schearf Sivastopol’dan bazılarının endişe duyduğunu, ancak bazılarının da fırsat kovaladığını bildiriyor.
Elmas Cam Tasarım şirketi eskiden Ukrayna’dan yüksek kalite cam alıyormuş. Ancak Rusya’nın Kırım’ı işgalinden buyana ticaret kesilmiş.
Şirketin sahibi Vitali Koçvaryavi artık Rusya’dan daha düşük kalite cam alıyor: “İş yükümüz arttı. Uykusuz gecelerimiz, sorunlarımız, arzla ilgili endişemiz, malzeme sorunumuzarttı. Bu sorunlar hala çözülmüş değil.”
Koçvaryani Rus yönetimi altında maaşların arttığını ancak müşterilerin alım gücünün azaldığını ve kar oranının da sabitlendiğini söylüyor.
Küçük ölçekli işletmelere iş kredisi verilmesi gerektiğini söyleyen işadamı böylece Avrupa’dan daha kaliteli ekipman alabileceklerini söylüyor.
Oleg Krinitsin’in peynir marketi zinciri de Ukrayna’dan ürün ithalatına dayalı çalışıyor. Ancak o da eskiden günlük olan sevkiyatın artık bir hafta ya da daha uzun sürdüğünü söylüyor: “Kırım tarafında sınır güvenliği ve gümrükçüler biraz fazla ilgili. Bu nedenle kamyonlar haftalarca orada takılı kalıyor. Medyadaki haberlere bakarsanız onlar Ukrayna tarafının kamyonları tuttuğunu söylüyor ama aslında tam tersi bir durum var.”
Krinitsin Rusya’da yeni kaynak bulmakta zorlanıyor. Ukrayna’daki birçok üreticiden de alım yapmak ya yasak ya da onlar ürün satmamayı tercih ediyor.
Oleg Krinitsyn, “İşimizi kısa vadede geliştirmeyi düşünmüyoruz çünkü işlerin nasıl gideceğini bilmiyoruz. Siyasi rüzgarların hangi yönden eseceğini kestiremiyoruz. Ama bir gün işler nasılsa yoluna girer. Ondan sonra burada mı kalırız, yeni yatırım mı yaparız yoksa Kırım’ı terk mi ederiz göreceğiz” şeklinde konuşuyor.
Ancak bazı Rus şirketleri, yetkililerin Kırım’ı Ukrayna’dan desteğe bağlı olmaktan kurtarmayı planlamalarını bir fırsat olarak görüyor.
İgor Gonçarov, Spersnasprom’un genel müdürü. Rus şirketi sanayi sektörüne pompa üretiyor ve Mayıs ayında işleri Kırım’a genişletmiş: “Bu pompa ekipmanını federal bir program çerçevesinde yarımadaya satıyoruz. Cumhurbaşkanı Putin Kırım’ın Sulanması programını başlattı ki yarımada su konusunda Ukrayna’ya bağlı kalmasın.”
Yerel yetkili Sergey Gorbaçov, sınır ve ticaret meseleleri bir kenara bırakılırsa halkın genel olarak umutlu olduğunu söylüyor: “Yaptırımlar yaşamımızı gözle görülür biçimde etkilemedi. Halk arasında geçen yıl moral düzeldi. Gelecekten umutluyuz. Onları, geleceği görüyoruz. Geleceğimiz ve ilerlememiz anavatan Rusya’nın desteğiyle gerçekleşecek.”
Şimdilik Kırım nakit akışına dayalı bir ekonomiye dönüştü. Kredi kartları işlemiyor. Bankacılık sınırlı ve enflasyon yüksek.
