İngitere’de iktidardaki Muhafazakar Parti’nin yeni lideri ve ülkenin yeni Başbakanı Liz Truss oldu.
Truss, İngiltere’nin yeni Başbakanı olduğunun açıklanmasının ardından "Vergileri indirmek ve ekonomimizi büyütmek için cesur bir plan açıklayacağım. Enerji krizi ve enerji faturaları meselesinde eğileceğim, ama aynı zamanda enerji tedariki konusunda uzun zamandır süren meselelerle de ilgileneceğim" dedi.
Boris Johnson’ın Temmuz ayında görevden ayrılacağını açıklamasının ardından başlayan Muhafazakar Parti liderliği yarışının son aşamasında iki aday bulunuyor. Eski Maliye Bakanı, Hint kökenli Rishi Sunak ve Dışişleri Bakanı Liz Truss.
İngiliz basını ve anketler 47 yaşındaki Liz Truss’ın ülkenin yeni Başbakanı olacağına işaret ediyordu. Truss, Muhafazakar Parti’nin İngiltere tarihinin Margaret Thatcher ve Theresa May’den sonraki üçüncü kadın başbakanı oldu.
Yaklaşık 160 bin Muhafazakar Parti üyesinin oylarıyla belirlenen yeni Başbakan, ülkede enflasyonun son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaştığı durgun ve hayat pahalılığının arttığı bir ekonomiyi devralacak.
Liz Truss seçilmesi halinde krizle mücadele için hızla harekete geçeceğini ve artan enerji fiyatlarıyla mücadele etmek bir plan açıklayacağını söylemişti. Truss vergi indirimine gideceği vaadinde de bulunuyordu.
Truss’ın tartışmalı Türkiye görüşü
Truss’ın seçim sürecinde Türkiye’ye ilişkin bir görüşü de tartışmaya neden olmuştu.
İngiltere'de Times gazetesi Cumartesi günü, adaylardan Liz Truss'ın ülkeye yasa dışı yollarla giren göçmenleri Ruanda'ya gönderme programına Türkiye dahil başka ülkeleri de dahil etmek istediğini yazmıştı. Gazeteye konuşan Dışişleri Bakanı Truss'a yakın bir kaynak, Truss'ın Ruanda'yla yapılan anlaşmanın bir benzeri için Türkiye'yi "potansiyel" olarak gördüğünü söylemiş, "Türklerin buna hazır olup olmadığı başka bir soru" demişti.
Truss’ın sözlerinin ardından Dışişleri Bakanlığı’ndan tepki gelmişti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç de, "Türkiye herhangi bir ülkenin sığınmacı kampı veya sınır muhafızı olmayacak, üçüncü ülkelerin uluslararası yükümlülüklerini hiçbir şekilde devralmayacaktır" demişti.
Liz Truss, İskoçya'daki kraliyet konutu Balmoral kalesinde bulunan Kraliçe 2. Elizabeth ile görüşecek ve Kraliçe Truss'dan hükümeti kurmasını isteyecek.
Johnson’ın görevden ayrılma nedeni
2019 yılından bu yana Başbakanlık yapan 58 yaşındaki Johnson partisinden aralarında bakanların da bulunduğu çok sayıda kişinin istifa etmesinin ardından 7 Temmuz’da Muhafazakar Parti liderliğinden ayrılacağını açıklamıştı.
Johnson'ın istifasına neden olan olayların başında Muhafazakar Parti'nin Parlamento'daki Grup Yöneticisi Chris Pincher hakkında son dönemde ortaya atılan iddialar yer aldı. Pincher, The Sun gazetesinde hakkında çıkan taciz haberlerinden sonra görevinden istifa etmişti.
Başbakan Johnson Chris Pincher hakkında geçmişte çıkan benzer iddialardan haberdar olmasına karşın onu bu göreve getirmekle suçlanıyordu.
Boris Johnson ayrıca, özellikle COVID-19 kısıtlamaları döneminde Başbakanlık Konutu'nda verdiği partiler nedeniyle eleştirilmişti.
Türk kökenliyle de bilinen ve 58 yaşındaki Johnson, Osmanlı döneminde Damat Ferit Paşa hükümetinde bakanlık yapmış Ali Kemal Bey'in torununun oğlu.
Johnson, 2008-2016 yıllarında başkent Londra'nın belediye başkanlığını yapmıştı. Johnson, ülkedeki referandum sürecinde AB'den çıkılmasından yana kampanyanın başını çekmişti.
