Uluslararası Para Fonu (IMF) Salı günü, dünyanın en büyük iki ekonomisi olan ABD ve Çin'in ekonomik görünümünü iyileştirerek ve enflasyonun beklenenden daha hızlı bir şekilde gevşemesine atıfta bulunarak, küresel ekonomik büyüme tahminini yükseltti.
IMF, Türkiye’nin büyüme tahminini de yükseltti. 2023 yılı Ekim ayında Türkiye için yüzde 3 olarak tahmin edilen oran, 2024 yılı için yüzde 3,1 oldu. IMF, Türkiye'nin 2025'te de yüzde 3,2 oranında büyüyeceği öngörüsünde bulundu.
IMF'nin baş ekonomisti Pierre-Olivier Gourinchas, IMF'nin güncellenmiş Dünya Ekonomik Görünümü'nün "yumuşak inişin" ufukta göründüğüne işaret ettiğini, ancak genel büyüme ve küresel ticaretin hala tarihsel ortalamanın altında kaldığını söyledi.
Gourinchas, "Küresel ekonominin kayda değer bir direnç göstermeye devam ettiğini ve enflasyonun istikrarlı bir şekilde düşmesi ve büyümenin devam etmesiyle birlikte 'yumuşak inişe' doğru son dönemeçte olduğumuzu görüyoruz" dedi. Ancak Gourinchas, "Genişlemenin temeli yavaş kalmaya devam ediyor ve ileride türbülans olabilir" diye konuştu.
IMF, iyileşen görünümün sıkı parasal koşullara rağmen daha güçlü özel ve kamu harcamalarının yanısıra artan işgücüne katılım, iyileşen tedarik zincirleri ve daha ucuz enerji ve emtia fiyatları tarafından desteklendiğini bildirdi.
IMF, 2024 yılında küresel büyümenin Ekim ayındaki tahminine kıyasla 0,2 puanlık bir artışla yüzde 3,1 olacağını tahmin ederken, 2025 yılında da büyümenin değişmeyerek yüzde 3,2 olmasını beklediğini açıkladı. 2000-2019 dönemi için tarihsel ortalama yüzde 3,8’di.
Ticaret kısıtlamaları küresel ticaretin büyümesini etkiliyor
Küresel ticaretin 2024'te yüzde 3,3 ve 2025'te yüzde 3,6 oranında büyüyeceğini tahmin eden rapor, 2023'te uygulamaya konulan yaklaşık 3000 ticaret kısıtlaması nedeniyle elde edilen kazanımların tarihsel ortalama olan yüzde 4,9'un oldukça altında kalacağını belirtti.
IMF, 2024 yılı için Ekim ayında yaptığı yüzde 5,8'lik temel enflasyon tahminini korudu ancak 2025 yılı tahminini Ekim ayındaki yüzde 4,6'dan yüzde 4,4'e düşürdü. IMF Baş Ekonomisti Gourinchas, enflasyonun yükseldiği Arjantin hariç tutulduğunda, küresel temel enflasyonun daha düşük olacağını söyledi.
Gelişmiş ekonomilerde ortalama enflasyon Ekim ayındaki tahmine göre 0,4 puanlık bir düşüşle yüzde 2,6 olurken, enflasyon 2025 yılında merkez bankalarının yüzde 2'lik hedefine ulaşacak.
Buna karşın, yükselen piyasa ve gelişmekte olan ekonomilerde enflasyon 2024 yılında ortalama yüzde 8,1 olacak, 2025 yılında ise yüzde 6'ya gerileyecek.
IMF, ortalama petrol fiyatlarının Ekim ayında öngördüğü yüzde 0,7'lik düşüşe karşılık 2024 yılında yüzde 2,3 düşeceğini ve fiyatların 2025 yılında yüzde 4,8 düşmesinin beklendiğini kaydetti.
Kızıldeniz'deki saldırılar
IMF, Kızıldeniz'deki ticari gemicilik faaliyetlerine yönelik devam eden saldırılar dahil jeopolitik şoklardan kaynaklanan yeni emtia fiyat artışlarının sıkı parasal koşulları uzatabileceğini bildirdi.
