Erişilebilirlik

İlk Gününden Son Gününe Başkan Trump Dönemi


İlk Gününden Son Gününe Başkan Trump Dönemi
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:08:45 0:00

Joe Biden'ın bugün yemin etmesiyle Başkan Donald Trump'ın, 2017 yılı Ocak ayında başladığı görevi son buluyor. Göreve geldiği ilk günden itibaren tüm dünyanın dikkatini üzerinde toplayan Trump'ın dört yıllık icraatının temel başlıklarını sizler için derledik

Göçmenlik politikası

Trump’ın başkanlık döneminin ilk hedeflerinden biri göçmenlerdi. Çoğunluğunu Müslümanlar’ın oluşturduğu çok sayıda ülkeye seyahat yasakları koydu. Meksika sınırına duvar vaadi için Savunma Bakanlığı’nın fonlarını kullandı. Göçmen çocukları ailelerinden ayırarak gözetim merkezinde tutma politikası büyük tepki topladı. Vize politikalarını sertleştirdi, göçmenlerin sınır dışı edilmelerini kolaylaştırdı. Trump’ın göçmen karşıtı söylemleri ülkedeki toplumsal kutuplaşmayı arttırdığı eleştirilerine maruz kaldı.

Trump dönemi ekonomi

Dış ticarette korumacı politikalar geliştirdi. Gümrük vergilerini arttırarak ticaret savaşlarını başlattı. Uyguladığı vergi indirimlerinden en çok şirketler yaralandı. Medicare ve Medicaid gibi sağlık programları ile çevre koruma programlarında kesintiye gitti. 2020 yılında bütçe açığı 3,1 trilyon dolarla Amerikan tarihinin en büyük açığını verdi.

Atamalar ve görevden almalar

Yaptığı atamalar ve görevden almalar da sıkça tartışma konusu oldu. Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, Beyaz Saray Genel Sekreteri Reince Pribeus, Beyaz Saray İletişim Direktörü Anthony Scaramucci ve Sağlık Bakanı Tom Price görevlerinde en kısa süreyle kalan isimler olarak Amerikan tarihine geçti. Savunma Bakanı Mark Esper, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ve FBI Başkanı James Comey, Trump’ın görevden aldığı isimlerden sadece birkaçı.

Trump, Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı atamalarla da dengeyi muhafazakarlar lehine değiştirdi. Ayrıca kendi yönetimi veya yakınları hakkında soruşturmalar yürüten müfettişleri görevden alması da yargıya partizanlık karıştırdığı suçlamalarına neden oldu.

Trump döneminde protestolar

Trump, Beyaz Saray’daki ilk gününde kadınların katıldığı ve Amerikan tarihinin en kalabalık protestosuyla karşılaştı. Ancak Trump döneminin en yaygın protesto gösterileri, siyah Amerikalı George Floyd’un polis tarafından öldürülmesi üzerine başladı. Trump, orduyu devreye sokma tehdidinde bulundu, protestocuları terör yaratmakla suçladı.

Medyayla ilişkiler

Sosyal medyayı çok etkin biçimde kullanan Trump, başkanlığı döneminde 25 binin üzerinde Twitter paylaşımında bulundu. Trump hem sosyal medyada hem de konuşmalarında bir kanıt sunmadan çok ciddi iddiaları ve komplo teorilerini dile getirdi. Demokrat Partili Kongre Üyesi Ilhan Omar’ın El Kaide’yi desteklediği, kendi başkanlığı öncesinde Çin’le ticaret açığının 500 milyar doları bulduğu, Amerika’da Corona virüsünün kontrol altında olduğu, seçime hile karıştırıldığı iddiaları bunlardan sadece birkaçı. Trump , birçok saygın basın organını da yalan haber üretmekle suçladı. Sordukları sorular nedeniyle muhabirleri azarladı, Beyaz Saray’a giriş izinlerini iptal ettirdi.

