BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bugün Ukrayna’nın başkenti Kiev’de Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodomir Zelenski’yle görüşecek. Masadaki en önemli konu; Ukrayna’dan Moskova’nın da izniyle yapılan tahıl ihracatını sağlayan uzlaşının süresinin uzatılması.
Guterres Ukrayna’nın başkenti Kiev’e geçmek üzere dün Polonya’ya gitti. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, Kiev’de yapılacak görüşmede tahıl koridoru konusunun görüşüleceğini söyledi.
Ukrayna’nın elindeki tahılın limanlar üzerinden ihtiyaç olan noktalara ulaştırılmasını sağlayan anlaşma Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda ilk olarak Temmuz ayında yapılmış, Kasım ayında da uzatılmıştı. Tahıl koridoru anlaşması eğer bir itiraz olmazsa 18 Mart’ta süresinin dolmasının ardından yeniden uzatılacak.
Rusya, Ukrayna tahıl koridoru anlaşmasının uzatılmasından önce kendi tarım ürünlerinin ihracatına uygulanan engellerin kaldırılması talebini gündeme getireceğinin sinyallerini veriyor.
Tahıl koridoru anlaşmasına Rusya’nın ikna olması için Birleşmiş Milletler, Rusya’nın gıda ve gübre ihracatını kolaylaştırcak 3 yıllık bir anlaşmayı da geçen yıl Temmuz ayında kabul etmişti.
Ukrayna ve Rusya hali hazırda dünyanın en büyük tahıl ve gübre üreticileri konumundalar. Batılı ülkeler ve ABD, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılar başlatmasının ardından Rusya’ya karşı çok sayıda yaptırımı devreye soktu. Ancak Rus tarım ürünleri ve gübre bu yaptırımlar dışında bırakıldı.
Moskova, kendilerine uygulanan mali yaptırımlar, lojistik ve gemi taşımacılığındaki sigorta kısıtlamalarının, ihracatında engel oluşturduğunu ifade ediyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Ukrayna seyahatinde iki önemli isim de eşlik ediyor. Bu kişilerden biri BM İnsani Yardım Direktörü Martin Griffiths diğeri de BM üst düzey ticaret yetkilisi Rebeca Grynspan. Bu çerçevede Griffiths, tahıl koridoru konusunda görüşmeler yürütürken Grynspan de Rusya’nın gıda ve gübre ihracatını kolaylaştıracak konular üzerinde çalışıyor.
Genel Sekreter Guterres’in yarın temaslarını tamamlayarak New York’a dönmesi bekleniyor. Bu, BM Genel Sekreteri’nin geçen yıl Rusya saldırılarının başlamasının ardından Ukrayna’ya düzenlediği üçüncü ziyaret oldu.
Geçen yıl varılan tahıl koridoru anlaşması kapsamında Ukrayna şimdiye kadar 23 milyon tondan fazla tahıl ihracatı gerçekleştirdi. Ukrayna’dan gönderilen tahıl özellikle Çin, İspanya, Türkiye, İtalya ve Hollanda’ya ulaştırıldı.
Tahıl Koridoru girişimleri
Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Ankara’nın Karadeniz’deki tahıl koridoru anlaşmasının uzatılması için yoğun bir çaba sarf ettiğini söyledi.
Ukrayna yönetiminin de anlaşmanın devamı için muhataplarla çevrimiçi ortamda görüşmeler yürüttükleri belirtiliyor. Konuya ilişkin bir açıklama yapan üst düzet bir Ukrayna hükümet yetkilisi, ülkesinin bu konuda Moskova’yla bir temasta bulunmadığını ama konuyla ilgili diğer ülkelerle temas halinde olduğunu söyledi.
Ukraynalı yetkili konunun çözümünün kendilerinden ziyade diğer tarafların uzlaşması aşamasında olduğunu dile getirdi. Ukrayna daha önce yaptığı açıklamada, 18 Mart’ta sona erecek anlaşmanın uzatılmasından yana olduğunu dile getirmişti.
