Normalleşme sürecine geçişle birlikte kamu bankalarının düşük faizli kredi kampanyaları otomotiv piyasasını yeniden canlandırdı. Nisan ve Mayıs aylarında gerileyen otomobil ve hafif ticari araç satışları Haziran ayında bir önceki yıla göre yüzde 66 oranında arttı.
Beklentilerin üzerindeki bu artış, otomobil fabrikalarının Corona virüsü salgını nedeniyle üretime ara vermesiyle de birleşince sıfır otomobil bulmak zorlaştı. Birçok otomobil bayisi, sıfır araç almak isteyen müşterilerine aylar sonrası için gün veriyor.
“Fiyatlarda yüzde 40 artış oldu”
Durum böyle olunca, talep de ikinci el otomobil pazarlarına yöneliyor. Talebe bağlı olarak fiyatlar artmış olsa da ikinci el otomobil piyasası en sıcak yazını yaşıyor. Türkiye’nin en büyük ikinci el araç alım satım merkezi olan İzmir Otokent Galericileri Sitesi’nde faaliyet gösteren noter, işlemleri yetiştirmekte zorlanıyor. Site esnafından Metin Yılmaz VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada “23 yıldır bu işin içindeyim. İlk kez böyle bir şey gördüm. Yılbaşından bu yana fiyatlarda yüzde 40 bir artış oldu. Çok sağlıklı bir yükseliş değil ama talep de var” dedi.
Metin, dükkanında yeterince araba stoku olmadığını belirterek, “Araba bulmakta zorlanıyorum. Bir ay önce 100 bin liraya sattığım arabayı aynı fiyata geri alıp 110 bin liraya satıyorum” diye konuştu.
Metin’e göre hem fiyatların hem de talebin artmasında iki önemli neden var: “Birincisi bayilerde araba olmaması. Bu özellikle 3-4 yaş grubundaki ikinci el arabaların fiyatını çok etkiledi. İkincisi kredi faizlerinin düşmesi.” Metin suni olarak tanımladığı fiyat artışının sonbahara doğru bir dengelenmeye gideceği görüşünde.
Kredi faizlerindeki düşüş etkili oldu
Kamu bankaları yerli üretim yapan anlaşmalı firmaların ürettiği otomobiller için aylık yüzde 0,49 ila 0,69 arasında değişen faiz oranlarında kredi sağlıyor. Yedi yaşa kadar olan ikinci el araçlar için ise kredi faiz oranları aylık yüzde 0,82. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Haziran ayında enflasyon oranı yüzde 12,62 olan Türkiye’de bu kredi faizleri tüketicilere cazip geliyor.
Mevduat faizlerinin enflasyonun altında seyrettiği bir dönemde, elinde bir miktar parası olanlar da bu parayı otomobil alımında değerlendirmeyi tercih edebiliyor. Fırıncılık yapan Nafi Erdem de yeni bir otomobil almasını “Acil değil, paramız var alıyoruz” sözleriyle açıkladı. VOA Türkçe’nin sorularını cevaplayan Erdem, arabayı peşin parayla aldığını ama kredi çekeceğini de söyledi. “Fiyatların düşeceğini zannetmiyorum. Çünkü sıfır araç gelmiyor” diyen Erdem, fiyatlardaki artışı da buna bağladı.
“Fiyatlar aldı başını gitti”
Otokent Galericiler Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Feyzi Demir ise Corona virüsü salgını nedeniyle toplu taşıma araçlarından kaçışın da talebi ve fiyatı artıran bir etken olduğunu söyledi. Demir, “Salgından sonra parası olanlar bütün aile fertlerine araç almaya başladı. Bir de herkes faiz düştü diye saldırıyor. Şimdi esnaflarımı sattığı araçları aynı fiyata kendileri bulamıyor. Üretim de olmadığı için fiyatlar aldı başını gitti. Aşırı derecede bir pahalılık gözlemliyorum. Nereye kadar gideceğini biz de bilmiyoruz. Sıfır araçlar üretime başlayınca tahmin ediyorum ki normalleşecektir’’ diye konuştu.