Fransa'da, başkent Paris'in Nanterre banliyösünde 17 yaşındaki bir gencin polis kurşunuyla öldürülmesinin ardından başlayan ülkenin tüm kentlerine yayılan banliyö olayları bir haftayı doldurdu.
Bir hafta boyunca ülkenin banliyölerini yıkıp döken olayların bilançosu ise oldukça ağır. Olaylarda göz altına alınan 3 bin 500 gencin 800'ü hakim karşısına çıkarken, kamu mallarına zarar verdikleri tespit edilenlere hapis cezası yağdı.
Hükümet, reşit olmayan çocukların ailelerini maddi olarak cezalandırma, devlet yardımlarını kesme, zarar gören belediye binaları ve işyerlerine yardım etmeye hazırlanıyor.
Ender bir şiddette yaşanan banliyö isyanları hızını keserken, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bir hafta sonra, yaşananlara siyasi yanıt vermek için çalışmaya başladı. Elysee Sarayı'na 220 belediye başkanı davet edildi.
Evine bir araçla saldırı düzenlenen L'Hay les Roses Belediye Başkanı Vincent Jeanbrun, Elysee Sarayı'na girişte sessiz kalmayı seçti. Ancak, Paris'in en sorunlu banliyölerinde bu görevi güçlükle yürüten belediye başkanları, Elysee Sarayı'na girişte VOA Türkçe'ye konuştu.
Belediye binası yakılan başkan konuştu
Çok sayıda Türk'ün de yaşadığı kuzey banliyölerinden Garges-les-Gonesse'de protestocu gençler belediye binasını ateşe verdi. VOA Türkçe'ye konuşan merkez partisi UDI mensubu Belediye Başkanı Benoit Jimenez, binanın yakılmasından dolayı büyük öfke duyduğunu, "belediye binasına saldırının cumhuriyete saldırı ile aynı anlama geldiğini" dile getirdi.
Jimenez, "Bugün ve öfke ve üzüntü duyguları arasında gidip geliyoruz. Beldiye binası halkın evi, tüm yurttaşların evidir. Bir belediye binasını yakmak, doğrudan Cumhuriyete, tüm kent halkına saldırıdır. Belediyemizde, belediye yanmadan yalnızca bir saat önce, verilen bir galada, yaklaşık 1000 kişi Marsailles milli marşını söylüyorduk. Ardından 30 kişi geldi ve binamızı yaktı. Asla yılgınlık yok, vazgeçmek yok. Birlikte tüm toplum için mücadele edeceğiz. Popüler mahalleleri hedef göstermek yerine, hep birlikte ileriye taşıyacağız" dedi.
Jimenez, "Fiziki olarak korkuyor musunuz?" sorusuna, "Hayır benim şahsen hiçbir zaman böyle bir korkum olmadı. Ancak bazı yerlerdeki şiddet olayları korkutucu. Vincent Jeanbrun'ı düşünüyorum, ailesi, çocukları, eşi, doğrudan, cinayet girişimiyle saldırıya uğradı. Anlaşılmayacak, asla kabul edilemeyecek bir çizgiyi aştık. Bu konuda belediye başkanlarını korumak gerekir" yanıtını verdi.
Jimenez, "Asla yılgınlık yok, vazgeçmek yok. İlerleyeceğiz" dedi.
"Her an yeni bir isyan patlayabilir"
Yönettiği banliyödeki olaylarla sık sık gündeme gelen, Paris'in en sorunlu ve yoksul kentlerinden Trappes’nin Belediye Başkanı Ali Rabeh de banliyölere bakış değişmezse ve "yırtılan, sökülen yerlere yama yapılmaya devam edilirse" her an yeni bir isyanın patlak verebileceği uyarısında bulundu.
Rabeh, "Bir haftadır benim kentim yanıyor. Uyumuyoruz. Yıllardır yaptığımız çalışmaların kül olup gittiğini gördük. Yılladır hep aynı şeyleri söylüyoruz. Eğer kamu yönetimi politikamızda bir değişiklik yapmazsak ve yönetim biçimini değiştirmezsek, birkaç yıl sonra yine isyanlar patlar" diye konuştu.
Trappes Belediye Başkanı, insanların birbirine karıştığı, sosyal karışımın olduğu bir toplum yaratılması gerektiğini belirterek, "Her yerde, suç oranlarının yüksek olduğu iller de dahil, sosyal konutlar inşa etmeliyiz. Biz yasalara saygı gösterilmesini ve tüm kentlerde yüzde 20 oranında sosyal konut yapılmasını istiyoruz. 20 yıllık bir gecikme var. Bir gün bu hedefe ulaşmayı başardığımızda, göreceksiniz yoksul mahallelerde çok daha az problem, bina duvarlarında daha az yazı olacak" diye konuştu.
"Adil ve dengeli bir kamu düzeni"
Paris'in sık sık gündeme gelen, güneydeki yoksul banliyösü Grigny'nin Belediye Başkanı Philippe Rio da, "sihirli kelimeler değil, artık adil ve dengeli bir kamu düzeni" istediklerini söyledi.
Fransız Komünist Partisi üyesi Philippe Rio, "Banliyö sakinleri öfkeliler, hayal kırıklığı içinde ve üzgünler, ama durumun bir an evvel sükunete ulaşması için de son derece büyük çaba harcıyorlar. Çok sayıda okul aile birliği, dernekler, seçilmişler, Fransa'nın hiç görmediği inanılmaz yoğunlukta korkunç görüntülere rağmen, mahallerini ayakta tutmak için çaba harcıyorlar" dedi.
Siyaset hayatında ilk kez Cumhurbaşkanı'ndan önemli bir açıklama gelmesini beklediğini kaydeden Rio, "Siyasi bir açıklama, sihirli kelimeler ya da toplumu alevlendirecek kelimeler değil; adil ve dengeli bir kamu düzeni ,çeren bir vizyon açıklaması bekliyoruz. Ayrıca ülkemizin uyumu için bir vizyon beklentisi içindeyiz. Ulusu birleştiren bir mesaj, bizimle ortak çalışma arzusu bekliyoruz. Çünkü belediye başkanları aynı zamanda çözümün anahtarı. Şimdi umut ediyorum, Cumhurbaşkanı bir yol, iddialı bir plan sunar. Biz her zaman yardıma hazırız" ifadelerini kullandı.
"Yasalar hızlandırılacak"
Toplantıya 220 Belediye Başkanı'nın katılması beklenirken, katılan yerel yöneticilerin sayısı 300'ü buldu. Emmanuel Macron, olayların en üst noktaya ulaştığını ve düşüşe geçtiğini belirtti; ancak "sürdürülebilir" bir sükunete dönüş olasılığı konusunda " temkinli" olduğunu söyledi.
Macron, belediye başkanlarına, isyanlardan etkilenen şehirlerin yeniden inşasını hızlandırmak için "hızlandırılmış bir yasa" ve "istisnai araçları" devreye sokacaklarını duyurdu.