Ölümcül kanser hastalıklarına yol açan yüksek miktarda asbest barındırdığı iddia edilen ve İzmir’in Aliağa ilçesinde sökülmesi için yola çıkan “NAe São Paulo” adlı Brezilya donanması gemisi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın söküm iznini geri çekmesine karşın aynı rotada ilerleyişini, hızını azaltarak sürdürüyor.
Aralarında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ilçe belediye başkanları, meslek ve çevre örgütleri ile sivil toplum kuruluşlarının yer aldığı İzmir Gemi Söküm Koordinasyonu, geminin hareketine devam etmesine karşı bir basın açıklaması yaptı.
“Zehirli gemi geri dönene kadar mücadeleye devam edeceğiz” başlığıyla İzmir Mimarlık Merkezi’nde düzenlenen açıklamaya, Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, İzmir Baro Başkanı Özkan Yücel, TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Aykut Akdemir, İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Yüce Ayhan, sivil toplum kuruluşları ile çevre örgütleri temsilcileri katıldı.
Yapılan açıklamada, 4 Ağustos 2022 tarihinde Brezilya’dan Aliağa’ya doğru yola çıkan gemiye Bakanlığın verdiği izni “gerekli belgelerin sağlanmamış olması” gerekçesiyle iptal ettiği, izin sürecinin kesin olarak sonlanmadığı ve tehlikenin geçmediği ifade edildi.
Gemi Söküm Koordinasyonu adına açıklamayı okuyan Akdemir, “26 Ağustos 2022 tarihinde, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından Tehlikeli Madde Envanter Raporu’nun Bakanlığa sunulmaması nedeniyle, Nae Sao Paulo gemisi için verilmiş olan şartlı notifikasyon onayının iptal edildiği, geminin Türkiye kara sularına girişine izin verilmeyeceği açıklandı. Yapılan açıklama, Çevre ve Halk sağlığına zararlı olan, bilim ve hukuk dışı işlere karşı yürütülen örgütlü mücadelenin sonucu ortaya çıkmıştır. Ancak bu açıklama, mücadele için nihai bir sonuç değil, ihtiyatla karşıladığımız bir karardır. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, ‘gerekli belgelerin sağlanmamış olması’ gerekçe gösterilmiştir. Gerekçenin esasa değil şekle ilişkin olması, sürecin kesin olarak sonlandırılmadığı anlamına gelmektedir. Gemi hareketine devam etmektedir” dedi.
Gemiye karşı mücadeleye devam kararı
Akdemir, İzmir Büyükşehir Belediyesi, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu, Türkiye Barolar Birliği, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer ve bir grup vatandaş tarafından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na verilen şartlı iznin iptaline ilişkin dava açtıklarını da hatırlattı.
Bakanlığın açıklamasının üzerinden yedi gün geçtiğini kaydeden Akdemir, “İlgili ulusal ve uluslararası mevzuata aykırı olarak, eksik yanlış beyanlarla, Brezilya’daki mahkeme kararlarına ve yapılan açıklamaya rağmen, zehirli gemi yolculuğunu durdurmamış, hala yoluna devam etmektedir” diye konuştu.
Brezilya Çevre Bakanlığı’na bağlı IBAMA Enstitüsü tarafından Brezilyalı ihracatçı şirket Oceans Prime Denizcilik firmasına, 26 Ağustos 2022 tarihinde iznin askıya alındığı bilgisinin gönderildiğini söyleyen Akdemir, “Geminin yolculuğunun Basel Sözleşmesine aykırı olduğu ve yasadışı hale geldiği belirtilmiş, Brezilya’ya geri dönmesi gerektiği bildirilmiştir. Bu kararla uluslararası mevzuata göre de hukuksuz olduğu beyanı kesinleşen gemi için gereğinin yapılması ve geminin, Brezilya’ya geri gönderilmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle İzmir Gemi Söküm Koordinasyonu Grubu, zehirli gemi hareketlerinin takibini sürdürmek, hukuki süreci takip etmek, uluslararası etkinlikleri genişletmek, uygun eylem ve etkinliklerin koordinasyonunu sağlamak görevlerine devam etme kararı almıştır” şeklinde konuştu.
“Ülkemiz ve Aliağa dünyanın çöplüğü değildir” ifadesini kullanan Akdemir, “Aliağa bölgesindeki gemi söküm çalışmaları başta olmak üzere, kentte insan ve çevre sağlığını tehdit eden tüm çalışmaların, bilime, hukuka, kamu ve çevre sağlığına uygun hale getirilmesi nihai hedefi ile çabalarımızın sürdürülmesine devam edilecektir” dedi.
“Gelecekleri varsa görecekleri de var”
Açıklamanın ardından Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer söz aldı. “Gerçekten son buluşmamıza göre bu sefer çok daha büyük bir umutla ve mutlulukla buradayız. Çünkü önemli bir kazanım elde ettik” diyen Soyer, mücadeleye devam edeceklerini vurguladı: “Ne yazık ki emperyalizm bu topraklar üzerindeki emellerinden asla vazgeçmemiştir. Bugün de yine tohumuyla, zehirli atığıyla, çöpüyle, bu topraklar üzerindeki emellerini gerçekleştirmeye gayret etmektedir. O nedenle uyanık olmaya devam edeceğiz. Sadece bu gemiyle ilgili değil ama bu topraklar üzerinde emperyalizmin kurmaya gayret ettiği hegemonyaya karşı durmaya devam edeceğiz. Çünkü biliyoruz ki bu emellerinden hiçbir zaman vazgeçmeyecekler. Biz de karşılarında çelik gibi durmaya devam edeceğiz. Biz buradayız. Gelecekleri varsa görecekleri de var.”
Soyer, geminin hareketine devam etmesine karşı 1 Eylül 2022 saat 22.00’de Twitter üzerinden başlatılacak girişime tüm İzmirliler’i katılmaya da çağırdı.