Gourinchas, gazetecilere yaptığı açıklamada, IMF'nin Ortadoğu'daki gelişmeleri yakından izlediğini, ancak daha geniş ekonomik etkinin "nispeten sınırlı" kaldığını söyledi.
Gourinchas, Ortadoğu'daki durumla ilgili, "Şu an itibariyle arz yönlü enflasyonu yeniden alevlendirme potansiyeli taşıyan önemli bir kaynak gibi görünmüyor" dedi.
En büyük iyileşme tahmini ABD için
ABD için, IMF görünümünün Ocak güncellemesinde en büyük oranda iyileşme tahmini yapıldı. ABD'de gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) Ekim ayındaki yüzde 1,5'lik tahmine kıyasla 2024'te yüzde 2,1 olacağı tahmin ediliyor. Büyümenin 2025 yılında yüzde 1,7'ye gerilemesi de bekleniyordu.
Gourinchas, ABD'nin not arttırımı için mali destek ve güçlü tüketici harcamalarını gösterdi; ancak IMF'nin Washington'a, yerli üreticilere sağlanan bazı sübvansiyonların ve diğer sanayi politikalarının küresel ticaret kurallarını ihlal edebileceğine dair endişeleri olduğunu söylediğini belirtti.
Merkez bankası tahminleri
Gourinchas ayrıca ABD Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası'nın faiz oranlarını 2024'ün ikinci yarısına kadar mevcut seviyelerde sabit tutmasının beklendiğini, daha sonra ise kademeli bir düşüş beklendiğini söyledi.
Gourinchas, piyasaların büyük merkez bankalarının erken faiz indirimi beklentileri konusunda "aşırı iyimser" olduğunu, yeniden fiyatlandırmanın uzun vadeli faiz oranlarını arttırabileceğini ve büyüme beklentileri üzerinde baskı yaratacak daha hızlı mali konsolidasyonu tetikleyebileceğini de kaydetti.
Euro Bölgesi, Çin ve Rusya’da beklentiler
Euro Bölgesi'nin notuysa düşürüldü. Bu bölgede 2024'te sadece binde 9 ve 2025'te yüzde 1,7 büyüme beklenirken, Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya'nın 2024'te Ekim ayındaki binde 9'luk tahmin yerine binde 5'lik asgari GSYİH büyümesi görmesi bekleniyor.
Çin'in GSYİH'sinin 2024'te yüzde 4,6; Ekim ayına göre 0,4 puanlık bir artışla 2025'te ise yüzde 4,1 oranında büyümesi bekleniyor.
Gourinchas, bu artışın yetkililerden gelen önemli mali desteği ve emlak sektöründen kaynaklanan beklenenden daha az şiddetli bir yavaşlamayı yansıttığını söyledi.
Rusya'nın GSYİH'sininse 2024 yılında yüzde 2,6 ile Ekim ayında beklenenden 1,5 puan daha fazla büyümesi beklenirken, büyümenin 2025 yılında yüzde 1,1'e gerileyeceği öngörülüyor.
IMF, rakamların öngörü niteliğinde olması ve Rusya'nın mali teşviklerinin kapsamı konusunda soru işaretleri bulunması nedeniyle daha fazla revizyon yapılabileceğini bildirdi.
Arjantin'deki negatif büyümeyse Latin Amerika ve Karayipler bölgesine ilişkin tahminleri aşağı çekerken, büyümenin 2024 yılında yüzde 1,9'a gerileyerek Ekim ayına kıyasla 0,4 puan daha düşük gerçekleşmesi bekleniyor. IMF, büyümenin 2025 yılında yüzde 2,5'e yükselmesi gerektiğini söyledi.
Gourinchas, küresel görünümün yukarı ve aşağı yönlü riskleri daha dengeli bir şekilde yansıttığını, Ortadoğu'da daha geniş çaplı bir çatışma riskinin, düşük yakıt fiyatlarının enflasyonun beklenenden daha hızlı düşmesine yardımcı olabileceği beklentisiyle dengelendiğini söyledi.
Gourinchas, "Şu anda riskleri genel olarak dengeli görüyoruz" diyerek bir yıl önce görülen aşağı yönlü risklerin çoğunun, özellikle de dezenflasyonla ilgili olarak gerçekleşmediğini belirtti.
Forum