Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ve Türk yetkililerin, 15 Temmuz darbe girişimini Fethullah Gülen’in planladığını açıklaması üzerine Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan Gülen’in iade edilmesi talep edilmişti.
Hükümetin, darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Fethullah Gülen’in, Türkiye’ye iade edilmesi için Amerikalı yetkililerle temasa geçmesi ve Amerika’nın konuyla ilgili kanıt istemesi üzerine gerekli dosyalar Washington’a gönderilmişti.
Peki, Amerika'nın Pennsylvania eyaletinde yaşayan Gülen’i iade edecek mi? Türkiye bu konuda ne gibi adımlar atmalı? Amerika’nın iade talebine nasıl karşılık vereceği konusunda Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Gazeteci Soli Özel şu değerlendirmede bulundu: “Amerikan yargısının genelde bağımsızlığına düşkün olduğunu biliyoruz. Ama siyasete tamamen kapalı olmadığını da görüyoruz...O nedenle ben Türkiye’nin teknik açıdan doğru olan herşeyi yapması, ilerde de burada işkence yapıldığı ve adalet mekanizmasının iyi çalışmadığına dair görüntüleri bertaraf edebilmesi halinde güçlü bir talepte bulunabileceğini düşünüyorum.”
"FETÖ'nün ABD'nin terör tanımlamasına uyması gerekiyor"
Özel, Türkiye’nin Gülen hareketinin bir terör örgütü olduğu iddiasını çok ciddi kanıtlarla desteklemesi gerektiğine işaret etti: “Özellikle, son birkaç aydır bu iş sadece Gülen’in iadesinden çıkıp, bir terör örgütlenmesinin odağında O’nun bulunduğu iddiasına döndü. Bunlar tabii çok ağır ithamlar da olduğu için mutlaka çok iyi desteklenmesi gerekir. Amerikan Büyükelçisi de nitekim ABD’nin terör örgütü tanımlamasını verdi ve sanki FETÖ örgütünü bu tanımlamanın içine sokmak kolay olmayacak.”
Soli Özel’e göre, Gülen ve ona bağlı olanların Amerika’da uzun yıllardır siyasi açıdan aktif rol oynaması nedeniyle, Amerikalı yetkililerin Gülen’in Türkiye’ye iade edilmesi kararını vermesi o kadar da kolay olmayabilir: “Şunu unutmamak lazım, Gülen ve ona bağlı olanlar, işte bu örgüt, uzun zamandır Amerika’da siyasi sistemle bütünleşmek için de önemli adımlar attı. Yani Hillary Clinton’la yakın bağları var, Amerikan sistemiyle bu kadar entegre olduğunuzda siyasi karar vericinin sizi harcaması da kolay olmayabilir. O yüzden Türkiye’nin işi zor. O nedenle de kendi açısından yapılması gerekenleri en doğru ve en etkili şekilde yapması gerekiyor.”
Soli Özel, Bakanlar Kurulu’nun iki üyesinin, darbe girişiminin ardında Amerika’nın bulunduğunu söylemesinin altında birçok akla yatan neden bulunduğunu kaydetti: “Mobilizasyonun önemli bir parçası bu Batı düşmanlığı…Sonuç olarak Bakanlar Kurulu’nun iki üyesi Amerika’yı bu darbenin arkasında gördüklerini açıkça söylediler. Toplumda da, bizim geçmiş darbelerimizde ABD’nin tavrı ve rolü gibi konularda hafıza birikimi olduğu için ve Gülen de ABD’de yaşadığı ve Türkiye de Gülen konusunda ABD’yi çok defalar uyardığı için ister istemez bu bağlantı kuruluyor.”
Özel, işte bu nedenlerle Amerika’nın darbeyle ilgisi olmadığına Türkiye’yi ikna etmesinin zorlaştığını kaydediyor.
