Kerry Diplomatik Çözüm Arayışında

Suriye’deki iç savaş beşinci yılına girdi. Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry, 200 binden fazla kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin evlerinden olmasına yolaçan çatışmaları durdurmak için diplomatik çözüm arayışında.

CBS televizyonuna konuşan Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye’deki savaşı bitirmek için artık görüşmelere başlama zamanı geldiğini söyledi: “Müttefiklerimizle birlikte, Suriye sorununa diplomatik bir çözüm bulmak için görüşmelere başlamaktan yanayız. Çünkü gördük ki 4 yıldır devam eden sorun askeri müdahalelerle bitmiyor. Çözüm sadece siyasi olur. Ancak Esat rejimini masaya getirtmek için, konuyla yakından ilgilenen bütün ülkelere bu sorunu siyasi olarak çözmek istediğimizi göstereceğiz. Şu anda bunu yapıyoruz. Müttefiklerimiz ve diğerlerinin çabalarıyla Esat üzerindeki baskının artacağından eminim.”

Kerry, Amerika’nın 2012’de yapılan Cenevre 1 sözleşmesi etrafında görüşmelere her zaman sıcak baktığını söyledi. 6 maddelik Cenevre 1 anlaşması, Suriye’de yaşanan çatışmaları durdurmayı ve Suriye’de geçici bir hükümet kurulmasını öngörüyor. Suriye hükümeti tarafından reddedilen anlaşmadan sonra yapılan Cenevre 2 görüşmeleri de, taraflar anlaşmaya varamadan sona erdi.

Rusya Ocak ayında tekrar görüşme çağrısı yapsa da, Suriye Ulusal Koalisyonu görüşmelere katılmayı reddetti.

Suriye lideriyle görüşmelere katılır mısınız sorusuna Kerry, Suriye rejimiyle görüşülmesi gerektiğini söyleyerek karşılık verdi. Bu açıklamadan hemen sonra Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Amerika’nın politikasının değişmediğini ve Esat gibi diktatörlerin geleceği olmadığını söyledi.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat ise, Washington’dan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin sözleriyle uyuşan adımlar atmasını beklediğini açıkladı. Suriye devlet medyasına göre Esat İran televizyonuna yaptığı açıklamada, “Hala sadece söz işitiyoruz. Adım atılmasını bekleyecek ve ona göre karar vereceğiz” dedi.

Pennsylvania Üniversitesi Ortadoğu uzmanı İan Lustick, Suriye’de savaşan tarafların anlaşmaya daha yakın olabileceğini düşünüyor: “Birçok kişinin müzakerelerin işe yarayabileceğini düşünmesine rağmen, bu seçenek yeterince kullanılmış değil. Örneğin, kimse artıkiyi tasarlanmış müzakereler sonrası Esat’ın kendi isteğiyle koltuğunu bırakıp gideceğini düşünmüyor. Bu nedenle, bazı şeyler sanki müzakerelerin hiçbir koşulda işe yaramayacağı varsayımıyla yapılıyor. Suriye’nin Şam’da kurulacak yeni bir hükümetle yönetilmesini sağlayacak müzakerelere yakın olduğumuzu sanmıyorum.”

Denver Üniversitesi uzmanı Jonathan Adelman, eskiden Osmanlı toprağı olan Suriye’deki Kürt, Sünni ve Şii grupların tekrar İngiliz ve Fransız tasarımlı 1916 Sykes-Picot anlaşmasını kabul edeceklerini zannetmediğini söylüyor. Adelman’a göre, muhtemelen Irak’ta olduğu gibi, Suriye’de de Kürt, Şii ve Sünni grupların kurup idare edecekleri bölgeler oluşacak.

Dışişleri Bakan yardımcısı Antony Blinken, geçen hafta görüştüğü Suriye muhalefet temsilcileri ve Amerika’daki Suriyeli toplum liderlerine, Washington’un Suriye’de savaşın bitmesi ve ülkeyi yeniden inşa etmek için elinden geleni yapacağını söyledi.

Blinken, Suriye’deki savaşın halkın yüzde 80’ini yoksulluk sınırının altına ittiğini, yaşam beklentisini 20 yıl kısaltarak 55 yaşına gerilettiğini ve Suriye halkının yarısını göçe zorladığını hatırlattı.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Blinken, Obama yönetiminin Suriye’deki ılımlı muhalefeti desteklemek için Amerikan Kongresi’nden 70 milyar dolar kaynak istediğini ve bu miktarla da Amerika’nın Suriye’ye toplam 400 milyon dolar yardımda bulunduğunu söyledi. Amerika, Kuveyt’teki yardım konferansında, göçe zorlanan Suriyeliler için ayrıca ek insani yardım vereceğini açıkladı.