Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin geçen hafta düzenlediği referandumun ardından, Irak’a ihracat yapan Türk işadamları bölgeye ekonomik yaptırımlar uygulanması olasılığına karşı tedirgin bir bekleyiş içinde.
Türkiye’nin her fırsatta rahatsızlığını dile getirdiği bağımsızlık referandumunun yapılmasıyla birlikte bir yandan sınırda askeri hareketlilik artmış, diğer yandan da bölgeye ekonomik yaptırımlar gündeme getirilmişti.
Türkiye’nin IKBY’yle son 10 yıldır yoğun ekonomik ilişkiler içinde olduğu biliniyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Mart 2017 verilerine göre, Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkeler arasında Irak, Almanya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden sonra üçüncü sırada yer alıyor.
Peki referandumun ardından IKBY’yle çıkan gerginlik, ticari ilişkileri nasıl etkiler? Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Emin Taha, Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulundu.
‘Son 15 günde ihracatta azalma yüzde 30-40’
Tartışmalı referandum sonrası hakim olan gergin hava yüzünden hem Türk işadamlarının, hem de Iraklı iş adamlarının tedirgin olduğunu söyleyen Emin Taha, son 15 günde Irak’la ticaret hacminde yüzde 30-40 oranında azalma kaydettiklerini belirtti.
Türkiye’nin Irak’a açılan ticaret kapısı olan Habur Sınır Kapısı’nın kapatılması durumunda Türkiye’nin ekonomik olarak zarar göreceğini belirten Taha, Habur Sınır Kapısı’nın karayoluyla Irak’a doğrudan ticaret yapılan güzergah olduğunu söyledi. Sınır kapısının kapatılması durumunda İran üzerinden karayoluyla ticarete devam edilebileceğini belirten Taha, bunun hem zaman, hem de maliyet açısından çok da tercih edecekleri bir seçenek olmadığını kaydetti. Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Emin Taha, Irak’la ticari ilişkilerde havayolunun çok maliyetli, denizyolununsa ucuz, ancak çok uzun sürmesi bakımından üreticiler tarafından arzu edilmediğini belirtti.
Emin Taha, IKBY yönetiminden Bağdat, Türkiye ve İran’a karşı olumlu adımlar atmasını beklediklerini ve ticari ilişkilerin normal bir şekilde devam etmesini umduklarını söyledi.
‘Irak’a ihracat yapan şirketler tedirgin’
Irak’a ihracat yapan şirketlerin de gözü kulağı hükümetten gelecek haberlerde. Özel bir şirket çalışanı olan Agah Özar, referandum sürecinin ticari ilişkileri olumsuz etkilediğini ve bir an önce gerilen ilişkilerin normale dönmesini arzuladıklarını bildirdi.
10 yıldır Irak’a ihracat yapan bir şirkette çalışan Serkan Yazıcı, Irak’ın kuzeyinde yapılan referandum öncesinde bölgeye yaptıkları ihracatın referandum sonrasında neredeyse yarı yarıya azaldığını söyledi. Yazıcı, esnafın bu durumdan çok tedirgin olduğunu da sözlerine ekledi.
Irak’a tekstil ihracatı yapan şirket çalışanı Osman Bakan, eskiden bölgeye günde 1-2 kamyon mal götürdüklerini, şimdiyse haftada sadece bir kamyon yükleme yapabildiklerini söyledi.