Corona virüsü salgını

Amerika, Corona virüsü nedeniyle en fazla ölümün yaşandığı ülke. Muhaliflerine göre bunda Trump’ın salgını yeterince ciddiye almaması önemli bir etken. Başlangıçta Corona virüsünü gribe benzeten Trump, sonradan bu fikrini değiştirdi. Maske ve kişisel koruyucu ekipman sıkıntısı yaşanan ülkede Mart ayından itibaren kısıtlamalar başladı. Ancak “Tedavinin sorundan daha kötü olmasına izin veremeyiz” diyen Trump, kısıtlamaların kaldırılmasını gündeme getirdi. Maske kullanmadığı için eleştirilen Trump’ın kendisi de Corona virüsüne yakalandı. Trump’ın tedavi için sıtma ilacı hidroksiklorokin ve çamaşır suyunu gündeme getirmesi çok tartışıldı. Sağlık sisteminin böyle bir salgına hazırlıksız olduğu ve sağlık kurumlarının raporlarına siyasi baskı uygulandığı iddiaları da sıkça gündeme geldi. Corona virüsünü “Çin virüsü” olarak tanımlayan Trump, salgından dolayı Dünya Sağlık Örgütünü de suçladı.

İlk azil davası

"Görevini kötüye kullanma" ve "Kongre'nin görevini yerine getirmesini engelleme" suçlarıyla itham edilen Trump için azil davası başladı. Trump, Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato’daki yargılama sonucunda aklandı. Azil soruşturması, Trump’ın Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’e siyası rakibi Joe Biden ve oğlu Hunter Biden’ın iş faaliyetlerini soruşturması için baskı yaptığı ve bu ülkeye yönelik ABD yardımlarını da pazarlık kozu olarak kullandığı iddiasıyla başlatılmıştı.

Dış politika

“Önce Amerika” sloganını kullanan Trump, Amerika’nın geleneksel müttefiklerinin itirazlarına rağmen İran nükleer anlaşmasından çekildi. Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdı. Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Sudan, Fas gibi Arap ülkelerinin İsrail’le ilişkileri normalleştirmesini teşvik etti. Suriye’deki Amerikan askerlerinden 2.500 kadarını 2017 yılında geri çekti. IŞİD lideri Ebu Bekir el Bağdadi ve İran Devrim Muhafızları Komutanı Kasım Süleymani’ye suikast emirlerini verdi. Müttefiklerin NATO’ya daha fazla mali katkı yapması gerektiğini vurguladı. Almanya’daki ABD Birliklerinin sayısını azaltma kararı aldı. Trump döneminde Transatlantik ilişkilerde gerginlikler yaşandığı ve Rusya’nın hareket alanının genişlediği yorumları sıkça gündeme geldi.

Uluslararası kuruluşlar ve anlaşmalar

Trump, Amerika’nın Asya ülkeleriyle ticaret anlaşması olan Trans-Pasifik Ortaklığı’ndan çıktı. Paris İklim Anlaşması, Açık Semalar Anlaşması, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan çekildi. Amerika, Kanada ve Meksika arasındaki NAFTA anlaşmasının yerine yeni bir anlaşma imzalanmasını (USMCA) sağladı, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, Dünya Sağlık Örgütü ve UNESCO’dan ayrıldı.

Türkiye’yle ilişkiler

Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la yakın ilişkisine rağmen Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini alması, Amerika’nın Türkiye’yi F-35 savaş uçağı programından çıkarmasına neden oldu. Türkiye, Fethullah Gülen’in iade edilmemesi ve Washington’un PYD’ye verdiği desteği sık sık eleştirdi. Ancak Trump’ın PYD’nin Türkiye sınırından çekilmesini sağlayarak krizi yumuşattığı ve S-400’ler nedeniyle Türkiye’ye daha ağır yaptırımlar uygulanmasını engellediği yönünde de yorumlar mevcut. Suriye’den asker çekme kararıyla Türkiye’nin sınır ötesi operasyonuna yeşil ışık yaktığı Trump’ın ABD’de tepki toplamasına neden oldu. Ancak Trump, Rahip Brunson krizinde aldığı yaptırım kararlarıyla Türk ekonomisine ciddi hasar verdi.

Kongre baskını ve 2. azil davası

Destekçilerinin 6 Ocak’ta Kongre binasını işgal etmesi Trump hakkında ikinci azil davasının başlamasını da beraberinde getirdi. Kongre’nin Joe Biden’ın seçim zaferini resmen onaylamak için toplandığı gün başkent Washington’da toplanan Trump destekçileri Kongre binasına yürüdü. Beş kişinin öldüğü olaylardan sonra Demokratlar, Başkan Yardımcısı Pence’e, Trump’ın görevden alınması için Anayasa’nın 25’inci ek maddesini uygulaması çağrısında bulundu. Pence, bu çağrıyı reddetti. Bunun üzerine Temsilciler Meclisi, 197’ye karşı 232 oyla “ayaklanmayı teşvik” gerekçesiyle Trump’ın azledilmesini onayladı. Nihai kararı ise Senato verecek.

XS
SM
MD
LG