New York'ta bir dönem kendisi de evsiz kalan ''Şampiyon pizzacı'' Hakkı Akdeniz, Manhattan'da haftada iki gün evsizlere pizza ve yemek dağıtıyor.
Dünya pizza akrobasi şampiyonu unvanı da bulunan Akdeniz'in yardımseverliği, siyasetçiler ve çeşitli derneklerden aldığı ödüllerle de tescillenmiş.
Hakkı Akdeniz, Diyarbakır'dan Kanada'ya, oradan da önce sokakta kaldığı ve ardından pizza zinciri kurduğu New York'a ulaşan öyküsünü VOA Türkçe’ye anlattı.
“Kanada'da işler yolunda gitmedi”
Akdeniz, hayatını kazanmak için çıktığı yoldaki ilk durağının üvey ağabeyinin de yaşadığı Kanada olduğunu söylüyor: “1990'lı yıllarda Kanada'ya gittim Montreal'e. Orada biraz çalıştım pizzacıda, üvey abimin orada. İşte 2001 yılında, birinci ayın 28'inde New York'a geldim. Kanada'da bazı şeyler olumlu olmadı, gitmedi işler, yolunda gitmedi o yüzden New York'a gelmek zorunda kaldım.”
Ancak büyük umutlarla geldiği New York'ta kendisini karşılama sözü veren tanıdığı bu sözünde durmayınca Akdeniz için zor günler başlar:
''Bizim bir tane arkadaşımız vardı, abimiz vardı. Sözde o gelip beni otobüs terminalinden alacaktı orada. İlk gece geldim aradım, o zaman dedi ki 'İki saat sonra beni ara.' İki saat sonra aradım, 'birazdan beni ara' dedi. Böyle gece ta 1'e kadar. Hep bir umut vardı gelecek diye. Sonra orada kaldım dışarı çıkamadım. Ertesi gün tekrardan onu aradım böyle işte iki buçuk gün beni oyaladı demeyeyim de hep umut verdi geleceğim diye sonra gelemedi. En son aradığımda bana kızdı böyle telefonu yüzüme kapattı. Hani 'ne yüzsüzsün' gibi bir şey söyledi. Ben de telefonu kapattım sonra elimde bir tane valiz vardı. Valizimi alıp dışarı çıktım.”
Parası bitince sokaklar evi oldu
New York'a geldiğinde İngilizce bilmeyen Akdeniz, cebinde yalnızca 240 dolar para ve iş bulma hayaliyle kalakalmış. Ucuz bir otele yerleşse de iş bulamadığı için tüm parası tükenmiş. Akdeniz, evsiz hayatını şöyle anlatıyor:
“Otelde artık en son ödenecek gün param kalmayınca valizimi tekrar aldım trene gittim. Birkaç gün böyle trenlerde git gel, git gel. Seaport'tan ta Uptown'a 256'ya kadar gidiyordum. Bu arada dediğim gibi hep iş arıyordum. Sonra 39. Cadde’ ile 9’un orada bir barınak vardı. Orada siyahi Senegalli bir çocukla tanıştım. Hani derdimi anlattım 'ben burada trenlerde kalıyorum sen ne yapıyorsun' diye. Fransızca konuşmuştum onunla. Dedi ki, ‘Burada bir yer var’ dedi Bowery Mission. Gidiyosun kalıyon. Yemekler yiyorsun, programa uyuyorsun. Ondan sonra da öğlenleyin de kilise. Yani Bible (İncil) öğreniyorsun.'
İşte gittim orada kaldım kendim 96 gün. Ama tabii ki 'İyi ki de kaldım' diyebilirim. Hani denir ya 'her işte bir hayır vardır' diye. İyikine orada kaldım, iyikine çaresiz kaldım, iyikine Kanada'ya gittim. Her şeyde bir hayır var abi ya. O olmasaydı belki bugün gelip işte her pazartesi her çarşamba gelip yüzlerce insanlara aynı şekilde bakamazdım çünkü yani.”
Arkadaşı biriktirdikleri paralarla kayıplara karışmış
Hakkı Akdeniz, daha sonra güçlükle bir Türk lokantasında iş bulmuş. Haftada 400 dolar kazanmaya başlayan Akdeniz, bir arkadaşıyla dükkan açabilmek için para biriktirmeye başlamış, ama bu kez de çevresindekilere aşırı güvenmesinin kurbanı olmuş:
“Biraz para topladık. Bir can dostum dediğim bir arkadaşım vardı çok değer verdiğim, oda arkadaşım. Nereli olduğunu demeyeceğim ama bir Türkiyeli arkadaşım. Beraber kalıyorduk abi, para topladık. Ta 2006'ya kadar. Yaptığımız parayla dükkan açacağız, hayalim hep pizza dükkanı açmaktı. Sonra can dostum, oda arkadaşım, eski ortağım diyelim. Bir gece eve gittim, adam almış valizi götürmüş. Bütün paraları götürmüştü. İşte oturdum biraz ağladım.”
