Son üç haftadır Suriye’nin doğu kenti Deyr el Zor’un Hajin bölgesinde Suriye Demokratik Güçleri’yle IŞİD militanları arasında çatışmalar yaşanıyor. Yetkililer IŞİD’in bölgedeki kötü ortamı fırsata çevirerek çetin bir mücadele sergilediğini söylüyor.
İngiltere’deki Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Direktörü Rami Abdulrahman VOA'e konuştu. Suriye Demokratik Güçleri’nin IŞİD’le bölgeye takviye güç getirdiğini ve bunlar arasında yerel aşiret üyesi savaşçıları da olduğunu belirten Abdulrahman, “Deyr el Zor’daki en büyük Arap aşiretlerinden olan El Şaitat da IŞİD militanlarına karşı savaşmaya kararlı olduğunu gösterdi” dedi.
Katledilen aşiret liderleri
IŞİD 2015 yılında gruba boyun eğmeyi reddeden El Şaitat aşiretinden yaklaşık 700 erkeği katletmişti. O dönemden beri aşiret üyeleri IŞİD’den öç almak için fırsat kolluyor.
Bu yıl Kasım ayının sonuna doğru IŞİD militanlarının Deyr el Zor’da iki köye yaptığı baskında en az 50 Suriye Demokratik Güçleri savaşçısının öldüğü ileri sürüldü. IŞİD’in saldırdığı bu iki köy, terör örgütünün elinden yeni kurtarılmıştı.
IŞİD’in bölgedeki eylemlerini yakından takip eden Suriyeli muhabir Sadradin Kinno VOA’e yaptığı açıklamada, “Burası IŞİD’in Suriye’deki son kalesi ve bu yüzden de buradaki mücadele onlar için ölüm kalım meselesi. Hajin ele geçirildiğinde IŞİD’in sözüm ona ‘halifeliği’ tamamen silinmiş olacak. Bu yüzden şimdi Deyr el Zor’da IŞİD militanları görüyoruz” dedi.
ABD önderliğindeki koalisyonun da desteğiyle Kürtler’in öncülük ettiği Suriye Demokratik Güçleri (SDG), IŞİD’e karşı mücadele verdi ve grubun başkent ilan ettiği Rakka da dahil olmak üzere ele geçirdikleri bölgeleri tekrar kontrol altına aldı.
Suriye’deki rejim güçlerinden sonra en güçlü grup şu an Suriye’nin üçte birini kontrolu altında tutan SDG.
Ancak son dönemlerde Hajin’deki IŞİD militanlarının sivilleri kalkan olarak kullandığı yönünde iddialar ortaya atıldı. Muhabir Kinno bununla ilgili olarak, “SDG ve ABD koalisyon güçlerinin kentin içinde etkili bir operasyon yapması çok zor. Zaten koalisyon Deyr el Zor’daki sivil ölüm haberlerinden dolayı sıkıntıya girdi” dedi.
ABD liderliğindeki koalisyon güçleri geçen ay bölgede 60 sivilin ölmesiyle sonuçlanan hava saldırılarının ABD ya da koalisyon güçleri tarafından yapıldığı iddialarını reddediyor.
Ancak koalisyonda strateji ve istihbarattan sorumlu İngiliz Tümgeneral Christopher Ghika, koalisyon liderlerinin sivil ölümlerle ilgili iddiaları araştırdığını söyledi. Ghika gazetecilere yaptığı bir açıklamada, “Tüm sivil ölüm iddialarını soruşturduğumuz gibi bunu da soruşturacağız” dedi.
''IŞİD isyan hareketine dönüşecek''
Uzmanlar Hajin’in IŞİD’in elinden geri alınmasının sanıldığından daha uzun sürebileceğine dikkat çekiyor.
ABD’deki düşünce kuruluşu Middle East Forum’dan araştırmacı Aymenn Jawad al Tamimi, Hajin’in uzun vadede IŞİD’den kurtarılacağını söylüyor. “Tekrar bölgeyi ele geçirebileceklerini sanmıyorum” diyen al Tamimi, terör örgütünün bir tür ‘isyan hareketine’ dönüşeceği uyarısında bulunuyor.
Fırat Nehri’nin batı kıyısında yer alan Hajin, IŞİD militanlarına nehrin doğusunda Suriye rejim güçlerinin bulunduğu bölgeye müdahale etmek için gerekli imkanı sunuyor. Grup geçen hafta sosyal medyada nehrin bir kıyısından diğer kıyısına botlarla geçerken çekilen fotoğrafları paylaştı.
Suriyeli muhabir Kinno, “IŞİD militanları rejimin kontrolundaki bölgeye geçip, oradan aldıkları malzemeyi çöl bölgesine taşımak için nehri kullanıyor. Kaldıkları çölde çok büyük bir ağ kurdular, silah ve diğer malzemelere erişim sağlıyorlar” diyor.
Suriye rejim güçleriyle İran’ın desteğindeki Şii militanlar Suriye’nin doğusunda IŞİD güçlerine karşı ayrı bir savaş sürdürüyor ancak ABD’nin desteklediği SDG’yle anlaşmazlık içindeler.
Araştırmacı al Tamimi bununla ilgili olarak, “Bence IŞİD militanları kontrol gücünün aralarında fazla bir koordinasyon olmayan bu iki grup arasında bölünmüş olması nedeniyle ortaya çıkan güvenlik sorunlarından yararlanıyor” yorumunu yapıyor.