Pizza akrobasi dünya şampiyonluğu
Akdeniz, New York'ta pizzacıda çalışırken bir yandan da pizza akrobasi yarışmalarına katılmış. Katıldığı ilk yarışmada 87. olması onu yıldırmamış:
“Pizza şampiyonasına ben 2005'te katılmıştım, kaybettim. 92-93 kişiydik, 87. oldum. Çok gururlandım. Patronuma gelip söyledim ama 87. olmuştum. Sonra patrondan rica ettim, her gün eve bir hamur götürüp pratik yapsam diye. 'Olur' dedi. 'Bir tane hamur götür bir şey olmaz' dedi.
Her gün eve hamur götürüyordum her akşam evde pratik yapıyordum. Evim artık ekşi (maya) kokuyordu. Sonra şey oldum 2006'da September'da (Eylül) Orlando'ya gittik. Birinci oldum. Sonra Fransa'ya gittik, Fransa'da şampiyon olduk, Las Vegas'ta olduk, burada olduk.”
İlk dükkanı borçla açmış
Pizza akrobasi yarışmalarında ödüller kazanması Hakkı Akdeniz'i girişimcilik konusunda daha da cesaretlendirmiş. Akdeniz, 2009'da Manhattan'da “Champion Pizza” adıyla açtığı ilk dükkanın hikayesini şöyle anlatıyor:
“Benim 45 bin dolar param vardı, 46 bin dolar borcum vardı o dükkanı aldığımda. Yavaş yavaş borcumu ödedim. Ama ne yaptım bu dükkanı aldığımda: İnanın bak gerçekten söylüyorum abi, haftanın 4-5 günü orada yatıyordum. Benim eleman eve gidiyordu akşamleyin saat 4'te kapatıyordu. Gate varya hani dışarıdaki kepenk mi ney. Onu kapatıyordu, sabahleyin gelip açıyordu bana. Cidden söylüyorum. Yani kolay değildi ilk dükkan. Tabii ki biraz zordu. Her bir işin bir zorluğu vardır önemli olan o zorluğu kolaylaştırmak yani. Şu anda Champion Pizza 7 tane var elimde abi. Bir de 6 tane de küçük dükkanlar var. Böyle taco, salata yeri, sağlık üzerine böyle küçük küçük dükkanlar var. 3 tane de ayrı pizza ama Champion Pizza değil. Independent name.”
Manhattan'da haftada iki gün evsizlere yemek dağıtıyor
Hakkı Akdeniz, bir yandan çok çalışıp işlerini büyütürken bir yandan da imkanları ölçüsünde hayır işlerine yönelmiş. Önceliği bir dönem kendisinin de aralarında kaldığı evsizlere vermiş. Manhattan'da haftada iki gün evsizlere yiyecek dağıtan hayırsever işadamı, kendisinin üç ay kaldığı evsiz barınağına da sürekli pizza gönderdiğini belirtiyor:
“Son beş-altı senedir ben bunu yapıyorum. Normalde hep Pazartesileri yapıyorduk, sonradan dedik ki bir de Çarşamba günleri yapsak ne olur?
Yani bu evsizlere 'Pazartesi yapacağım' dediğim zaman insanlar gelip bekliyorlar mecbur geleceksin. Ben de kaldığım zaman hep böyle, bir insan geçtiğinde burger veriyorlardı ya da can of soda (kutu içecek) veriyorlardı. Ya da bir dolar. Yani uçuyorduk, kaldığım yerde shelterda (barınma merkezi). Pazartesi, Çarşamba gelmediğim zaman bunların gözü de bizde. Her zaman bizde yani bizi bekliyorlar.''
“Her birinin bir hikayesi var”
Hakkı Akdeniz, kendisinin de bir dönem tecrübe ettiği evsizliğin hiç de kolay bir şey olmadığını söylüyor:
''Bunun ne kadar zor olduğunu inan ol yani bunu nasıl anlatsam bilmiyorum ama gerçekten zordur yani. Bu duruma düşmek abi hiç kimsenin elinde değildir.
Yani bunlardan her bir tanesinin bir hikayesi var abi. Bunu hiç bir zaman unutma. Bunların bu hale düşmeleri isteyerek değil. Dışarıda insanlar kalıyor görüyorsun bak. Bu soğukta bak üzerimde montum var, ceket var her şey var ama yine de donuyoruz değil mi? Çok soğuk. E düşün abi sabaha kadar dışarıda mecbur kalacaksın ne kadar zor değil mi? İnsan elinde olsa bunu yapar mı? O yüzden ben bunu kendime bir görev olarak hissediyorum. Mecbur yapıyorum bunu.''
Hakkı Akdeniz'in yardımseverliği ve sosyal projelere verdiği destek, New York'ta siyasetçilerle birçok derneğin de dikkatini çekti. Başarılı girişimci, New York valiliğinden, belediyelerden ve derneklerden çok sayıda ödül aldı. Akdeniz son olarak da Amerikan Göçmen Cemiyeti ve Ellis Adası Onur Derneği'nin başarılı ve yardımsever göçmenlere verdiği ortak ödüle layık görüldü.
